İstanbul Planlama Ajansı'ndan çarpıcı rapor: Pazarın çıktı ürünlerine talep arttı

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) bağlı İstanbul Planlama Ajansı (İPA) “Gıda Fiyatları Krizi Neden Şimdi, Neden Yine” başlıklı bir rapor hazırladı.

Raporda, son 15 yılda gıda fiyatlarında görülen üçüncü krizle karşı karşıya olunduğuna dikkat çekilerek, Covid-19 pandemisiyle başlayan hızlı gıda fiyatı artışlarının Rusya'nın Ukrayna'yı işgaliyle tarihi zirvesine ulaştığı vurgulandı.

“MEYVE VE SEBZELER TANEYLE SATILIYOR”

Raporda, son 6 ayda, yüksek bir hızla sofraların en temel ürünlerine market raflarında alarm takıldığı, meyve ve sebzelerin taneyle satıldığı, gıda enflasyonunun her ay daha da artarak tarihi zirvesine ulaştığı bir noktaya gelindiği belirtildi.

Gıda enflasyonunun, gübre-mazot gibi girdi maliyetlerinin rekor kırdığı belirtilen raporda, “Belki de bütün gıda tartışmalarında en görünmez kesim olan üreticilerin maliyetleri genel enflasyonun çok üzerinde seyretti. Açıkça vurgulamak gerekirse Türkiye, bugün gıda fiyatlarında patlak veren bir yapısal krizin içinden yeniden geçiyor” denildi.

“VATANDAŞIN YÜZDE 56,8'İNİN ALIŞVERİŞTE İLK DİKKAT ETTİĞİ ÜRÜNLERİN FİYATI”

İPA'nın yaptığı Nisan 2022 İstanbul Barometresi araştırmasına göre; katılımcıların yüzde 65,9'u, değişen ekonomik koşullar sebebiyle aldığı gıdaların miktarını azalttığını belirtti. Katılımcıların yüzde 56,8'i, alışveriş sırasında gıda ürünlerinde ilk dikkat ettiği özelliğin ürünlerin fiyatı olduğunu söyledi. Görüşülen İstanbulluların sadece yüzde 14,8'i ise gıda alışverişinde ilk dikkat ettiği özelliğin ürünlerin kalitesi olduğunu kaydetti.

“PAZARIN ‘ÇIKTI’ ÜRÜNLERİNE TALEP ARTTI”

İPA tarafından yürütülen “Ekonomik Krizin Kıskacında: İstanbul'da Geçim ve Dayanışma” araştırmasında ise görüşülen ev kadınlarının yüzde 62'si, temel gıda ürünleri dışında gıda alışverişi yapmayı kesmiş durumda. Kadınların yüzde 42'si, taneyle ve gramla alışveriş yapmaya başladığını, ancak bu şekilde temel gıda ihtiyaçlarını karşılayabildiklerini belirtti.

Görüşülen pazarcıların tümü, akşam pazarıyla birlikte ‘çıktı’ diye tarif edilen ve çürümeye yüz tutmuş ürünleri en uygun fiyata, hatta çoğu zaman ücretsiz bir şekilde almaya gelenlerin sayısının son 6 ay içerisinde belirgin bir şekilde arttığını söyledi. Görüşülen her iki ev kadınından biri, akşam pazarlarında ‘kalan’ bu ürünleri çok ucuz fiyata aldığını belirti. (ANKA)