Gelire göre faiz ev fiyatlarını nasıl etkiler? Uzmanlar endişeli: Fiyatlar artar

İlerleyen günlerde vatandaşın gelirine göre farklı faiz oranlarıyla yeni konut kredi kampanyasının duyurulacak olması, konut fiyatlarında yeni bir zam endişesi yarattı.

Yeterli konut üretimi yokken ve mevcut konut stoğu da erimişken düşük faizli kredilerle talebin canlanmasının konut fiyatlarını artıracağı belirtiliyor.

Sozcu.com.tr’ye konuşan Gayrimenkul değerleme uzmanı Ahmet Büyükduman, arzın yeterli olmadığı bir piyasada talebi kuvvetlendirecek herhangi bir politikanın sadece fiyatları yukarı çekeceğini söylerken, Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı da piyasaya hareketlilik getirecek olan bu adımın fiyatların artmasıyla sonuçlanacağına işaret etti.

İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu ise, söz konusu zamların konut stoğunun olduğu bölgelerde olacağını ve yüzde 5 bandında gerçekleşeceğini ifade etti.

Alt, orta ve üst sınıf için farklı faiz

Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu ayın ortalarında müteahhitlerle bir araya gelmiş ve sektördeki sorunların yanı sıra, aralık ayında duyurulması beklenen konut kredi kampanyası ile ilgili beklentileri de almıştı.

İlk olarak önceki gün, Nasıl Bir Ekonomi’den Leyla İlhan’ın haberinde yer alan bilgilere göre, aralık ayında yeni bir konut kredi kampanyası başlayacak ve bu krediler vatandaşın gelirine göre üç ayrı faiz oranı ile sunulacak.

İMKON Başkanı Tellioğlu da toplantıda alt, orta ve üst gelirliler için üç farklı faiz oranı ile yeni bir konut kredi kampanyasının duyurulacağını, henüz net olmasa da kampanyadaki faiz oranlarının 0.69 ila 1.20 aralığında olmasının öngörüldüğünü aktardı.

İmkon: en az yüzde 5 yukarı çeker

Açıklanacak yeni paketi desteklediklerini ancak konut fiyatlarını ise olumsuz yönde etkileyeceğine yönelik endişe taşıdığını belirten Tellioğlu, “Fiyatı 500 bin TL ila 3 milyon TL aralığındaki konutların fiyatları artacaktır. Ancak bu artışlar bölgesel olup, konut stoğunun olduğu yerlerde gerçekleşir. Her daire için aynı oranda olmaz. Ortalama yüzde 5 bandında bir artış yaşanacağını öngörüyorum” diye konuştu.

‘Yeterli üretim yok, fiyatları artırır’

Gayrimenkul değerleme uzmanı Ahmet Büyükduman ise, kredi faiz oranlarında yapılan indirimlerin fiyatları hep yukarı çektiğine vurgu yaptı ve kaynağın talebin canlandırılması yerine konut arzının hızlandırılmasında kullanılması önerisinde bulundu.

“Arzın yeterli olmadığı bir piyasada talebi kuvvetlendirecek herhangi bir politika sadece fiyatları yukarı çeker” diyen Büyükduman, “Şu an bir kredi verilecekse, bitmiş ikinci el konutlara değil, yapımı devam eden ya da bitmesine az kalmış konutlara yönlendirilerek arzın hızlandırılması gerekir. Bu hem fiyat artışlarını sınırlar hem de insanların konuta erişebilmelerini kolaylaştırır” dedi.

‘Vergi mükellefi olmayanlara para transferi anlamına gelir’

Büyükduman ayrıca, vatandaşın gelirine göre farklı kredi sunulacak olmasının farklı sorunlar da yaratacağına işaret etti.

“Türkiye’de ciddi bir kayıt dışılık var. Gelirlerini beyan etmeyen yüksek gelir düzeyine insanlar var” diyen Büyükduman, “Bu insanlar enflasyona karşı da ezilmiyorlar. Verdikleri hizmetle, malın fiyatını koruyabiliyorlar ve hem kendi satın alma güçlerini koruyorlar hem de kayıt dışı çalışıp fatura kesmedikleri için vergi de ödemiyorlar.

Gelir düzeyine göre kredi vermek demek, vergi mükellefi olmayıp geliri üzerinden topluma katkıda bulunmayan insanlara, vergi mükellefi olanların cebinden para transferi anlamına gelir.”

‘2020 kampanyası gibi düşünenler hayal kırıklığı yaşayacak’

Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, açıklanacak yeni kredi paketinin 2020’de kamu bankalarınca verilen düşük faizli krediler gibi olacağını düşünenlerin hayal kırıklığını yaşayacağını söyledi.

“Bu kampanyayı 2020 kampanyası gibi düşünenler bence hayal kırıklığına uğrayacak. Çünkü piyasada o dönemki gibi bir stok yok, beklemiş mülk yok” diyen Yazıcı, paketin piyasayı canlandıracağını ancak fiyatları da artıracağını dile getirdi.

Yazıcı, “Konut kredisine erişim çok zor bir süredir, yeni kampanya piyasada konut almak isteyen kesimi rahatlatacaktır. Krediye erişim açıldığında piyasada hareket olacağını düşünüyorum. Ama fiyatlar da artacaktır.

Ancak şu da var: Sadece konut alımı gibi düşünmemek gerekir. Konutunu değiştiren, imkanı olursa beyaz eşya ,perde, koltuk değiştiriyor, taşımacılık sektörü iş yapıyor çarkın birçok halkası çalışıyor. birçok sektör canlanmış oluyor.”

Erdoğan mayısta da açıklamıştı ama krediye erişim yok

Öte yandan, hükümet konutta yeni bir kredi hazırlığında ancak Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın son açıkladığı konut kredi paketlerinin üzerinden yalnızca 5 ay geçti.

Erdoğan’ın mayıs ayında açıkladığı üç ayrı paket ile konut kredi faizleri yüzde 0,89-0,99 aralığına inmişti.

Bu paketin duyurulmasının hemen ardından ise satılık konut ilanlarındaki fiyat artışları dikkat çekmiş; bir yılda yüzde 100’den fazla zamlanan konut fiyatları, açıklanan paket sonrası en az yüzde 5 daha zamlanmıştı.

Gelinen noktada, bu kredilere erişim 250-300 bin TL ile sınırlı. Yani vatandaş bu kredilerden birini çekmek istese bile banka en fazla 300 bin TL’ye kadar konut kredisi veriyor.

İMKON Başkanı Tellioğlu, yeni bir kredi paketini desteklediklerini ancak önce krediye erişimdeki sorunların kaldırılması gerektiğini söylüyor:

“Normalde reel piyasanın gereği olarak vatandaş gayrimenkul alırken ihtiyaç duyduğu krediyi kullanabilmesi lazım. 5 milyon liralık ev alıyorsun, 2 milyona ihtiyaç var ama çok kısıtlı bir kredi veriliyor ya da hiç verilmiyor. Bu bir haksızlık ve önce bu adaletsizliği düzeltmek gerekir.”