AYM kabul etti: Askerlik psikolojimi bozdu

Ersan Atar

“Askerlik kişinin psikolojisini bozar mı?” Anayasa Mahkemesi bu soruya, “Bu nedenle daha önce aylık bağlanan kişinin aylığının kesilmesi mülkiyet hakkının kısıtlanması anlamına gelir” yanıtını verdi ve kişinin davasının yeniden görülmesine hükmetti.

Şimdi 57 yaşında olan Kemal Kılıç, 1988 yılında askerlik görevini yerine getirirken psikolojik rahatsızlıklar yaşamaya başladı. Aynı yıl birkaç kez hava değişimi aldı. Son olarak 8 Haziran 1988’de Gülhane Askeri Tıp Akademisi (GATA) tarafından kendisine “Askerliğe elverişli değildir” raporu verildi.

Kemal Kılıç o dönemde, kendisinde oluşan “psikotik reaksiyon”un askerlik hizmeti ile bağlantılı olduğunu belirterek Mehmetçik Vakfı’na başvurup “bakım aylığı bağlanması”nı talep etti. Vakıf o dönemde Kılıç’a başvurduğu gerekçeye bağlı olarak “ömür boyu bakım aylığı” bağladı.

Kılıç,bu aylığı 2014 yılı Haziran ayına kadar almaya devam etti. Mehmetçik Vakfı 2014 yılında yaptığı değerlendirme sonucunda “kişide oluşan rahatsızlığın askerlik hizmeti ile bağlantılı olmadığı” gerekçesiyle kesti.

Yaşadığı rahatsızlığın askerlik hizmeti ile bağlantılı olduğunda ısrar eden Kılıç, Mehmetçik Vakfı’nın bu aylığı kesmesi işlemine karşı dava açtı. Kılıç, Ankara 25. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açtığı dava sırasında, “Askerlik görevi sebebiyle ortaya çıkan hastalık nedeniyle sivil yaşantısında büyük güçlüklerle karşılaştığını, yakın akraba ve belediye yardımlarıyla hayatını idame ettirdiğini” iddia etti.

Dava sırasında Adli Tıp Kurumu’ndan rapor alındı. Raporda “psikotik bozukluk hastalığının erkeklerde genellikle 15-25 yaşları arasında başladığı, psikososyal stres, genetik temel, biyolojik etmen gibi birçok faktörün hastalığın oluşmasında belirleyici olabileceği, kişinin mevcut hastalığının sadece askerlik görevi ile nedensellik bağının kurulamadığı” belirtildi.

Asliye Hukuk Mahkemesi bu rapora dayanarak Kemal Kılıç’a bağlanan bakım aylığının kesilmesinde hukuka aykırı bir yön bulunmadığı sonucuna vardı. Yargıtay 8. Hukuk Dairesi de Asliye Hukuk Mahkemesi’nin kararını 2019 yılında onayarak kesinleştirdi.

AYM İKNA OLDU: ASKERLİK DE ETKİLİ OLMUŞ OLABİLİR

Kenan Kılıç bunun üzerine bireysel başvuru yoluyla Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Kılıç başvurusunda özetle, “Adli Tıp Kurumu’nun raporunda yaşadığım hastalığın ‘askerlikle ilgisi yoktur’ denmiyor, ‘sadece askerliğe bağlı değildir’ deniliyor” görüşünü savundu.

Başvuruyu inceleyen Anayasa Mahkemesi Kılıç’ın iddiasını yerinde gördü ve Kılıç’a Mehmetçik Vakfı’ndan bağlanan bakım aylığının kesilmesini tartıştı. Mehmetçik Vakfı’nın statüsünü de tartışan Anayasa Mahkemesi, Vakfın Kılıç’a bir taahhütte bulunduğunu, bu taahhüdü değiştirecek bir durumun söz konusu olmadığını belirledi.

Yüksek Mahkeme, Kenan Kılıç’ın bakım aylığının kesilmesinin mülkiyet hakkının ihlali anlamına geldiğine işaret ettikten sonra, bu hak ihlalinin yeniden yargılama yapılarak giderilmesinin en doğru yol olduğuna hükmetti.

Anayasa Mahkemesi bu nedenle yeniden yargılama yapılıp, kararındaki tespitler doğrultusunda yeni karar verilmesi için dava dosyasını Ankara 25. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderdi. Şimdi Kılıç’ın “bakım aylığı davası” yeniden görülecek.