Avrupa'da Covid-19 aşısı krizi: AstraZeneca teslimatı zamanında yapmadı

Avrupa Birliği ile ilaç firması AstraZeneca arasında aşı teslimatlarının zamanında yapılmaması nedeniyle başlayan tartışma sürüyor. AB Komisyonu'na bağlı uzmanlar İngiltere-İsveç menşeli firmanın temsilcileri ile bir kriz oturumunda bir araya gelecek.

DW Türkçe’de yer alan habere göre Avrupa Birliği Ağustos ayında AstraZeneca'dan 400 milyon doz aşı sipariş ederek, şirkete geliştirme ve üretim faaliyetleri için 336 milyon euro avans verdiğini açıklamıştı. Şirketin sözleşme uyarınca bu hafta içinde 80 milyon doz aşı teslim etmesi gerekiyordu. Ancak firma lojistik ağında yaşanan sorunlar nedeniyle Mart ayı sonuna kadar sadece 31 milyon aşı teslim edebileceğini açıkladı. Avrupa Birliği ise sunulan gerekçeyi inandırıcı bulmuyor ve şirketi sözleşmeye bağlı kalmamakla suçluyor. 

AB Komisyonu yeterli doz aşı bulunmaması ve şimdiye kadar İngiltere ve İsrail'e nazaran daha az insanın aşılanmaması nedeniyle eleştiri altında. Bu sonucun ortaya çıkmasında AB hukukunda izin sürecinin daha yavaş tamamlanmış olması rol oynuyor. AstraZeneca'nın geliştirdiği aşının BioNTech/Pfizer ve Moderna'nın ardından AB'de izin verilen üçüncü aşı olması bekleniyor. AB'den yapılan açıklamalara göre şirketin Ekim ayından bu yana stok üretim yapması ve aşıların izin çıkar çıkmaz kullanıma hazır olması gerekiyordu. 

"Taahhüt altına girmedik"

AstraZeneca CEO'su Pascal Soriot Alman Die Welt gazetesine yaptığı açıklamada "Avrupa'da ilk planımızın iki ay gerisindeyiz. Ama İngilizlerle sözleşme Brüksel ile yapıldığından üç ay önce yapıldı. Orada aksilikleri ortadan kaldırmak için daha fazla zamanımız vardı" dedi. 

Şirketinin AB'ye belli miktarlarda aşı teslim etmekle yükümlü olmadığını belirten Soriot, Brüksel'in İngiltere ile hemen hemen aynı zamanda aşı teslimatı yapılmasını istediğini ancak Londra ile sözleşmenin üç ay önce imzalanmış olduğuna dikkat çekti. Soriot "O nedenle bunu deneyeceğimize söz verdik ama sözleşme ile böyle bir taahhüt altına girmedik” diye konuştu. 

Sosyal Demokrat Parti'nin (SPD) sağlık uzmanı milletvekili Karl Lauterbach da Rheinische Post gazetesine paralel açıklamalarda bulundu. Lauterbach "Avrupa Birliği oldukça geç, az miktarda aşı satın aldı. Avrupa Birliği'nin AstraZeneca ve diğer üreticilere yönelik eleştirisi o nedenle tamamen haklı değil" dedi.