Hukukçular yanıtladı: Eylem Tok’un iade kararı oğlunu nasıl etkiler?

Kısa Dalga - Ehliyetsiz kullandığı aracıyla çarptığı Oğuz Murat Aci'nin ölümüne neden olan 17 yaşındaki oğlu Timur Cihantimur’u ABD’ye kaçıran Eylem Tok'un Türkiye'ye iadesi için taslak karar yazıldı.

Hürriyet yazarı Fulya Soybaş, davanın sürecini İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletlerarası Özel Hukuk Anabilim Dalı Profesörü Bahadır Erdem'e sordu.

Erdem, anne Eylem Tok’un Türk vatandaşı olduğu hatırlatması yaparak şu değerlendirmelerde bulundu:

“Yanı sıra işlenen suç adi bir suç. Yani doğrudan kişinin kişiye karşı işlediği; devlete karşı olmayan, siyasi olmayan, kişisel bir suç. Ki anne ABD vatandaşı değil. Hal böyleyken ABD, anneyi şak diye geri gönderme kararı almış. Muhtemelen 11 Eylül’deki dava sonrası iade süreci hemen başlayacak.

(Peki bir benzeri oğlu için de geçerli olur mu?) Net söylemek mümkün değil. Mahkemeyi bekleyip, göreceğiz. Çünkü zanlı ABD vatandaşı ve ABD ile Türkiye arasındaki iade antlaşmasına göre tarafların kendi vatandaşlarını iade zorunluluğu yok. ABD’deki yetkili makam, iadesi istenilen kişi aleyhindeki tüm delilleri titizlikle inceledikten sonra vatandaşının iadesine karar verebilir ya da vermeyebilir. Keşke ikisi de iadesi edilse de anne ve oğul burada yargı önünde hesap verseler.

Eğer Timur Cihantimur annesi Eylem Tok ile ABD’ye kaçmasa, anne- oğul hukuka uygun davransa ve delillerin toplanmasına izin verselerdi ve dahası kazanın savundukları gibi ‘taksirle’ yani istemeden işlendiği ispatlanabilseydi belki de şimdiye kadar Timur Cihantimur çoktan cezasını çekip, salıverilmişti.”

Marmara Üniversitesi Milletlerarası Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı, avukat Prof. Dr. Selami Kuran da “taksirle ölüme sebebiyet verme” suçlaması ile iadesi istenen Timur Cihantimur’un durumu için şunları söyledi:

“Suç işlediği iddia edilen kişi, suçu işlediği ülkenin dışında, vatandaşlığını taşıdığı başka bir ülkede bulunuyorsa ve orada da yakalanmışsa, uyruğunda bulunduğu ülkenin devleti, ki burada ABD, ilgili soruşturmayı kendi yürütebilir, yargılama yapabilir ve ceza verebilir. Türkiye için de- iade anlaşması gereği- aynısı geçerli. Yani ABD, zanlıyı Türkiye’ye yargılanmak üzere iade edebileceği gibi vatandaşı olduğu için kendi de yargılayabilir. Ki işlenen suç ABD yasalarına göre bize kıyasla daha ağır bir yaptırım öngörüyor. Dolayısıyla zanlının ABD’de yargılanması yönünde bir karar çıkabileceğini düşünüyorum açıkçası. Tabii yine de buna mahkeme karar verecek.” (Haber Merkezi)