Bir devrin sonu: Everest ana kampı küresel ısınma nedeniyle taşınıyor
Dünyanın en popüler dağcılık rotalarından biri, küresel ısınma nedeniyle değişiyor. Nepal hükümeti, Everest Dağı’ndaki ana kamp alanını, küresel ısınma ve doğaya zarar veren insan faaliyetleri nedeniyle güvenlik sorunu yaşandığı için taşıma kararı aldı. Yeni kamp alanı, yıl boyunca buz olmayan daha düşük bir rakıma alınacak.
'GECELERİ YARIKLAR ORTAYA ÇIKIYOR'
Everest'in Nepal tarafındaki ana kamp alanı, hızla eriyerek incelen Khumbu buzulunun üzerinde ve 5 bin 364 metre yükseklikte bulunuyordu. Alanı, ilkbahar tırmanış sezonunda 1.500 kişi kullanıyordu. Araştırmacılar erime suyunun buzulda istikrarsızlık yarattığını, dağcılar ise uyurken buzulların çatlama sesini duyduklarını aktarmıştı.
Kamp alanında ilkbahar sezonu öncesi yürütülen temizlik çalışmalarına katılan Nepal ordusundan Albay Kishor Adhikari, "Şaşırtıcı şekilde, uyuduğumuz yerlerde geceleri ortaya çıkan yarıklar görüyoruz" dedi.
Nepal to move Everest base camp from melting glacier https://t.co/Sg1A5cnVyo
— BBC News (World) (@BBCWorld) June 17, 2022
'SABAH UYANDIĞIMIZDA BİR GÖL GÖRDÜK'
Kamp alanının, tüm bu nedenlerden ötürü 200 metre ila 400 metre alçaktaki bir noktaya taşınacağı açıklandı. Nepal Turizm Dairesi Direktörü Taranath Adhikari, BBC’ye verdiği röportajda kamp alanını taşımaya hazırlandıklarını ve yakında tüm paydaşlarla istişarelere başlayacaklarını açıkladı. Adhikari, "Bu karar ana kampta görülen değişikliklere adapte olmak ve dağcılık faaliyetlerinin sürdürülebilirliğini sağlamak için alındı" dedi.
Dağcılar ve Nepalli yetkililer ise ana kampın ortasından geçen bir derenin düzenli olarak genişlediğini ve buzulun yüzeyindeki çatlakların eskisinden daha sık görüldüğüne de dikkat çekmişti. Bir dağcı, bir sabah uyandıklarında bir gölün oluştuğunu gördüklerini söylemişti.
'GÜNDE YAKLAŞIK 4 BİN LİTRELİK İDRAR YAPILIYOR'
Kampı taşıma kararı, Nepal hükümeti tarafından Everest bölgesinde dağcılığı kolaylaştırmak için kurulan komitenin tavsiyeleri üzerine alındı. Komitenin önde gelen üyesi Khimlal Gautam, kampta aynı anda çok fazla kişinin bulunmasının da sorunu derinleştirdiğini anlattı. Gautam, "Sözgelimi, insanların ana kampta her gün yaklaşık 4 bin litrelik idrar yaptıklarını tespit ettik. Orada kerosen ve gaz gibi yemek pişirmek ve ısınmak kullandığımız, devasa boyuttaki yakıtların da buzulu etkileyeceği de açık" dedi.
BUZUL HER YIL 1 METRE İNCELİYOR
Khumbu buzulu, Himalayalar'daki birçok başka buzul gibi hızla eriyor ve inceliyor. Leeds Üniversitesi’nin 2018'de yaptığı bir araştırma, buzulun yılda 9,5 milyon metreküp su kaybettiğini ve ana kamp alanının yılda 1 metre inceldiğini göstermişti.
Araştırmacılardan Scott Watson, ana kamp alanındaki buzulun bölgedeki diğer buzullardan daha hızlı eridiğine dikkat çekmişti. Watson, durumun sebebinin ince kaya kalıntıları olduğunu belirterek "Buz uçurumları bu şekilde eridiğinde, tepelerdeki kayalar hareket eder ve düşer. Bu da eriyen buz kütlelerini oluşturur. Khumbu buzulunda da tehlikeli olabilecek kaya düşmelerini ve eriyen buz kütlelerini görebiliyoruz" demişti. (Kısa Dalga)
