Konda enflasyonu sordu: Vatandaş enflasyonun kaç olmasını bekliyor?
16
Kısa Dalga - KONDA Araştırma şirketi, Koç Üniversitesi’yle birlikte yaptığı Türkiye Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi (TEBA) sonuçlarını açıkladı.
Türkiye’deki 18 yaş üstü nüfusun enflasyon beklentilerini ölçmeyi amaçlayan araştırma, 19-22 Temmuz 2024 tarihlerinde, 74 ilde ve 1383 farklı mahallede yaşayan 2716 kişiyle telefonla görüşme gerçekleştirildi.
26
Araştırmaya göre, vatandaşların Temmuz 2024 itibarıyla yıllık enflasyon beklentisi yüzde 113 oldu.
Yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 93 olurken, Temmuz 2025’e kadar olan 12 aylık dönemde enflasyon beklentisi yüzde %100 olarak ölçüldü.
36
TÜİK rakamlarına göre 2024 Haziran'da enflasyon aylık bazda yüzde 1.64 arttı, yıllık enflasyon ise 71.60 seviyesinde. ENAG'a göre ise enflasyon yıllık bazda yüzde 113.08 oldu.
Merkez Bankası temmuz ayı faiz kararı öncesinde yayınlanan Piyasa Katılımcıları anketine göre, yıl sonu tüketici fiyatları (TÜFE) beklentisi yüzde 43,52'den yüzde 42,95'e geriledi. Yıl sonu dolar/TL kuru tahmini 37,37 lira olarak gerçekleşti.
46
Vatandaşın enflasyonun yükseleceği beklentisi fazla
Araştırmayla ilgili yazılan raporda, vatandaşların yüksek enflasyonun devam edeceğini düşündüğü için ihtiyaçlarını şimdi karşıma yaklaşımında olduğu belirtildi:
“Ankette sorulan bir diğer soru ‘Buzdolabı, elektronik eşya gibi dayanıklı tüketim mallarını almak için şu an uygun bir zaman mıdır (yoksa bekleyip altı ay sonra satın almayı mı tercih edersiniz)?’ sorusudur. Bu soruya katılımcılarının %90’i evet yanıtını vermiştir. Soruya evet cevabı verenlerin ortalama 12-ay ileriye yönelik enflasyon beklentisi %99 olarak ölçülürken beklemeyi tercih edenlerin enflasyon beklentisi ise bundan yaklaşık 7 puan daha düşüktür."
56
TÜİK verileri
Araştırmayla ilgili raporda TÜİK’in açıkladığı enflasyon verileri de soruldu:
“Ankete katılanların yaklaşık yarısı ‘TÜİK tarafından açıklanan yıllık enflasyon rakamını biliyor musunuz?’ sorusuna evet cevabını verirken, bu grubun verdiği ortalama cevap %65 ile manşet enflasyon değerinin bir miktar altındadır. Öte yandan, resmi enflasyon rakamını bildiğini veya bilmediğini söyleyen iki grubun yıl sonu ve 12 ay ileriye yönelik enflasyon beklentileri birbirine oldukça yakındır.”
66
Emeklilerin enflasyon beklentileri herkesten daha yüksek
Emeklilerin 1 yıl sonra enflasyon beklentisi diğer gruplara göre daha yüksek oldu:
“Görüşülen kişilerin çalışma durumuna göre bir inceleme yapıldığında, 12-ay ileriye yönelik enflasyon beklentisi en yüksek olan emekli grubunun genel ortalamanın yaklaşık 13 puan üzerinde, enflasyon beklentisi en düşük olan öğrenci ve işsiz gruplarının ise genel ortalamanın yaklaşık 6 puan altında bir beklentiye sahip olduğu gözlenmektedir. Emekli grubunun geçinme durumu açısından en çok zorluk yaşadığını ifade eden grup olduğu göze çarpmaktadır.”