Afrika'dan gelişmiş ülkelere "fosil yakıt" resti

Dünya genelinde enerji krizinin yaşandığı bir dönemde gerçekleşen COP27 BM iklim zirvesi Afrika ülkelerinin "fosil yakıt restine" sahne oldu.

Namibya temsilcisi Maggy Shino, kendi sahip oldukları fosil yakıtları kullanmak yerine temiz enerjiye geçmeleri konusunda gelişmiş ülkelerin verdikleri mali destek sözlerini tutmadığını belirtti. Shino, "Eğer bize kaynaklarımızı toprak altında bırakmamızı söyleyecekseniz, o zaman yeterli tazminat teklif etmeye hazır olmalısınız, ancak henüz kimsenin böyle bir teklifte bulunacağını sanmıyorum" dedi.

Zirveye çok sayıda petrol ve gaz şirketinin de katıldığını hatırlatan Shino, "Afrika, tüm enerji kaynaklarımızı halkımızın yararına geliştireceğimize dair bir mesaj vermek istiyor, çünkü bizim sorunumuz enerji yoksulluğu" diye konuştu.

Bu yılın başlarında Shell ve TotalEnergies şirketleri Namibya açıklarında önemli miktarda petrol rezervleri keşfetmişti. Namibya'nın yanı sıra Moritanya, Tanzanya ve Senegal gibi ülkeler de ihracat amaçlı petrol ve gaz sahaları geliştirmek ve kendi vatandaşlarına elektrik sağlamak üzere Batılı enerji şirketleriyle birlikte çalışıyor.

Rus doğalgazının kesilmesinden en çok etkilenen Avrupa ülkesi olan Almanya'nın Başbakanı Olaf Scholz geçen Mayıs ayında yaptığı açıklamada Senegal ile doğalgaz projelerini sürdürmek istediklerini söylemişti.

Geçen yıl Glasgow'de düzenlenen zirveye kıyasla bu yıl fosil yakıt lobilerinin katılımında yüzde 25 oranında bir artış olduğu kaydedildi. Hükümet yetkilileri ve yöneticiler, BM iklim zirvesine ev sahipliği yapan Mısır'ın fosil yakıt kaynaklarını kullanmaya yönelik ilgisinin, petrol ve gaz şirketlerine karşı tutumlarda bir çözülmeye yol açtığı görüşünü dile getirdi.

Fosil yakıt kaynaklarını çıkarmayı azaltma konusunda daha önce verilen taahhütlerin, Ukrayna savaşından kaynaklanan enerji kıtlığı nedeniyle geri plana bırakıldığı, bu yılki zirvede başlıca gözlemlenen durum oldu. Düşük karbonlu enerjiye geçmek konusunda bağlayıcı taahhütleri olan ülkelerin bile önceliklerini değiştirdiği belirtildi.

Gelecek yılki BM zirvesine ev sahipliği yapacak olan Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) bir üyesi olan Birleşik Arap Emirlikleri, dünyanın ihtiyacı olduğu sürece petrol ve gaz tedarik edeceğini söyledi.

Ülkeler, iklim değişikliğinin yıkıcı etkilerini engellemek için, dünyadaki ortalama sıcaklığı sanayi devri öncesine göre en fazla 1,5 santigrat derece artışla sınırlandırma hedefini koymuştu. Bilim insanları ve enerji uzmanları fosil yakıt yatırımları durdurulmadan bu hedefin tutturulamayacağını belirtiyor.