Bülent Aydemir YSK’nın alması gereken tedbirleri sıraladı

HaberTürk yazarı Bülent Aydemir, seçim takvimi yasal olarak henüz başlamasa da depremin ardından Yüksek Seçim Kurulu’nun şimdiden bazı özel hazırlıklar yapması gerektiğini belirtti.

“Seçimin sağlıklı koşullarda yapılması için sürecin yönetim ve denetimi, seçmen listelerinin ve sandık kurullarının oluşturulması, seçimin güvenliği ve yargısal denetimi, itirazların karara bağlanması… Bütün bu süreçlerinden Yüksek Seçim Kurulu sorumlu… Deprem bölgesindeki illerin özel durumu; seçmenin önemli bölümünün bölgeden göç etmesi nedeniyle listelerin güncellenmesi gereği, seçmen kütüğü taşıma işlemleri, yıkılan binalar nedeniyle adres kayıt sorgulama işlemleri, sandıkların sağlıklı koşullarda kurulması, sandık kurullarının oluşturulması, askıya çıkan listelere itirazların karara bağlanması, müşahitlerin görevlendirilmesi, milletvekili sayıları ve bunlara yapılacak itirazlar...” diyen Aydemir, YSK’nın alması gereken özel tedbirleri şöyle sıraladı:

- Seçmen kütükleri, Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğü verilerinin alınması üzerine oluşturuluyor. Depremde hayatını kaybeden vatandaşlarımızın önümüzdeki bir iki ay içinde seçmen listelerinden düşürülmesi, listelerin güncellenmesi söz konusu.

- Seçim tarihi kesinleştikten ve takvim oluştuktan sonra, listelerin kesinleşmesi işlemleri seçime 40 gün kalaya kadar devam eder.

- Seçim takviminin hemen başında muhtarlık bölgesi askı listeleri iki hafta askıda kalıyor. Bu listelere vatandaşlar veya siyasi partiler itiraz edebiliyor.

- 7393 sayılı kanunla, geçmiş seçimlerde seçmen mağduriyetine ve hak kayıplarına yol açan, “seçmen dondurma” veya adresini bildirmeyen seçmenin seçmen listelerinde yer almayıp, “havuza düşmesi” gibi durumlar artık yaşanmıyor. Farklı illere göç etmiş olan vatandaşlarımız için son ikamet adresi esas alınacak.

- YSK’nın depremden etkilenen iller için bir üyenin başkanlığında, siyasi parti temsilcilerinin de katılımıyla özel bir komisyon kurup çalışma yürütmesi gerekiyor.

- Deprem bölgesindeki seçmen listelerinin sağlıklı oluşabilmesi için YSK’nın yine bir üyeyi sorumlu kılarak, Nüfus ve Vatandaşlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile koordineli çalışma yürütmesi gerekiyor.

- Geçici olarak başka illerde ikamet eden vatandaşlarımızın oy kullanabilmeleri ve iradelerinin sandığa yansıması için karar alınması ve bu seçime özgü bazı kolaylıklar sağlanması gerekiyor. Evrak talep etme yerine beyan esasına bağlı olarak seçmenin kimlik numarasına bağlı tek bir seçmen kaydı oluşturulabilir. Diğer bölgeden ise bu seçmen kaydı düşülür.

- Kimlik kartlarını enkazda yitirmiş olan afetzede vatandaşlarımız için süratle yeni kimlik kartlarının çıkarılması gerekiyor. Bürokratik işlemlerde kolaylık sağlanmalı; yeni ofisler kurulmalı.

- Seçmen listeleri mobil ortamda askıya çıkacağı için, deprem bölgesinde geçici barınma alanlarında yaşayanlar için yerel yönetimler, mülki idare ve siyasi partiler, seyyar internet istasyonları/merkezler kurmalı.

- Seçmen belgelerinin, deprem bölgesinde bulunan vatandaşlara zamanında ulaşımı sağlanmalı.

- Bölgede şeffaf ve sağlıklı şekilde oy kullanımının sağlanabilmesi için YSK ile mülki idare ve siyasi partiler koordineli çalışmalı.

- Deprem bölgesinde konteyner, çadır gibi yerlerde oyların kullanılması gerektiğinde sağlıklı koşullar oluşturulmalı ve oyların mahremiyet içinde kullanılması sağlanmalı. Geçici barınma alanlarında oy kullanma merkezleri tesis edilebilir.

- Mobil sandık gibi uygulamalar, depremzede seçmene yönelik başka ilde kurulan sandıklardan çıkan oyların esas ikamet yerlerinde sayılması gibi uygulamalara dikkat edilmeli. Seçmen kendi iradesiyle ya deprem bölgesinde ya da geçici ikamet yerinde oy kullanmalı. Gizli oy açık sayım ilkesi ihlal edilmemeli.

- Siyasi partiler, farklı illere göç etmiş olan ancak kendi bölgelerinde oy kullanmak isteyen seçmeni sandığa taşıyacak organizasyon yapabilir ancak bu zor bir iş...

- Depremde kamu görevlileri de hayatını kaybetti ve tayin hakkı verilmesi dolayısıyla önemli sayıda kamu görevlisi kentlerden ayrıldı. Sandık kurullarının oluşturulmasında ve görevlendirmelerde aksaklık yaşanmaması için ihtiyaç halinde komşu illerden veya ilçelerden personel takviyesi yapılmalı.

- İl-ilçe seçim kurullarının sağlıklı çalışabilmesi için deprem bölgelerinde sağlam kalan kamu binaları tespit edilip eksiklikleri tamamlanmalı ve YSK’ya tahsis edilmeli.

- Seçim için bölgeye özel bütçelendirme yapılmalı. Hasar görmüş yapılar ve seçim materyalleri göz önünde bulundurularak gerektiğinde diğer illerden takviye yapılmalı.

- İnternet ve mobil iletişim alt yapısı gözden geçirilmeli, gerekirse bölgeye özel takviye yapılmalı.

- İhtiyaç halinde bölgede görev yapmak üzere seçime özel koordinatör vali ya da yönetici görevlendirilmeli.

- Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci tura kalma ihtimaline karşılık da deprem bölgesine özel önlemler alınmalı. (Kısa Dalga)

Yazının tamamı