İranlı usta yönetmen Ali Asgari’ye film çekme yasağı

Alirıza Hatimi’yle birlikte yönettiği son filmi ‘Terrestrial Verses’in (‘Ayeh Haye Zamini‘) dünya prömiyerini Cannes Film Festivali’nde yapan İranlı sinemacı Asgari de İran’da ‘yasaklı sinemacılar’ arasına girdi.

Diken'in derlediği bilgilere göre; bu yıl Cannes resmi seçkisinde yer alan tek İran filmi olan ‘Terrestrial Verses’, Belirli Bir Bakış bölümünde gösterildiği festivalde eleştirmenlerden olumlu tepkiler almıştı.

Ancak prömiyerin ardından İran’a dönen Asgari’nin pasaportuna yerel makamlar tarafından el konularak daha fazla uluslararası festivale katılması engellendi.

Variety‘nin aktardığına göre İran rejimi Asgari’yi tıpkı, ‘Leyla’nın Kardeşleri’ filmini resmi izin almadan Cannes Film Festivali’ne gönderdiği gerekçesiyle altı ay hapis cezasına çarptırılan ve beş yıl sinema faaliyetlerinden men edilen yönetmen Said Rustayi ve yapımcı Cevad Noruzbegi gibi hapse göndermekle tehdit etti.

İran rejimini eleştiren ‘Terrestrial Verses’, okul öğretmenlerinden bürokratlara kadar çeşitli sosyal otoriteler tarafından kendilerine dayatılan kültürel, dini ve kurumsal kısıtlamaları aşmaya çalışan toplumun her kesiminden sıradan insanları anlatıyor.

Kanada’da yaşayan ve Asgari’yle birlikte ‘Terrestrial Verses’in yönetmenliğini üstlenen İran asıllı ABD’li sinemacı Hatimi, ‘Son iki yıldır İran sinemasına yönelik sansürün rejim tarafından sinir bozucu bir şekilde tırmandırıldığını, sinemacıların giderek daha fazla köşeye sıkıştırıldığını ve yaratıcıklarının kısıtlandığını’ söyledi.

‘Terrestrial Verses’in ‘bu mücadeleye bir mercek görevi gördüğünü’ belirten Hatimi, bunu şöyle açıklıyor: “Çünkü çalışmamızdaki birçok diyalog gerçek deneyimlere dayanıyor ve anlatıyı sadece bir kurgu eseri değil, gerçeklerimizin bir yansıması haline getiriyor. Ali, bu iklimin yansımalarıyla ilk elden yüzleşti. Daha da üzücü olan, rejimin gözdağı verme konusundaki yetkinliği. Sadece içeriği gözden geçirmenin ve sansürlemenin ötesinde, yasal tehditler ve sonuçlardan oluşan bir ağ kullanıyorlar.”

Filmin dünya çapındaki haklarını satın alan Films Boutique’ten Jean-Christophe Simon ise şirketin ‘Ali’nin durumundan büyük endişe duyduğunu’ söyledi ve ‘uluslararası film camiasının ve uluslararası basının İranlı film yapımcılarına ve sanatçılara verdiği desteğin’ önemini vurguladı.