Candan: Yol çalışması nedeniyle peri bacalarında derin çatlaklar oluştu
Mimarlar Odası Ankara Şubesi, UNESCO Dünya Miras Listesi’ndeki doğa harikası Kapadokya’da Göreme-Ortahisar arasındaki yol nedeniyle tahribatın büyüdüğünü belirterek, çok sayıda peri bacası, manastır ve şapelde derin çatlaklar oluştuğunu, vadilere hafriyatlar döküldüğünü bildirdi.
Konuyla ilgili açıklama yapan Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan , “Birinci derece arkeolojik ve doğal SİT alanı Kapadokya’da yapılan yol nedeniyle UNESCO Dünya Mirası zarar görecek demiştik, şimdi yaşanan tahribat bilimi devre dışı bırakan ‘ben bilirimci’ mantığın yarattığı afettir. Telafisi mümkün olmayan zararlar veriliyor” dedi.
Candan, “Kapadokya’da Göreme-Ortahisar arasında devam eden yol çalışmalarının Kapadokya’yı katledeceği konusunda daha önce defalarca uyarılarda bulunmuş, bu durumu alanda yaptığımız tespitlerde gözlemlemiştik. Ne yazık ki bölgeden gelen yeni bilgiler, fotoğraflar ve videolar da haklılığımızı bir kez daha ortaya koydu. Kapadokya’da kültür varlıkları yol oldu” diye konuştu.
Söz konusu yol çalışmasıyla ilgili açtıkları davanın devam ettiğini hatırlatan Candan, “Hukuksuz bir şekilde yapılan yol ile Kapadokya’nın değerleri yok ediliyor. Pek çok tahribatla birlikte bu hukuksuz yolun da işleneceği 1/25.000 ölçekli plan değişikliğini de yargıya taşıyoruz” dedi.
Candan, Kapadokya’daki son duruma ilişkin şu bilgileri verdi:
“Kapadokya’da ağır iş makineleriyle tarih ve kültür katliamı yapılan bölgede, tahribat büyüyor. Ortahisar-Göreme yolunun kullanımı ve genişletilmesi nedeniyle çok sayıda peri bacası, şapel ve manastır yok olmak üzere. Temsilcilerimiz bölgede an be an süreci takip ediyor, görselliyor. Fotoğraflar ve videolarda pek çok peri bacasında derin çatlakların oluştuğu apaçık görülüyor.
“Ortahisar-Göreme yolunun Göreme müze yolu kavşağına yakın noktasındaki manastır yerleşkesi içinde yer alan yemekhanede de yeni çatlaklar oluşmuş durumda. Ayrıca, yemekhanenin dışına yazılar yazılarak jeolojik oluşumlara ciddi zararlar verilmiş.
“Yol inşaatı sırasında çevredeki alanlara dökülen ve üzeri toprakla örtülerek gizlenmeye çalışan hafriyat, üzerindeki toprak gidince tekrar görünür olmaya başlamış durumda. Yol çevresi hızla kirletilmiş, etrafa atılan çöpler, dolu çöp kutularının ise boşaltılmaması UNESCO Dünya Mirası Listesi bir bölgeye yakışmadığı gibi yetkililerin görevlerini tam anlamıyla yapmadığını ortaya çıkartıyor. Yol güzergâhındaki kaya birimi volkanik kül, tüfit türü, gevşek malzeme olduğundan, eğimini azaltmak için derine kazı yapılması nedeniyle şevde göçmeler-kaymalar yaşanıyor. Yolun kendisinde de kırılmalar olmuş.
“Şiddetli yağmur yağdığında dökülen hafriyatlar vadilere akıyor. Şev göçmesini önlemek için geriye doğru zeminde sıyrılma işlemi yapıldığından yolun genişliği planlanandan çok daha geniş olacağı çok açık. Dört şeritli olan yolun verdiği tahribatın büyüklüğü ortada. Ağır iş makinalarının yarattığı titreşim, tur otobüsleri ve ağır tonajlı tırlar geçtikçe çatlaklı yapılardaki peribacalarının yıkılma süreci hızlanacaktır. Yol kullanımı acilen durdurulmalıdır.”
Bölgedeki otel ve eğlenme merkezi inşaatlarının devam ettiğini de söyleyen Candan, Kapadokya'nın tarihi ve kültürel mirasının ticari sermayeye peşkeş çekildiğini kaydetti.
Candan, “Kapadokya'da telafisi mümkün olmayan zararlar veriliyor. Kültür Bakanlığı yol kullanımını ivedilikle durdurmalıdır. Kapadokya’nın geleceği için Göreme Açık Hava Müzesi için bütüncül çevre düzeni ve yönetim planının hazırlanması gerektiğini bir kez daha vurguluyoruz” dedi. (Kısa Dalga)
