İngiltere'de bir çocuk daha yaşamını yitirdi: 8 soruda Strep A enfeksiyonu
İngiltere'de 2017-18 yıllarında Strep A enfeksiyonları nedeniyle 10 yaşın altında dört çocuk hayatını kaybetmişti. Vakalar da geçtiğimiz haftalarda yükseliş gösterdi. Koronavirüs kısıtlamalarının kaldırılmaya başlamasından beri, bu tip enfeksiyonların yayılması da olası.
Türkiye’de ise Strep A enfeksiyonuna ilişkin açıklanan resmi bir veri ya da açıklama yok. BBC Türkçe'den Burak Abatay'ın haberine göre İngiltere Sağlık Güvenlik Ajansı (UKHSA) toplum arasında dolaşan yüksek miktarda bakterinin de artışta önemli bir rol oynadığı görüşünde.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı’nda görevli Prof. Dr. Ergin Çiftçi, "Türkiye’de “beta” olarak bilinen “A Grubu Beta Hemolitik Streptokok” adındaki bakterilerin neden olduğu bir hastalık. Strep A olarak da biliniyor. Türkiye’de sürekli görülen, uzun zamandır bilinen bir enfeksiyon" dedi.
Semptomları nedir?
Çeşitli hastalıklara neden olabilir. Ama tipik olarak boğaz enfeksiyonuna neden olur. Bir çocuğun ateşi, boğaz ağrısı ve yutma güçlüğü varsa; doktor muayene ettiğinde bademciklerde büyüme, kızarma ve üzerinde beyaz iltihap birikimi tespit etmişse düşünülen enfeksiyon çoğu zaman Strep A olabilir.
Nasıl tespit edilir?
Semptomlar varsa, enfeksiyonun tespiti için iki test yöntemi var.
Birincisi boğaz kültürü alınması. Kesin sonuç verir ve 24-48 saat arasında sonucu belli olur.
“Strep A testi” olarak da bilinen hızlı antijen testi ile kısa sürede sonuç almak mümkün. Ancak bazen negatif sonuçları yanıltabilir. Hızlı antijen testi ile birlikte boğaz kültürü de yapılırsa kesin sonuç elde edilir.
Hangi hastalıklara neden olabilir?
Hastalığın tipik şekli boğaz enfeksiyonu. Başka pek çok klinik tabloya da yol açabilir.
İnvaziv streptokok enfeksiyonları ya da nekrotizan fasiit gibi hastalıklar görülebilir. Aynı zamanda Türkçeye kızıl olarak geçen ya da İngizcede “scarlet fever” diye bilinen hastalığın da etkeni.
Türkiye’de toplumun görüp tanıdığı ve isim verdiği bir hastalık. Bu topraklara yabancı değil.
Hangi yaş gruplarında daha sık görülüyor?
Çoğunlukla çocuklarda ve de 5-15 yaş arasında görülür. 3 yaşın altında nadirdir.
Nasıl bulaşır?
Kalabalık yerlerde, özellikle de okullarda, kreşlerde, askeri kışlalarda sık görülen bir enfeksiyondur.
Genelde solunum yolu damlacıklarıyla bulaşır.
Ne kadar ölümcül?
Ölümcüllüğü çok beklenen bir sonuç değil. Çoğunlukla oluşturduğu farenjit denilen tablo, kendiliğinden de düzelebilen bir hastalık. Ama tedavi edilmediğinde akut romatizmal ateş ya da halk arasında kalp romatizması da denilen bir hastalığa neden olabilir.
Türkiye olası bir Strep-A salgınına hazırlıklı mı?
Hazırlıklı olduğumuzu düşünüyorum. Çünkü bütün hekimler bu açıdan eğitimli. “Bu enfeksiyon nedir, nasıl tanı konulur ve nasıl tedavi edilir?” konularında yeterince donanıma sahibiz.
Çok ciddi bir virüs enfeksiyonu salgını var. Influenza, adenovirüs ve Covid gibi mesela. Bunlar bağışıklık sistemini yavaşlatıyor. Bir taraftan da hasta yükü var. Bu nedenle bu kadar çok virüs enfeksiyonu arasına girmiş bir Strep A enfeksiyonu gözden kaçabilir. Böyle bir ihtimal var.
Söz konusu virüsler enfeksiyonları bağışıklık sistemini zayıflatır ve vücutta savunma mekanizmalarını zaafa uğratır. Ardından alınabilecek bir Strep A daha ağır enfeksiyon yapmaya olanak bulur. Böyle ihtimaller de var. Bu nedenle benzer ölümler bizde de görülebilir. Bu son derece endişe verici bir durum.
İngiltere’de olanlar daha küresel anlamda bir tehdidin işareti olabilir. Bu nedenle bizde de hekimlerin dikkatli olmasında fayda var.
Nasıl önlemler alınır?
Koronavirüs salgını esnasında aldığımız mesafe ve hijyen önlemleri bu enfeksiyonun bulaşmasını da engeller.
Ancak bu semptomların görüldüğü çocukların muayene edilmesi çok önemli.
İngiltere'de 6 çocuk hayatını kaybetti: Strep A enfeksiyonu nedir?
