Dövizdeki yükselişi yorumlayan ekonomistler: Devam edecek

Kur korumalı mevduatın açıklandığı 20 Aralık'tan sonra bu hafta başında ilk kez 15 seviyesini aşan dolar/TL, yükselişine devam ediyor. Dolar/TL 15,30 seviyesini aşarak 15.38'i gördü.

16 TL eşiğini dün aşan euro da yükselmeye devam ediyor. Güne 16,11 liradan başlayan euro, 16.21 seviyelerinden işlem görüyor.

'TÜRKİYE ŞOKLARA AÇIK DURUMDA'

Uzmanlar, ekonomi yönetiminin döviz işlemlerine getirdiği kısıtlamaların, daha sıkı adımların atılabileceği endişesiyle dövize talebi artırdığını belirtiyor.

Dünya gazetesine konuşan İş Yatırım Araştırma Direktörü Serhat Gürleyen, doların tüm dünyada arttığına dikkat çekerek “Türkiye vahşi finansal baskılama ve bozuk dış dengesiyle şoklara açık durumda. Açıklanan önlemler kalıcı bir çözüm getirmez” dedi.

UĞUR GÜRSES: REEL FAİZ 30 PUAN NEGATİFKEN NE YAPSAN BOŞ

Ekonomi yazarı Uğur Gürses ise "Havuzun dibi delik olunca kovayla su taşı, bardakla dök olmaz. Temel politika yanlış" diyerek şöyle devam etti: "

Reel faiz 30 puan negatifken ne yapsan boş. Döviz de satsan sonu yok yasak da desen sonu yok. Sonuçta su akar mecrasını bulur. Bundan sonra da devam eder yükseliş. Kısıtlayıcı kurallar koydukça da bu işlem yasak elma haline gelir ve bu döviz bitiyor mu bitti mi bundan sonra hangi adım gelir kaygısıyla gelir vatandaş da şirketler de yani döviz ödemesi olanlar ithalat yapanlardan daha fazla talep olur.

'TALEP KKM İLE DURMAZ'

Peki neden şimdi? En önemli etken Fed. Geçen yıl ekim kasım ayında Fed’in bizi etkilemeyeceği ve 2023’ten önce faiz artırmayacağı yorumları yapılıyordu. Fed 25-50 hatta 75 gündemde faiz artırıyor. Dış dünyada tahvillerin faizleri yükseliyor, hisse senetlerinde düşüş var. Piyasa şuna ikna olmuş durumda Fed gümbür gümbür faiz artıracak. Bizde bunu göremeyen ekonomi yönetimi reel faizi negatife getirdi. Kısıtlamayla da dövizle olan mal ve hizmet talep görür, dövize talep olur bugünden almaya başlar. KKM ile durduramazsın.”

'ABD TAHVİL FAİZLERİ DENGELENENE KADAR DEVAM EDEBİLİR'

Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu da, hareketlenmenin temelde dışarı kaynaklı ve Türkiye’ye yansımaları olduğunu düşündüğünü belirtti. Aslanoğlu şöyle konuştu:

“ABD tahvil faizlerindeki sert yükseliş bütün piyasaları çok tedirgin ediyor. Geçmişte hep enflasyonun üzerinde kalan tahvil faizlerinin benzer bir harekete geçmesi çok tehlikeli olur. Baz senaryo değil ama böyle bir olasılık var. Beklenen enflasyonun bile üzerine gitmeye kalksa bitmemiş bir hareket var görünüyor. İskonto oranı bilinemeyince borsalar fiyatlama yapamıyor ve aşağı gidiyor. Bir süre sonra tüm varlıklara daha çok yansıyabilir.

Özetle küresel risk iştahı bayağı düştü, dolar güçleniyor daha da artmaya aday. Güvenli limana yönelme eğilimi bizden para çıkışına yol açıyor görünüyor. Kur riski almak istemeyen reel sektör talebi de buna eklenmiş görünüyor. Kurdaki hareketin temel nedeninin bunlar olduğunu düşünüyorum. Dengeleme açısından kura müdahale de azalmış olabilir. Kısa vadede hareket devam edebilir ama şu aşamada çok güçlü olacağını zannetmiyorum. ABD tahvil faizleri dengelenene kadar stres devam edebilir.”