Eski bankacı Kasselakis Yunan solunun yeni lideri

Kaki Bali

Syriza hiçbir zaman sıkıcı bir parti olmadı. Karizmatik Aleksis Tsipras'ın 2008'de radikal sol ittifak Syriza'nın başına geçmesinden bu yana parti, zaferler, yenilgiler ve bölünmelerle dolu bir süreç geçirdi.

Syriza, Yunanistan'da derin bir ekonomik kriz yaşandığı sırada, sağ popülist Bağımsız Yunanlılar (ANEL) ile koalisyon kurarak, 2015'ten 2019'a kadar Avrupa'daki ilk ve şimdiye kadar tek radikal sol hükümet olarak tarihe geçti.

2023 genel seçimlerinde dramatik bir yenilgiye uğrayan Syriza'nın oylarının yüzde 31'den yüzde 17'ye düşmesi ve genel başkan Tsipras'ın istifa etmesi ise partiyi adeta felce uğrattı.

Partinin dört ileri gelen ismi genel başkanlık için adaylığını açıkladı. Parti içi yarışta en umut vaat eden isim eski Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı 38 yaşındaki Efi Ahtsiolu'ydu.

Beşinci aday

Ağustos ayının sonunda, birdenbire beşinci bir aday ortaya çıktı: Stefanos Kasselakis. Daha önce adı hiç duyulmamış, 35 yaşında, girişimci, diasporadan, birkaç hafta öncesine kadar ABD'de yaşayan ve eşcinsel olduğunu gizlemeyen bir siyasetçi. Partiyi bir ay içinde ve iki tur oylamadan sonra fethetmeyi başardı. Parti tabanının yüzde 56'sı geçtiğimiz Pazar günü (24.09.2023) yapılan genel kurulda Kasselakis'e oy verdi. Genel kuruldan sonra toplanan partililere seslenen genç liderin ilk sözleri "Bugün ışık kazandı" oldu.

Kasselakis, hayal kırıklığı yaşayan partililere, "ülkeyi değiştirecek geniş, demokratik bir parti oluşturacağı" sözünü verdi.

Kasselakis de, Syriza seçmeni de bir sonraki seçimde muhafazakar Başbakan Kiryakos Mitsotakis'i alt edebilmeyi umuyor.

Parti genel merkezinin önünde toplananlar, "Stefanos, devam et, her şeyi değiştir, bizi yeniden hükümete getir" sloganları attı. Stefanos da onlara "Size asla ihanet etmeyeceğim" diye yanıt verdi.

Benzersiz bir seçim prosedürü

Peki daha önce hiç tanınmayan Kasselakis parti içinde nasıl bu kadar hızla ilerledi? Bunun birinci nedeni partideki seçim prosedürü. Syriza partisine üye olarak kayıt yaptıran herkes genel başkan için oy kullanabildi. Bu prosedür artık Yunan siyasetinde yaygın olarak uygulanıyor. Sosyal Demokrat PASOK 2004 yılında bunu ilk uygulayan parti oldu. Ardından muhafazakar Nea Dimokratia da 2009'da tüm parti üyelerine genel başkanı seçme hakkı tanıdı. Syriza ise Mayıs 2022'de bunu uyguladı. Geçtiğimiz Pazar günü de 135 bin Syriza üyesi genel başkan seçimi için sandık başındaydı.

İkinci neden ise Aleksis Tsipras'ın etkisi. İstifa eden Tsipras, her ne kadar tarafsız kalsa da, birçok Syriza destekçisi onun gönlünde yatan halefinin Kaselakis olduğuna kesin olarak inanıyordu.

Son teknoloji seçim kampanyası

Üçüncü neden ise Stefanos Kasselakis'in yeni ve tanımlanmamış olanı temsil etmesi. Çiçeği burnunda siyasetçi, seçmenleri için Mitsotakis'i yenip Syriza'yı yeniden iktidara getirebilme umudunu temsil ediyor.

Dördüncü ve son neden ise Kasselakis'in sosyal medya üzerinden son derece modern ve etkili bir seçim kampanyası yürütmesi. Görünüşü ve karizmasının da etkisi unutulmamalı. Genç, uzun boylu, yakışıklı, ışıltılı, masum bir gülücükle insanların doğrudan gözlerinin içine bakıyor.

Ek olarak Kasselakis'in ilginç bir biyografisi var: ABD'de ünlü Pennsylvania Üniversitesi'nde uluslararası ilişkiler ve finans okudu. ABD'deki Demokratlara sempati duyuyor. 2008 yılındaki seçimlerde Joe Biden'ın kampanya ekibinde gönüllü olarak yer aldı. Goldman Sachs'ta çalıştı, daha sonra bir armatörlük şirketi kurdu. Bu, Yunanistan'da geleneksel sol tarafından pek takdir edilmese de Syriza'yı ilerici bir merkez parti haline getirmeye uygun bir biyografi.

Yaşam tarzı...

Son haftalarda Stefanos Kasselakis Yunan medyasında çok sık boy gösterdi. Bazen seçim kampanyalarında görüntülendi, bazen de bir yıldız olarak lanse edildi. Sel felaketinin yaşandığı bölgelerde yardım kuruluşu Allos Anthropos'un seyyar mutfağında yardım ederken, orman yangınlarına müdahale ederken, spor salonundan ayrılırken, köpeğini gezdirirken çekilen görüntülerine basında bolca yer verildi.

Kasselakis'i haber yapan medya kuruluşları o kadar ileri gitti ki, akrabaları bile televizyon programlarına davet edildi. Kardeşi, babası, Amerikalı sevgilisinin annesi, Girit'ten uzak akrabaları, tanıdıkları, hatta daha sonra yalan söylediği ortaya çıkan sözde bir büyükanne bile televizyonlara çıkarıldı. Toplumda bir "Kaselakis fenomeni" konuşulurken o "Ben bir fenomen değilim, ben toplumun sesiyim" diye cevap verdi.

... ve tabuları yıkması

Stefanos Kasselakis aynı zamanda bir tabuyu da yıktı. Yunanistan'da nadir görülen bir cesaretle, eşcinsel olduğunu ve partneri Tyler McBeth ile ABD'de bir sivil birliktelik içinde yaşadığını açıkça paylaştı. Genel başkanlık seçimini kazandığı günün akşamında, sevgilisine halkın önünde teşekkür etti.

Yunan toplumunun çoğunluğu ve medyanın büyük kısmı maço ve homofobik. Nitekim geçtiğimiz haftalarda da bu durum bir kez daha kanıtlandı. Parti içi seçim kampanyası sırasında medyada ve sosyal ağlarda Kasselakis'e karşı homofobik saldırılar ve rakibi Efi Ahtsiolu'ya yönelik çirkin cinsiyetçi saldırılar oldu.

Bunlara rağmen genel başkanlık seçimini kazandı ancak şimdi onu çeşitli zorluklar bekliyor.

Kasselakis partide reform yapmak ve bu süreçte olası bir bölünmenin önüne geçmek mecburiyetinde. Aynı zamanda Yunan siyasetinde kendini kanıtlamak ve destekçilerini hayal kırıklığına uğratmamak gibi bir ödevi de var. Ancak ciddi bir sorunla da karşı karşıya. Ana muhalefet partisi lideri olmasına karşın 2027'de yapılacak genel seçimlere kadar milletvekili olamayacak ve dolayısıyla o zamana kadar parlamentoda olmayacak.

Selefi Aleksis Tsipras, seçilmesinin ardından kendisine tüm bu zorlukların üstesinden gelebilmesi için belki de en çok gereksinim duyduğu şeyi diledi: "Bol şans."