Afganistan'da kız öğrencilere bir yasak daha

Afganistan'da Taliban'ın Ağustos 2021'de yönetimi eline geçirmesi sonrasında kadınlara yönelik yasak ve kısıtlamalara her geçen gün yenisi ekleniyor.

Taliban'ın son olarak, ülkenin güneyinde sivil toplum örgütleri tarafından desteklenen eğitim merkezleri ve enstitüleri ani bir kararla kapattığı bildirildi.

Söz konusu eğitim kurumlarında ağırlıklı olarak altıncı sınıftan sonra okula devam etmeleri yasak olan kız çocukları eğitim görüyordu.

Taliban'a bağlı Eğitim Bakanlığından konuya dair yapılan açıklamada Helmand ve Kandahar vilayetlerinde söz konusu okullarda bir heyet tarafından yapılan inceleme neticesinde kapatma kararının alındığı ve ilgili merkezlere bildirildiği belirtildi. Adı geçen iki vilayet, Taliban'ın etkisinin en yüksek olduğu yerleşim merkezleri olarak biliniyor. Kapatma kararının gerekçesi ise açıklanmadı.

'Halktan gelen şikayetler'

Eğitim merkezlerinin faaliyetlerinin bir sonraki duyuruya kadar askıya alındığını doğrulayan Eğitim Bakanlığı Sözcüsü Mutavekil Ahmed, ise "Karar halktan gelen şikayetler üzerine alındı" dedi. Ahmad söz konusu şikayetlerle ilgili ayrıntılı bilgi ise vermedi.

Helmand'da bulunan en az iki STK yetkilisi Eğitim Bakanlığı'nın yasaklama kararından haberdar edildiklerini doğruladı. Medyaya konuşma yetkileri olmadığı için isimlerinin açıklanmaması koşuluyla açıklama yapan yetkililerden biri, yasaklanan eğitim kurumunun dokuz ilçede faaliyet gösterdiğini ve 20 ila 30 öğrencinin eğitim gördüğü yaklaşık 650 sınıfı bulunduğunu söyledi. Sınıflarda kız ve erkek çocuklarının birlikte eğitim gördüğünü söyleyen yetkili, ancak normal okullara gidemedikleri için çoğunlukla kız çocuklarının bulunduğunu kaydetti.

Kadın ve erkek öğretmenlerin ayrı sınıflarda çalıştıklarını aktaran yetkili, bakanlık personelinin tüm faaliyetleri izlediğini de sözlerine ekledi.

Konu ile ilgili bilgi almak üzere Afganistan'da bulunan UNICEF yetkililerine ise ulaşılamadı.

Kandahar'da bulunan Eğitim Bakanlığı'ndan bir yetkili, birçok STK'nın eğitim sektöründe faaliyet gösterdiğini ve kız çocuklarına eğitim verdiğini belirterek, bu kuruluşların faaliyetlerinin kontrol edilmesi gerektiğini söyledi. Yetkili, harcamalarının hesap verilebilir olmadığını ve bu merkez ve enstitülerin sahte okullar olduğuna dair şüpheler bulunduğunu ileri sürdü.

Bir bölgede eğitim müdürü olarak görev yapan yetkili, medyaya konuşma yetkisi olmadığı için isminin açıklanmaması koşuluyla yaptığı açıklamada, kaç merkez ve enstitünün kapatıldığı ya da iki ilde kaç öğrencinin karardan etkilendiği konusundaki belirsizliğin sürdüğünü aktardı.

Söz konusu eğitim projelerinin çoğu Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu UNICEF tarafından yürütülüyor ve yerel STK'lar taşeron ya da destekçi olarak proje çerçevesinde görev yapıyor.

Kadınlara yönelik art arda gelen yasaklar

Afganistan'da ABD ve NATO birliklerinin yirmi yıl aradan sonra geri çekilmesi üzerine yönetimi 2021 yılında yeniden ele geçiren Taliban, 1990'lardaki iktidarı boyunca sergilediği sert yönetim anlayışına kıyasla daha ılımlı bir yönetim vaat etmişti. Ancak öyle olmadı. Taliban, yönetimi yeniden ele geçirdikten sonra özellikle kadınlara yönelik baskıyı artırdı.

Kız çocuklarının altıncı sınıftan itibaren okula gitmesi ve üniversite eğitimi yasaklanırken ülkede kadınların parklar da dahil olmak üzere kamusal alanlara girmesi ve birçok işte çalışması da engellendi.

Geçen yıl Afgan kadınların, Taliban standartlarına göre örtünmedikleri ve haremlik-selamlık uygulamasını dikkate almadıkları gerekçesiyle ulusal ve yerel STK'larda çalışması da yasaklandı.

Bu yasağın, BM kuruluşlarında çalışan Afgan kadınlara da uygulanmaya başlaması son dönemde uluslararası toplumla Taliban yönetimi arasında gerginliği artırdı.