Başörtüsü düzenlemesi, referandumsuz mu yapılacak?

Eray Görgülü

AKP'nin, başörtüsü ve aile düzenlemesini içeren Anayasa teklifi hazırlığında sona gelinirken, Meclis turunda, referandumsuz değişiklik üzerinde durulduğu öğrenildi. AKP, muhalefet partilerine, 400 milletvekili bulunması halinde referanduma gitmeden değişiklik yapılabileceğini iletirken, CHP'nin yanıtı "Hayır" oldu. İYİ Parti ve HDP ise teklifin yetkili kurullarda değerlendirildikten sonra karar verileceğini bildirdi.

Tartışma, Kılıçdaroğlu'nun çağrısı üzerine başlamıştı

Başörtüsü tartışması, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun kanun teklifi önerisiyle başlamıştı. Kılıçdaroğlu, başörtüsünü yasal güvence altına alacak bir kanun teklifi hazırladıklarını belirterek, AKP'ye kanun teklifine destek olma çağrısında bulunmuştu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, buna karşılık "Referanduma gidelim, anayasayı değiştirelim" yanıtını vermişti. Erdoğan sunacakları teklifte, aile kurumuna yönelik bir düzenleme de yapacaklarını açıklamıştı. Erdoğan aile düzenlemesine ilişkin "Son zamanlarda topluma LGBT'yi soktular. LGBT'yle birlikte de bizim aile yapımızı bunlar dejenere etmenin gayreti içerisine girdiler" ifadelerini kullanmıştı. Bu açıklamaların ardından Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, anayasanın din ve vicdan özgürlüğünü düzenleyen 24'üncü maddesi ile aile kurumunu düzenleyen 41'inci maddesinde değişiklik yapacaklarını açıklamıştı.

Meclis'te Anayasa trafiği

Cumhur İttifakı'nın, oy kullanamayan TBMM Başkanı Mustafa Şentop haricinde toplam 334 sandalyesi bulunuyor. Referanduma gidilebilmesi için ya muhalefetten herhangi bir partinin teklife "evet" demesi ya da AKP'nin, en az 26 milletvekili bulması gerekiyor. Erdoğan'ın Anayasa çağrısının ardından Kılıçdaroğlu, "Kanun teklifini destekle, ne referandumu" yanıtını vermişti. Erdoğan, dün de partisinin grup toplantısında yaptığı açıklamada Meclis'te grubu bulunan partilerle görüştükten sonra teklife son şeklini verip Meclis'e sunacaklarını söyledi. Erdoğan'ın sözlerinin ardından Adalet Bakanı Bekir Bozdağ başkanlığındaki AKP heyeti, Meclis turuna başladı. Bozdağ başkanlığındaki heyette AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş ile Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ali İhsan Yavuz yer aldı. AKP heyetinin ilk durağı MHP grubu oldu. MHP ziyaretinin ardından açıklama yapan Bozdağ, diğer partilerin de görüşünü aldıktan sonra teklife son şeklini vereceklerini açıkladı. AKP heyeti daha sonra sırasıyla CHP, HDP ve İYİ Parti gruplarına ziyarette bulundu.

"Referandumsuz geçirelim" teklifi

Edinilen bilgiye göre AKP heyeti, muhalefete "Anayasa değişiklik teklifini birlikte hazırlayalım" teklifi götürdü. Temel hak ve özgürlüklerin referandum konusu yapılamayacağını belirten CHP, teklife olumsuz yanıt verdi. AKP heyeti de, 400 milletvekili bulunması halinde referanduma gerek kalmadan değişiklik teklifinin Meclis'ten geçirilebileceğini belirtti. Yeni anayasanın seçim sonrasında oluşacak Meclis tarafından yapılması gerektiğini belirten CHP, AKP'nin bu önerisine de olumlu yaklaşmadı. AKP grubunun ziyaretinin ardından açıklama yapan CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, anayasa değişiklik teklifine ilişkin AKP ile herhangi bir çalışmanın içinde olmayacaklarını açıkladı.

"Parti yetkili kurullarına götüreceğiz"

HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş da ziyaretin ardından yaptığı açıklamada, türban ve kadın hakları konusundaki tutumlarının çok net olduğunu belirterek, teklifi partinin yetkili kurullarına götüreceklerini söyledi. Temel hak ve özgürlüklerin referandum konusu yapılmasına karşı olduklarını belirten Beştaş, parti yetkili kurullarında yapılacak değerlendirmenin ardından karar vereceklerini söyledi. İYİ Parti Grup Başkanı İsmail Tatlıoğlu da, "Heyetin ziyareti anayasa değişikliğinin genel çerçevesi üzerine iki madde oldu. Bir bilgilendirme oldu. Heyete teşekkür ederiz. Biz konuyu sayın Genel Başkanımızla ve parti kurullarında görüşüp kararımızı paylaşacağız" ifadelerini kullandı.

Seçim günü ayrı bir sandık konulabilir

AKP'nin başörtüsü ve aileye yönelik anayasa değişiklik teklifini önümüzdeki hafta pazartesi günü Meclis'e sunması bekleniyor. İYİ Parti ve HDP'nin de AKP'ye pazartesi gününe kadar yanıt vermesi gerekiyor. Kulislerde AKP'nin, 400 milletvekilinin desteğinin sağlanamaması halinde 360 milletvekili ile referanduma gitme hesabı yaptığı belirtiliyor. Ayrı bir referandum kampanyasının ise gereksiz görüldüğü bu nedenle referanduma gidilmesi halinde referandumun cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin yapıldığı gün ayrı bir sandık konularak yapılabileceği ifade ediliyor. Öte yandan Mahir Ünal'ın yerine AKP Grup Başkanvekili olan Özlem Zengin, anayasa değişiklik teklifini önümüzdeki hafta kendisinin Meclis'e sunacağını açıkladı.