Kayseri'de halk diken üstünde: Hasarlı ve riskli binalardan korkanlar çadırda kalıyor

ESRA TOKAT

Türkiye, Maraş depremlerini konuşurken Kayseri'de peş peşe gelen depremler kentte büyük tedirginliğe neden oldu. Kayseri'de önce 8 Mart' büyüklüğü 4 üzeri 3 deprem meydana geldi ardından kent 10 Mart’ta da 4.8 büyüklüğünde bir deprem ile sarsıldı.

Kayseri Valisi Gökmen Çiçek depremlerin ardından "Bu depremler olumsuz olarak değerlendirilmeyen, daha büyük olabilecek depremlerin önüne geçen, enerji boşalmasını sağlayan depremlerdir. Bu bölgelerde 5,5 üzerinde bir deprem beklemiyoruz" demişti.

851 ağır hasarlı yapı var

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ekipleri tarafından kentte yapılan çalışmalarda; 13 bin 104 toplam müracaat sayısının 9 bin 135’i değerlendirildi. 9 bin 135 yapının 5 bin 275’i hasarsız, 2 bin 970’i az hasarlı, 39’u orta hasarlı, 851’i de ağır hasarlı çıktı.

Ağır hasarlı 851 yapıdan 656 konut, 146 ahır/depo, 25 cami minaresi, 12 okul, 6 kamu yapısı, 4 ticarethane ve 2 tane de cami var. Ayrıca, ekiplerin incelemelerinde Yeşilhisar Belediye Başkanlığı Binası, Şehit Osman Börklü Lojmanı, Yahyalı Jandarma Komutanlığı Garaj Binası, Pınarbaşı Gümüşgün Ortaokulu Deposu, Tomarza Toklar Sağlık Ocağı Lojmanı ağır hasarlı olarak değerlendirildi.

Son olarak 10 Mart’ta meydana gelen depremin ardından Kahramanmaraş depreminden etkilenmeyen pek çok binanın hasar gördüğü belirtiliyor. Yapılan denetimler sonucunda binalara az hasarlı, orta hasarlı ve ağır hasarlı raporu veriliyor.

Yurttaşlar parklara çadır kurdu

Kayseri’de yurttaşlar hasar raporlarının da etkisiyle evlerine girmekten korkarak sokakta ya da arabalarında kalmaya başladı. Melikgazi ilçesinde bulunan Belsin semtinde yurttaşlar parklarda çadır kurdu. Sadece temel ihtiyaçlarını almak için evlerine giren yurttaşlar, geri kalan tüm zamanlarını çadırlarda geçiriyor.

‘Her depremde daha fazla zarar görüyor’

Mahallede evine az hasar raporu verilen bir yurttaş, “Kayseri’de depremler devam ediyor. Her depremde yaşadığımız apartman daha fazla zarar görüyor. Bu yüzden evlere girmeye korkuyoruz. Başka bir mahalleye taşınmak istedik ama bölgede neredeyse her evde sorun var” diye konuştu.

En az 200 bin liralık masraf çıkartıldı

Meydana gelen deprem sonrasında Aydınlıkevler Mahallesi’ndeki evlerine orta hasar raporu verilen Çanak ailesi ise daha güvenli buldukları şehrin dışındaki bağ evine taşındı. Çanak ailesi, Kayseri Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğütarafından evlerinde yapılan inceleme sonrası güçlendirme çalışmaları için daire başına en az 200 bin liralık masraf çıkartılacağı söylendi. Kayseri’nin afet bölgesi olmadığı içinde bu masraflar karşısında herhangi bir destek alamayacak olan aile ödeme konusunda oldukça endişeli.

‘Bölgede denetim görmemiş yapılar var’

İnşaat Mühendisleri Odası Kayseri Şubesi Başkanı Murat Yıldız, Kayseri’de pek çok yerde insanların duydukları endişe nedeniyle çadırlar kurduklarını dile getirerek şunları anlattı:

“TMMOB olarak Yapı Denetim Sistemi’nden önceki yapıların ciddi anlamda gözden geçirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bölgede denetim görmemiş yapılar var, hazır beton kullanılmamış kısacası beton yapısından emin olamadığımız yapılar var. Bunların gözden geçirilmesi gerekiyor kesinlikle. Bölgede pek çok vatandaş binalarına performans değerlendirme raporu çıkartıyor. İnsanlar kendince tedbir almaya çalışıyor."

‘Devlet destekleri afet bölgesi ile sınırlandırılmamalı’

"Devlet tarafından verilen destekler afet bölgesi ile sınırlandırılmamalı. Sonuçta Türkiye’nin pek çok noktasında fay hattı var. Deprem kuşağında olan bir ülkeyiz. Güçlendirme çalışmaları her şekilde teşvik edilmeli. Depremlerden zarar gören her kentte merkezi idare tarafından bir tedbir alınarak vatandaşlara destek olunmalı. En azından faizsiz kredi sağlanmalı. Çünkü çok ciddi maliyetler çıkacak ve vatandaşlar da bu masraflar nedeniyle geri kaçınabilir. Yani deprem öldürmez, bina öldürür."

Uzmanlar ne dedi?

Prof. Dr. Okan Tüysüz, "Kayseri’deki deprem etkinliği bir deprem fırtınası şeklinde sürüyor. Deprem fırtınaları çok sayıda depremin irili ufaklı bir arada olduğu, genellikle orta büyüklüğe erişen bir hareketliliktir" demişti.

Prof. Dr. Ercan da sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Kayseri diri kırıklarla örülüdür. Ancak çok büyük depremler üretmezler. Kayseri'de olan M4,9luk deprem K.Maraş M7,9'ca irkitilmiştir. 1835'de M6,5'luk 8 şiddetindeki deprem ürettiği en büyük depremdir. Bir süre sarsılıp geçeceğini umuyorum” ifadelerini kullanmıştı.