BOTAŞ'ın eski genel müdürü, Deutsche Bank'tan alınan kredinin risklerini anlattı

Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi'nin (BOTAŞ) sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) alımı için Deutsche Bank'tan 929 milyon dolar tutarında kredi alması tartışma yarattı. BOTAŞ'ın eski Genel Müdürü Gökhan Yardım, kurumun aldığı kredi hakkında "Ödemeyi Hazine garanti ediyor, bedeli bizler ödeyeceğiz" dedi.

'İLERİDE KARŞIMIZA GELEBİLİR'

TELE1’de Begümhan Aydoğan’ın sunduğu Gün Ortası’na konuk olan Yardım, Doğalgaz ve LNG alım fiyatları gizli olduğunu söyleyerek yurt dışından kredi almanın riskini “BOTAŞ’ın doğalgazı kaça aldığını öğrenmiş olacaklar. Bunlar ileride karşımıza getirilebilir. Türkiye, AB’ye ihracat yapıyor. Bu ihracatlarda sübvansiyon olmaması lazım. Yarın derler ki ‘Türkiye’nin doğalgazı alış fiyatları belli ama bu fiyata satıyor. Demek ki sübvansiyor yapıyor…’ Sonuçta buradaki bedeli bizler ödeyeceğiz” diye açıkladı.

'6-9 KARGOLUK LNG’YE KARŞILIK GELİYOR'

Yardım, “BOTAŞ geçen sene Merkez Bankası’ndan dolar alarak LNG alımlarını gerçekleştiriyordu. Dün öğrendiğimiz kadarıyla da 3 yıllık vadeyle Deutsche Bank’tan 929 milyon dolar kredi aldı. Hangi ülkelerden alınacak bakıyoruz; ABD, Singapur, Almanya, Fransa… Burada sayılan bir ülke var ama sadece üçü LNG ithal ediyor. Şimdi BOTAŞ geçmişte de doğalgaz alımlarında kredi kullandı ama Türk bankalarından kullandık kullanıyordu. Yurt dışındaki bankalarından bu kadar büyük kredi kullanmadık. Peki bu büyük bir kredi mi bu? Bu kredi bizim yaklaşık 6-9 kargoluk (LNG gemisi) alımına karşılık geliyor. Biz geçen sene kesin rakamları bilmemekle beraber 75-80 kargoluk LNG almıştık” ifadelerini kullandı.

'BOTAŞ ALDI GÖZÜKSE DE GARANTİYİ HAZİNE VERİYOR'

Dikkatini çeken bir diğer noktaya değinen Yardım, “Krediyi BOTAŞ aldı gözüküyor ama garantiyi Türkiye Cumhuriyeti Hazine’si garanti ediyor. Geçmişte yerli bankalardan aldığımız kredide BOTAŞ garantiydi. Eskiden Hazine yatırım olduğunda garantör oluyordu. Hazine’nin garanti edilmemesi lazım. Türkiye’de doğalgaz satış fiyatları belli, özellikle konutta yüksek bir sübvansiyon ve bu nedenle ‘BOTAŞ ödeyemeyebilir’ diye Hazine garantisi istiyorlar” ifadelerini kullandı.

‘GEÇMİŞTE DE İSTEDİLER KABUL ETMEDİK’

Devamında Yardım “Geçmişte de yine Nijerya’daki LNG alımında dünya devi bir şirket bizden Hazine garantisi istemişti ama biz ‘Büyük bir şirketiz’ dedik ve ‘Almayız’ dedik ve kabul etmedik. Ve sonuçta BOTAŞ’ın garantisiyle yapıldı anlaşma. Şimdi bu Hazine garantisi örnekte teşkil eder. Yarın kontratımızı yenilemek istediğimizde Rusya’da çıkar ‘Hazine garantisi isterim’ der. Hazine garantisi ‘Kamu şirketi borcu ödeyemezse ben devlet olarak bunu karşılayacağım’ demektir” dedi.

'GİZLİ FİYATI ÖĞRENMİŞ OLACAKLAR'

Doğalgaz, LNG alım fiyatlarının gizli olduğunu belirten Yardım, “Şimdi biz yurt dışından kredi alınca ne olacak? Tabi muhtemelen faturayı bankaya göndereceğiz ve yurt dışındaki bir banka BOTAŞ’ın doğalgazı kaça aldığını öğrenmiş olacak. Bunlar ileride karşımıza getirilebilir. Türkiye, AB’ye ihracat yapıyor. Bu ihracatlarda sübvansiyon olmaması lazım. Yarın derler ki ‘TR’nin bu doğalgazı alış fiyatları belli, bu fiyata satıyor sübvansiyon yapıyor…” diye konuştu.

'BEDELİ BİZLER ÖDEYECEĞİZ'

“Keşke Türkiye’deki bankalardan alınsaydı bu kredi” diyen Yardım, “Ama hepimiz biliyoruz Türkiye’nin risk primi (CDS) 870’lere çıktı maalesef. Tabii öyle olunca birtakım sıkıntılar yaşanıyor ekonomide. Sonuçta buradaki bedeli bizler ödeyeceğiz” açıklamasını yaptı.

'RUS DOĞALGAZINA BAĞIMLILIĞI AZALMAYI AMAÇLIYOR'

Boru Hatlari ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ), sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) alımı için Deutsche Bank'tan 929 milyon dolar tutarında kredi aldı. Bloomberg ajansında yer alan bilgilere göre, Türkiye, LNG almak için Almanya merkezli banka Deutsche Bank’dan 929 milyon dolar kredi aldı. Kredi Almanya, Fransa, İtalya, İspanya, İsviçre, Singapur ve İngiltere’deki tedarikçilerden sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) satın almak için kullanılacak. Finansmanın amacının Türkiye’nin Rus doğalgazına bağımlılığını azaltmak amacıyla yapıldığı da belirtildi.

Deutsche Bank yaptığı açıklamada, Hazine ve Maliye Bakanlığı garantili üç yıl vadeli kredinin büyüklüğünün artırılabileceği belirtti. Türkiye hükümeti kredinin garantörü konumunda bulunurken kredi tutarı gelecekte artırılabilir.

Bu anlaşma BOTAŞ'ın LNG ithalatı için aldığı ilk uluslararası kredi olma özelliği taşıyor. Türkiye geçen yıl yaklaşık 60 milyar metreküp ile rekor miktarda doğalgaz tüketmişti.