'Adana, büyük bir faya yakın...' Adana'da deprem bekleniyor mu? Bölgede artçı depremler ne zaman azalacak? Uzmanlar ne diyor?

Türkiye'yi yasa boğan 6 Şubat'ta meydana gelen 7,7 ve 7,6'lık Kahramanmaraş merkezli, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Hatay, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa'da büyük yıkımlara neden olan depremlerden sonra uzmanlardan artçı depremler devam ediyor.

Kandilli Rasathanesi Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener "6 Şubat 2023 depremlerinin ardından, 29 Mayıs 2023 saat 03:00 itibarıyla bölgede toplam 28990 adet deprem çözümü yapılmıştır. Son 1 haftadaki deprem sayısı 855 oldu. Bölgede deprem sayısındaki azalma devam etmektedir" açıklamasında bulunmuştu.

'Eylül'de 30'a, Kasım'da 10'a düşmesi beklenir'

Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Candan Gökçeoğlu ise grafiğe ilişkin kendi yaptığı analizi paylaşmış analizde "Kandilli verilerinden yaptığım basit regresyon analizi sonucu aşağıda. Gün ve artçı sayısı arasında çok güçlü bir exponansiyel ilişki var. Eğer bu eğilim böyle giderse, artçı sayısı Eylül'de 30'a, Kasım'da 10'a düşmesi beklenir" demişti.

'Dogu-batı doğrultulu artçı dağılımı çok daha önemli'

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) emekli öğretim üyesi, Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş "Maraş Bloğu"na ilişkin değerlendirmede bulunmuştu.

Bektaş şunları kaydetmişti:

"Adana'nın riski? Statik Coulomb Stres Transferi Modeline göre Adana mavi alanda (gerilmelerin azaldığı, artçıların olmadığı alan) yer alır. Oysa Kandilli kayıtlarının Adana çevresindeki kuzeydoğu ve dogu-batı doğrultulu artçı dağılımı çok daha önemli stres artışını gösterebilir."

'Minik depremlerin sayılarında da azalma var'

Uzmanlık alanı Paleosismoloji, deprem jeolojisi olan Dr. Ramazan Demirtaş da artçı depremlere ilişkin değerlendirmede bulunmuş şunları kaydetmişti:

"6 Şubat-02 Mayıs 2023 arasını kapsayan 86 günlük dönemde, 6 Şubat 2023 depremlerine ait artçı ve tetiklenmiş bağımsız deprem sayıları:

6.0<M<6.7=2
5.0<M<6.7=47
4.0<M<6.7=629
3.0<M< 6.7=3442
1.0<M<4.0=29 823
1.0<M<6.7=30 452'ye ulaştı
23 Mart 2023'den bu yana >=5.0 deprem olmadı.

6 Şubat-02 Mayıs 2023 arasını kapsayan 86 günlük bir dönemde, 6 Şubat 2023 depremleri sonrası:

3.0 ve üzeri depremlerin hem sayıları hem de büyüklükleri azalarak devam ediyor..

1.0 ile 3.0 arası minik depremlerin sayılarında da azalma var"

"Artçı sarsıntı desenleri normal seyretmektedir"

Plaka tektoniğinden depremlere kadar her türlü sismolojik olayla ilgilenen Harvard Üniversitesi mezunu ve Cornell Üniversitesinin Yer ve Atmosfer Bilimleri bölümünde asistan profesörlük yapan Dr. Judith Hubbard da değerlendirmelerini şöyle paylaşmıştı:

"Türkiye'de artçı sarsıntılar devam ediyor ve beraberinde tetiklenmiş olabilecek depremler hakkında spekülasyonlar da var. Çoğu artçı sarsıntı Göksun civarında meydana geliyor - kuzey çatlak bölgesinin batı ucunda. Bunlarla birlikte, Adana'ya doğru ilerleyebilecek bir olası deprem hakkında söylentiler dolaşıyor.

Haritalanan fay hatları, artçı sarsıntı bölgesinden güneybatıya doğru uzanır, ancak doğrudan Adana'ya yönelmezler - ve bu faylar genellikle düşük güvenilirlikle değerlendirilir.

Adana yakınlarında daha önce de daha büyük depremler meydana geldi - en son 1998'de (M6.3). Bununla birlikte, artçı sarsıntı desenleri normal seyretmektedir. Büyük çoğunluğu olan depremlerin çoğunda ön sarsıntılar bulunmamaktadır; küçük depremlerin büyük depremleri takip etmediği de genellikle gözlemlenmektedir."

Dr. Judith Hubbard ayrıca şunları da kaydetmişti:

"Ne yazık ki, çoğu büyük depremin ön sarsıntıları olmadığından, deprem desenleri çok yardımcı olmamaktadır. Ancak Adana'ya çok daha yakın bir şekilde önemli bir sismik aktivite görürsem, bunu dikkatle takip ederim.

Ancak, yüksek riskli olduğunu bildiğimiz bölgelere bakmak ve nedenini düşünmek faydalı olabilir. Bu bölgeler, uzun süredir hareket etmemiş olan önemli aktif fay hatları üzerindedir ve muhtemelen komşu fay kesimlerinde geçmişte meydana gelen depremlerle ilişkilidir. (Örneğin, İstanbul'a yakın bölgeler.)

Diğer taraftan, Adana, büyük bir faya yakın konumdadır. Yakın bir deprem olsa da, bu depremin yakın konumdaki fay üzerindeki stres üzerindeki etkisi çok net değildir. Bazı bölgeler biraz stres altında olabilirken, bazı bölgelerde biraz daha düşük stres olabilir.

Bu nedenle, risk konusundaki belirsizlik aslında iyi bir işarettir - dünya genelinde yüksek riskli olduğunu bildiğimiz tüm bölgelere kıyasla! Artçı sarsıntı desenleri de bu bölgelerde yardımcı olmaz - bilgi sağlamada çok fazla katkı sunmazlar." (Kısa Dalga)