Deprem, iletişim ve kriz yönetimini nasıl etkiliyor?

Ankara Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Zafer Kıyan'ın yürütücülüğünü üstlendiği "Kahramanmaraş Merkezli Depremlerden Doğrudan ya da Dolaylı Yoldan Etkilenen Yurttaşların İletişimsel Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi" projesi TÜBİTAK'tan destek almaya hak kazandı.

TÜBİTAK Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı (ARDEB) 2023 yılı 1. Dönem 1001 projelerinin bilimsel değerlendirme sonuçları açıklandı. 267 projenin değerlendirildiği Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Destek Grubu (SOBAG) kategorisinde 50 projenin desteklenmesine karar verildi. Ankara Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Zafer Kıyan'ın yürütücülüğünü üstlendiği "Kahramanmaraş Merkezli Depremlerden Doğrudan ya da Dolaylı Yoldan Etkilenen Yurttaşların İletişimsel Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi" projesi de TÜBİTAK 1001 projesi kapsamında destek almaya hak kazanan projelerden biri oldu.

'200 binden fazla Tweet toplandı'

Proje yürütücüsü Doç. Dr. Zafer Kıyan, projeyle ilgili şöyle konuştu:

"Oldukça kapsamlı bir proje diyebiliriz çünkü Twitter'dan 200 binden fazla tweet topladık 50 binden fazla görsel ve 30 bin civarında da video elde ettik. Bütün bu verilerden dört tane hedefe ulaşmayı amaçlıyoruz.

Birinci hedefimiz şu: İnsanların kriz gibi büyük deprem süreçlerine gösterdikleri ilgiyi ölçmeye çalışıyoruz. Bu şundan önemli: Kriz süreçlerinde yardım kampanyaları düzenliyor, bu yardım kampanyalarını insanların ilgilerinin en fazla olduğu dönemde yapılmalı ki bir sonuca ulaşasınız. Biz işte bu ilginin ne kadar sürdüğünü ortaya koyarak bu tür edimlere katkı sağlamayı amaçlıyoruz.

İkincisi: İnsanların kriz dönemlerinde sosyal medya gibi platformlarda gösterdiği davranışı ölçmeye çalışıyoruz. Çünkü biz biliyoruz ki kriz dönemlerinde ve normalde gösterdiğimiz veya yerine getirdiğimiz iletişim biçimi farklı ama bu farklılık ne? Bu projeyle bunu ortaya koymaya çalışıyoruz.

Üçüncüsü: Bu videoların ve görsellerin bize ne anlattığını anlamaya çalışıyoruz çünkü kriz bir yönüyle görseldi, görselleştirilmişti ama biz bunun içeriğine de bakmak istiyoruz.

Sonuncusu bizim için çok önemli: Bu süreçte ortaya çıkan yalan haber olgusunu da anlamaya çalışıyoruz. Yalan haber gibi bir olgu, kriz sürecini ve kriz yönetimini çok olumsuz yönde etkiliyor. Biz bu yalan haberin bu süreçte hangi kaynaklardan ortaya çıktığını ve nasıl bir nitelik gösterdiğini ortaya koyup özellikle kriz yöneticisi durumundaki insanlara bununla baş edebilecekleri bir sonuç üretmeyi istiyoruz.

'Big Data" diyeceğimiz büyük bir veri kümesiyle çalışıyoruz. 32 ay sürecek projemiz. 7 kişilik bir ekibiz; yürütücü olarak ben, 2 araştırmacımız var, 4 tane de bursiyerimiz var. Projemizin bütçesi de oldukça yüksek, 800 bin lira civarında bir bütçe elde ettik." (Kısa Dalga)