Aşırı avlanma ve kirlilik Marmara'yı 'tüketti': Balık türleri azaldı

Balıkçılar için 1 Eylül'e kadar sürecek yasak 15 Nisan'da başlıyor.

Uzmanlara göre, aşırı avlanma ve deniz kirliliği nedeniyle balık türleri azaldı. Bu durum tezgahlardaki balık çeşitliliğini ve fiyatları da etkiledi.

TÜİK verilerine göre balık avcılığında son 10 yılın en verimli dönemi olan 2011'de elde edilen balık miktarı 514 bin 755 tonken, 2021 yılında 328 bin 165 tona kadar düştü.

Fiyatlar fırladı

Sezonunun bitişine günler kalırken balıkçılar bu yıl beklediklerini bulamadı. Kumkapı Balıkçılar Çarşısı'nda hamsinin kilosu geçen sene 30 lirayken bu yıl 150 liraya kadar çıktı.

Çinekop geçen yıl 50 lirayken, 200 liradan başlayıp 300 liraya kadar yükseldi. Palamutun tanesi geçen sene 30 lirayken bu sene 60 lirayı buldu.

Karides için de durum farksız. Geçen yıl kilosu 50 lira olan karides bu yıl 100 liraya kadar yükseldi. Fiyatların yükselmesinin aşırı avcılık ve kirlenmeye bağlı olduğu belirtildi.

İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi öğretim üyesi ve Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) Başkanı Prof. Dr. Bayram Öztürk, birçok balık türünün yok olduğunu ifade ederek, ekosistem tabanında bulunan karidesin de azaldığını belirtti.

İki sebep var

Prof. Dr. Bayram Öztürk'ün yorumu şöyle: "Türler azalıyorlar. Avcılık bu durumun en büyük sebeplerinden birisi. İkincisi de şüphesiz kirlenme. Kirlenmeyi yok sayamayız. Kirlenme önemli çünkü ekosistemin korunması açısından, kirlenmemin önlenmesi açısından arıtmanın yapılması lazım. Onun için de yatırım yapılması lazım. Marmara Denizi için ciddi bir planlamanın yapılması lazım.

Hangi balıklar yok?

En son kalkan balığı Marmara Denizi'ndeydi artık yok, uskumru, kolyoz, orkinos, dil balığı, kırlangıç yok. Bu yoklar listesini daha sayabilirim. Bir dönem aşırı bir avcılık yapıldı. Mesele 1.500 ton avcılıktan 300 ton avcılığa düştü. Üretimde de azalma var, dolayısıyla karides Marmara Denizi'nde çok fazla avlandı ama bu sadece karides meselesi değil diğer balıklar için de geçerli.

'Karides önemli'

Marmara Denizi'ndeki biyoçeşitlilik için karides çok önemli çünkü dipte yaşayan bir canlı türüdür. Ağırlıklı iç ve dış pazarlar da ihraç edilir. Dolayısıyla karides avcılığının sürdürülebilir olması lazım. Karidesten ayrılmayan dipte yaşayan deniz yıldızından tutun, deniz kestanesine kadar küçük balıklar gibi birçok tür yakalanıyor. Ağ gözünün açıklıklarının düzenlenmesi lazım. Izgara sisteminin yapılması lazım. Onun için bu karides meselesi ciddi bir mesele. Karides, biyoçeşitliliğin korunması ve Marmara Denizi'nde avcılığın devam etmesi açısından önemli çünkü geleneksel bir avcılıktır." (DHA)