İşte Meclis'teki 500 sayfalık deprem raporu

TBMM'de 3 Kasım 2020 tarihinde "Depreme Karşı Alınabilecek Önlemlerin ve Depremin Zararlarının En Aza İndirilmesi İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla" kurulan komisyon, 4 aylık çalışmasını 500 sayfalık bir raporla sonuçlandırdı.

Rapora göre, Komisyona 15 Ocak 2021 tarihinde bilgi veren AFAD yetkilileri, afetin meydana geldiği bölgeye acil yardım ihtiyaç malzemelerini ulaştıracak lojistik merkezler kurulmasının kararlaştırıldığını anlatmış. AFAD yetkililerinin TBMM Komisyonuna verdiği bilgiler şöyle:

"Afet sonrasında ortaya çıkacak geçici barınma ihtiyacının en kısa zamanda giderilmesi ve en temel barınma ve yaşam malzemelerinin ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması amacıyla tüm Türkiye çapında nüfus ve afetsellik gibi faktörler göz önüne alınarak 2014 yılından bugüne, dünyada ilk kez, Türk mühendisler tarafından geliştirilen afet lojistik konsepti doğrultusunda hayata geçirilen sistem ile 27 AFAD bölgesel lojistik merkezi kurulmuştur.

Deniz konteynerleri ve 93 bin çadır

Afetlere hazırlık çalışmaları doğrultusunda lojistik depo bulunmayan illerde de ilin afetselliği ve nüfusu gibi kriterleri göz önünde bulundurularak 10 veya 20 deniz konteynerinden oluşan lojistik destek depolar kurulmasına karar verilmiş ve bu doğrultuda 2018 yılından bugüne değin 55 lojistik destek deposu kurulmuştur.

AFAD lojistik depolarında 7 Ocak 2021 tarihi itibarıyla 93 bin 86 çadır, 199 bin 967 yatak, 188 bin 416 battaniye, 141 bin 416 yastık çarşaf seti ve 18 bin 251 mutfak seti bulunmaktadır.

İstanbul Havalimanı'nda kurulacak lojistik merkez

Bununla birlikte Türk Kızılayı'nın Uluslararası Kızılay-Kızılhaç Teşkilatları Federasyonu (International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies-IFRC) içindeki etkinliği sayesinde Federasyonun küresel afet müdahale lojistik merkezi İstanbul Havalimanı'nda kurulmaktadır. Bu sayede uluslararası yardımın gerektiği olası bir afette uluslararası kapasitenin seferber edilmesine büyük katkı sağlanmış olacaktır."

UYARSİS

Deprem ilgili Meclis araştırma komisyonuna Bilgi Teknolojileri ve İletişim Başkanlığı (BTK) yetkilileri de bilgi vermiş.

BTK yetkilileri kurumlarınca desteklenen işletmecilerle koordineli geliştirilen Ulusal Mobil Uyarı Sistemi (UYARSİS) kurulduğunu anlatmış. Komisyon tutanaklarına göre "bu sistem, afet anında bölgesel olarak SMS gönderilmesine olanak veriyor.

Bununla birlikte UYARSİS, afet sırasında vatandaşlara SMS (Kısa Mesaj), CBS (Hücresel Yayın), CMAS (Ticari Mobil Uyarı Sistemi) üzerinden ulaşacak ve deprem toplanma alanı gibi uyarıları bölgesel olarak" ulaştıracak.

Turkcell de hazırmış

Komisyona GSM şirketlerinin yetkilileri de bilgi sunmuş. Deprem bölgesinde çalışmadığı için eleştirilen Turkcell yönetecilerinin verdiği bilgi de şöyle:

"Turkcell kriz yönetim ekibi ve koordinasyon ekiplerinin toplam 77 uydu telefonu bulunmaktadır.

Turkcell'in Türkiye genelinde; bin 666 mobil ve 2 bin 80 sabit jeneratörü bulunmaktadır. Ayrıca, mobil baz istasyon sayısı da 2020 itibarıyla Türkiye genelinde 122'ye çıkarılmıştır. Alternatif iletişim uygulamaları olarak Turkcell'in BİP uygulamasına, acil durum uygulaması eklenmiştir. Yani tek tuşla aboneler 112 Acil, Polis İmdat ve SABİM'e erişebilmektedir."

Öneriler de var

TBMM Araştırma Komisyonunun kabul edilerek tozlu raflara kaldırılan 500 sayfalık raporunda yer alan öneriler özetle şöyle:

"Afet durumunda yoğunluk yaşanacağından, GSM operatörlerince, iletişimin sürekliliği için geçici olarak şebekede anlık tutulan müşteri sayısı kapasitesinin mümkün olduğu kadar yüksek seviyelere çıkarılması yerinde olacaktır.

Deprem sonrası muhtemel enerji kesintisi sürecinde, sabit ve mobil şebeke baz istasyonlarının enerji sürekliliği için yedekli olarak gerekli ekipmanların (akü, jeneratör vb.) bulundurulması, jeneratör yakıtı veya akülerin tükenmesine bağlı servis dışı kalma riskine karşı bakım ve onarım ekiplerinin kısa sürede müdahale edebilmeleri için trafikte geçiş üstünlüğünün yanı sıra ekipmanların muhafazası, veri merkezlerinin ve kritik binaların güvenliğinin ihtiyaç halinde devletin kolluk güçleri tarafından sağlanması gerekmektedir.

İletişim kuleleri

Toplanma ve geçici barınma alanları içinde ortak iletişim kulelerinin kurulması ve mobil operatörlerin bu noktalarda gerekli altyapılarını (yedek baz istasyonu, akü, jeneratör, kablosuz bağlantı alanı vb.) hazır hale getirmesi faydalı olacaktır.

Özellikle toplanma merkezlerine daha iyi mobil kapsama ve internet hizmeti verebilmesi için fiber altyapısı olmayan baz istasyonlarına fiber altyapısının sağlanması hususunda belediyelerden gerekli kazı izinlerinin alınmasının kolaylaştırılması yerinde olacaktır.

AVM'ler kullanılsın

Deprem sonrası toplanma merkezi olarak önemli rol üstlenebilecek olan AVM'ler ile kamu binalarında bulunan baz istasyonlarının aktif tutulması hususunda destek sağlanması için AVM yönetimleri ve ilgili kurum ve kuruluşların, BTK ve AFAD tarafından bilgilendirilmeleri sağlanmalıdır.

265- BTK önderliğinde yürütülen ve CMAS olarak adlandırılan mobil alarm sisteminin deprem durumunda yeni nesil telefonlara hücresel mesaj göndermesini sağlayan sistemin etkin olarak işletilmesi gerekmektedir."