ASSOS ANTİK LİMANI İNŞAATINA 3 AYRI DAVA

ASSOS ANTİK LİMANI İNŞAATINA 3 AYRI DAVA
Assos Dostları Sözcüsü Cem Tüzün, Assos’ta sürdürülen inşaatın amacını aşan bir tahribata dönüştüğünü ve şeffaflıktan uzak yapıldığını vurgulayarak çalışmanın derhal durdurulması talebini yeniledi.

Çanakkale’ye bağlı Assos antik limanında yapılan “kaya ıslahı” inşaatıyla ilgili yetkililerin çelişkili açıklamaları sürerken, Assos Dostları Grubu İstanbul’da bir basın toplantısı düzenledi.

Süreci üç ayrı davayla yargıya taşıyan yerel gruba destek, alanında uzmanlar ve bilim insanlarından geldi.

Assos Dostları Sözcüsü Cem Tüzün, Assos’ta sürdürülen inşaatın amacını aşan bir tahribata dönüştüğünü ve şeffaflıktan uzak yapıldığını vurgulayarak çalışmanın derhal durdurulması talebini yeniledi.

Aralarında TMMOB ŞPO İstanbul Şb. Bşk Akif Burak Atlar, Prof.Dr. Zeynep Ahunbay, TMMOB eski başkanı Eyüp Muhçu, Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Platformundan Arkeolog ve Editör M.Nezih Başgelen, Mimar TMMOM Mimarlar Odası Genel Baş. Prof. Dr. Deniz İncedayı, Jeoloji Mühendisi Jeoarkeoloji Uzmanı Prof. Dr. Doğan Perinçek, Felsefeci-Yazar Öğretim üyesi Prof. Dr. Örsan Öymen gibi isimlerin bulunduğu 23 kişinin hazırladığı “Assos İçin Çağrı” bildirisi, toplantıda açıklandı.

Bu bildiri, change.org’da kamuoyuna imzaya açılacak.

10 gün önce ICOMOS Türkiye Milli Komitesi de Assos’taki inşaatla ilgili bir bildiri yayımlamıştı.

KORUMA KURULU 1. DERECEDE SORUMLU

Assos Dostları adına üç ayrı dava açılacağını belirten Avukat Pervin Çelik, şöyle konuştu:

“Süreci izlerken önce idari başvurular yaptık. Ancak Çanakkale Valiliği tarafından uygulamaların projeye uygun olduğu açıklamaları geldi. Tesis edilmiş bütün işlemler açısından, konunun uzmanı akademisyenlerle yapılan çalışmalara da bakarak yargı sürecini başlatmaya karar verdik.

Dava konularından biri, Koruma Kurulu’nun onay verdiğine dair karar. Sorunlu bir karar, uygulanan projenin uygun yapılıp yapılmadığına dair rapor istiyor. Oysa projenin bilimsel ve hukuka uygun yapıldığına dair denetlemekten sorumlu. Bu karar hem koruma mevzuatıyla ilgili iç hukuk kurallarına, hem de Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere aykırı. Çünkü alan 1 derecede arkeolojik SİT alanı, hem Dünya Mirası Adaylar listesinde hem de doğal SİT alanı. Korunmasıyla ilgili kurallar, Kültür Bakanlığı’nın belirlediği yasa ve yönetmelikler var. Yapılan iş, bunlara aykırı olduğu için yürütmeyi durdurma talebiyle bir dava açıyoruz. Ayrıca Ayvacık Köylere Hizmet Götürme Birliği’nin bu ihaleyi yapma yetkisi yok, bununla ilgili de dava açıyoruz.”

ASSOS KAZI BAŞKANI’NIN SORUMLULUĞU

Konuyla ilgili geçen hafta ulaştığım Assos Kazı Başkanı Prof. Nurettin Arslan, bölgede yapılacak ıslahın arkeolojik dokuya zarar vermediğini söylemişti.

Ancak Arslan, basına yaptığı üç açıklamada farklı konuştu: Hafriyatın yapıldığı yerde arkeolojik buluntu olmadığı, arkeolojik buluntu nedeniyle projenin değiştiği ve de bulunan buluntuların başka yerlere taşındığı...

Arslan’ın açıklamalarını sorduğumda Tüzün, Kazı Başkanı’nın denetleme sorumluluğu olmadığını hatırlatarak şöyle konuştu:

“Denetim, Çanakkale Müze Müdürülüğü’nde ancak aylardır bu çalışmayla ilişkisini fiziki olarak kesmiş durumda. Yedi arkeolog gözetiminde yapılıyor dense de bu kişiler Assos’taki arkeolojik kazı evinde görevli. Onların çalışmayla ilgili bir sorumluluk, görev verilmemiş. Bugüne kadar Valilik, Ticaret Odası başkanlığı gibi konunun uzmanı olmayanlar açıklama yaptı. Ortada bir proje varsa, daha kimseyle paylaşılmadı. Kast edilen AFAD’ın Dynamica isimli, Trabzon merkezli bir firmanın raporu. Bu raporda öneriler var. Ama proje değil bu. Şartname haline getirilip köylere çöp konteyneri dahi almakta zorluk çeken Köylere Hizmet Götürme Birliği’nce ihale edilmiş. Bu kurumun teknik ve bilimsel bir özelliği yok. Kim onayladı bu projeyi?”



BİLİMSEL, SAYDAM, HUKUKA UYGUN BİR SÜREÇ ÇAĞRISI

Assos Çağrısı’nın tam metni ve imzacı listesi şöyle:

UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Assos Antik Kenti, kayalar üzerinde yükselen akropolü ve korunmuş arkeolojik kalıntılarıyla önemli bir kültürel peyzaj alanıdır. Son günlerde Assos, limanın sırtlarındaki yamaçların tahribatı ile gündemdedir. 1. derece doğal ve arkeolojik sitlerde yalnız bilimsel kazı ve konservasyon müdahaleleri yapılmasına izin verilirken, burada yamaç iş makineleriyle kesilip oyulmakta, peyzajı değiştiren, doğal oluşuma aykırı şevler oluşturulmaktadır.

Çanakkale Valiliği, yamaçtan taşların düşmesi nedeniyle, can güvenliği gerekçesi ile İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’ne bir ihale ile “Assos Limanı Kaya Islahı Projesi” teknik raporu ve yapım ihalesi şartname ve dokümanlarını hazırlattırmıştır.  Son derece hassas bir alanda, doğal ve arkeolojik varlıklara önemli etkileri olacak projenin uygulama ihalesi ise ilgili Bakanlıklar yerine, görevleri arasında sayılmamasına rağmen bu konuda yetkinliği tartışmalı olan Ayvacık Kaymakamlığı Köylere Hizmet Götürme Birliği tarafından yapılmıştır. Bölge “afet bölgesi” ilan edilerek, turizm faaliyeti ve giriş çıkışlar yasaklanarak inşaata başlanmıştırBilimselliği zaten soru işareti olan projenin uygulama aşamasında da proje dışına çıkıldığı konusunda ciddi endişe ve kaygılarımız vardır. İnşaat aşamasında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ve diğer ilgili kurumların denetim görevlerini yerine getirmedikleri anlaşılmaktadır.  

Süreç, başından beri şeffaf olmayan bir şekilde, bilimsel yöntemlere ve hukuka aykırı biçimde yönetilmektedir ve kamu adına yapılan açıklamalar oldukça yetersiz ve endişe vericidir.

Tüm dünyada kabul edilen ve ülkemizin de taraf olduğu uluslararası koruma ilkelerine göre, doğal ve arkeolojik mirasa hassasiyetle yaklaşılmalı; var olan değerler zedelenmeden geleceğe aktarılmalıdır. Assos denizden yükselen falezleriyle heyecan verici bir siluete sahiptir. Çanakkale çevresindeki volkanik oluşumlar ülkemizin jeolojik mirasının bir parçasıdır ve korunmaları son derece önemlidir.

Assos’ta limanın gerisindeki yamacın iş makineleri ile hunharca oyularak yok edilmesi koruma ilkelerine tamamen aykırı bir uygulamadır. Bu tahribatı yapanlara en kısa zamanda “Dur!” demek, yurdunu, doğayı ve kültürel mirası seven herkes için önemli bir yurttaşlık, dünya ölçeğinde ise bir insanlık görevi ve sorumluluğudur.

Yamaçtan düşme riski olan kütlelerin yerlerine tutturulması kaya mekaniği biliminin geliştirdiği çağdaş tekniklerle yapılması gereken bir müdahaledir ve yurdumuzda son olarak Trabzon Sümela Manastırı’nda titizlikle uygulanmıştır. 

Assos’ta da çevreye, kültür mirasına saygılı yöntemlerle çalışılmalıdır.  

Bu bağlamda:

  1. Sürmekte olan doğa ve tarih katliamı derhal durdurulmalıdır.
  2. Yamacın doğal peyzajının, jeoloji mühendisliği, arkeoloji ve doğa koruma uzmanlarının gözetiminde yeniden oluşturulması için çalışılmalar başlatılmalıdır.
  3. Assos'ta ve tüm tescilli kültür ve doğa mirası alanlarında kamu yöneticilerinin de -bilerek ya da bilmeyerek- doğa ve kültür mirasımıza verebileceği zararları önlemek üzere, bilimsel, saydam ve ilgili tüm yetkinlik alanlarının katkısını sağlayacak, bağımsız, bilimsel, hukuksal süreçler geliştirilmelidir.

 İmzacı listesi:

  1. Akif Burak Atlar Şehir Plancısı TMMOB ŞPO İstanbul Şb. Bşk.
  2. Burçin Altınsay Özgüner Y.Mimar Mimari Koruma Uzmanı
  3. Cem Tüzün Endüstri Mühendisi, Çiftçi Assos Dostları
  4. Dr. Cihat Levent Yazar Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Plat.
  5. Dr. Ege Yıldırım Şehir Plancısı Kültürel Miras Koruma Uzmanı
  6. Dr. Uygar Özesmi Çevre Bilimci
  7. Eyüp Muhçu Mimar
  8. Hüseyin Alan Jeoloji Mühendisi TMMOB Jeoloji Müh. Odası Gen. Baş.
  9. İsmail Erten Mimar Assos Dostları-ÇADOÇEP
  10. M.Nezih Başgelen Arkeolog-Editör Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Plat.
  11. Mücella Yapıcı Y. Mühendis-Mimar
  12. Pervin Çelik Avukat
  13. Prof. Ayşegül Cankat Mimar
  14. Prof. Dr. Deniz İncedayı Mimar TMMOM Mimarlar Odası Genel Baş.
  15. Prof. Dr. Doğan Perinçek Jeoloji Mühendisi Jeoarkeoloji Uzmanı
  16. Prof. Dr. Gülşen Özaydın Mimar Kentsel Tasarım Uzmanı
  17. Prof. Dr. İclal Dinçer Şehir Plancısı
  18. Prof. Dr. Örsan Öymen Felsefeci-Yazar Öğretim üyesi
  19. Prof. Dr. Zeynep Ahunbay Mimar
  20. Prof. Dr. Zeynep Merey Enlil Şehir Plancısı
  21. Sibel Asna İletişim Danışmanı Assos Dostları
  22. Süheyla Doğan İnşaat Mühendisi-Çiftçi Kazdağı Doğ.ve Kültürel Var. Kor.Der.
  23. Yiğit Ozar Arkeolog

Abone Ol

İyi gazetecilik posta kutunda!
Güncel haberler, haftalık ekonomi bülteni ve Pazar derginiz Plus’ı email olarak almak için abone olun.