Enkaz altındaki hareketliği tespit eden radar geliyor: Dünyada ilk... Yakın mesafede kalp atışı ve nefes almayı da ölçecek

Mersin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü'nden Prof. Dr. Caner Özdemir, Dr. Öğretim Üyesi Hakan Işıker ve Dr. Öğretim Üyesi Betül Yılmaz, "Enkaz Altı Canlı Varlığı Tespit ve Görüntüleme Radarı Geliştirilmesi Projesi'ni başlattı.

Proje deprem, heyelan, çığ, enkaz ya da göçük altındaki canlı insan varlığını algılayabilecek bir radar modülü geliştirilmek üzere TÜBİTAK-TEYDEB Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı tarafından destek aldı.

Ekip, laboratuvarda tasarlanan cihaz için, özel odalarda yapay enkazlar oluşturdu. Buradaki denemelerde, radarın enkazdaki canlıların kalp atışı, el, baş ve göğüs hareketiyle nefes alışını tespit ettiği belirlendi.

'Cihaza olan uzaklığı tespit edilebilecek'

Prof. Dr. Caner Özdemir, proje hakkında bilgi verdi. Projenin deprem enkazı gibi malzeme yoğunluğunun daha fazla olduğu ortamlarda insan canlılığının tespitini sağlayabilmesi amacıyla başlatıldığını kaydeden Prof. Dr. Özdemir, "Projenin amacı, el marifetiyle taşınabilir, hızlı bir şekilde acil durum mevkisine intikal edilip, kurulumu gerçekleştirilerek hazır hale getirilebilen, insan canlılığının varlığını tespit edebilen ve cihaza olan mesafesini de doğrulukla tahmin edebilen bir radar geliştirilmesidir. İnsan canlılığı varlığı ve mesafesi, radar ekranında anlık olarak gösterilecek. Ayrıca cihaz briket, tuğla, beton, tahta, cam malzemeler içeren enkaz durumlarında kullanılabilecek şekilde tasarlanmaktadır" ifadesini kullandı.

'Hem dünyada hem ülkemizde ilk'

Geliştirdikleri enkaz-altı görüntüleme radar cihazının önemine değinen Prof. Dr. Özdemir, "Hem dünyada, hem de ülkemizde ilk kez geliştirilecek bir ürün olacak. En büyük özelliği de deprem, göçük, çığ, toprak kayması gibi durumlarda enkaz yığınına yönelik kullanılabilecek bir uzaktan algılama cihazı olmasıdır. Hem yakın duvarda hem de belli bir mesafedeki yığın durumunda, 10 metreye kadar insan hareketliliğini ve canlılığını gösteren bir radar olacak. Özellikle yakın mesafelerde nefes alma, kalp atışı gibi yaşam sinyalleri dediğimiz özellikleri de gösterebilecek. Daha derin bir yığında ise el ya da parmak, baş, omuz hareketleri gibi mikro-insan hareketlerini de algılayabilecek derin mesafeler için bir radar geliştirilecek" diye konuştu.

'Seri üretime geçeceğiz'

Projede geliştirilen cihazın özellikle enkaz, göçük altı gibi afet uygulamaları olduğunu kaydeden Prof. Dr. Özdemir, "Projemiz, 1 Ağustos 2023 tarihinde başladı ve toplam 12 ay sürecek. Projenin sonunda bir prototip cihaz oluşturmuş olacağız. Bu prototipin aynı zamanda seri üretime hazır hale getirilmesi için planlamalar yapılmaktadır. Şu an Mersin Üniversitesi'nde kurmuş olduğumuz Deprem Araştırma Laboratuvarı'nda geliştireceğimiz radar cihazının testlerini ve iyileştirme çalışmalarını gerçekleştireceğiz. Bir sonraki aşama, bölgemizde, ülkemizde ya da dünyada kullanılabilecek bu radar cihazının seri üretiminin planlanarak hayata geçirilmesidir. Bunun için de bazı kamu otoriteleriyle beraber testlerimiz olacak. TÜBİTAK, AFAD, belediyeler gibi birçok kamu otoritesinde cihazımızın demonstrasyonları gerçekleştirilecek. Bu gösterimlerden sonra radar cihazımızın öz konusu afet durumlarında kullanım kararı alınırsa, seri üretim için düğmeye basılmış olacak" dedi. (DHA)