Mahfi Eğilmez: Yüksek enflasyonlu büyüme sürdürülebilir mi?

Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez, kişisel blogunda yayımladığı Yüksek Enflasyonlu Büyüme Sürdürülebilir mi? başlığını taşıyan analizinde, Türkiye ekonomisindeki büyüme eğiliminin yükselen enflasyon ve alım gücünün düşmesi sonucunda devam ettirilemeyeceğini yazdı.

Eğilmez'in yazısında ilgili bölümler şöyle:

"-Enflasyonun çok yüksek ve sürekli bir artış içinde olmasının ve faizlerin enflasyonun çok altında kalmasının sonucu olarak insanlar paradan kaçmaya ve satın alma güçlerini daha fazla kaybetmeden alabilecekleri kadar mal ve hizmet satın almaya çalışıyorlar. Tasarruflarını değerlendirebilecekleri imkânlar faizlerin enflasyonun çok altında olması nedeniyle kısıtlandığından beyaz eşyalarını yenilemeye, araba almaya, evlerine tüketim maddeleri stoklamaya yöneliyorlar. Hatta ve hatta gelecek dönemlerde gidemeyeceklerini düşündükleri için kredi kullanıp tatile ve eğlence yerlerine gitmeye yöneliyorlar. Bu eğilim tüketim harcamalarını ve dolayısıyla sanayi ve hizmetler üretimini büyütüyor. Büyümeye olumlu etki yapan bir sektör de ihracat. Geçen yılın aynı çeyreğine göre ihracatın GSYH’ye katkısında yüzde 16,4 oranında artış var. Buna karşılık inşaat sektöründe maliyetlere gelen artışların da etkisiyle bir balon oluştuğundan artık inşaata eskisi kadar rağbet gösterilmiyor. O nedenle de inşaat üretiminde küçülme yaşanıyor.

"BÜYÜMENİN BU HIZDA DEVAM ETMESİ MÜMKÜN DEĞİL"

-Büyümenin, 2020’nin üçüncü çeyreğinden sonra yani sekiz çeyreklik bir dönem süresince iyi bir düzeyde seyretmesine karşılık enflasyon 2022 başından beri artık kontrol edilemez bir hıza ulaşmış görünüyor.

Satın alma gücünde yaşanan gerilemelerin önümüzdeki dönemde tüketim harcamalarına sekte vuracağını ve Avrupa’da yaşanan resesyonun ihracatımızda daralma yaratacağını tahmin etmek zor olmasa gerek. Bu durumda büyümenin, düşük faiz ve krediyle desteklense de bu hızla devam etmesi pek mümkün olmadığı için sonuçta elimizde düşük büyüme ve yüksek enflasyon kalacak gibi görünüyor. Buna karşılık siyasal iktidar ne pahasına olursa olsun büyümeyi önceliyor.

Büyümenin enflasyonla mücadeleye tercih edilmesi yaklaşımı Türk siyasetinin uzun yıllardır ekonomide uyguladığı temel yaklaşımdır. Ekonomi büyüyorsa iktidar partisinin başka alanlarda yaptığı yanlışlar ve hataların görmezden gelineceğine inanılır. Ki bu, geçmiş seçimlerdeki sonuçlarla büyük ölçüde doğrulanmıştır. Ne var ki enflasyonun bu kadar yükseldiği ve yükselmeye devam ettiği, hayat pahalılığının öne çıktığı bir ortamda, büyümenin bir kez daha yanlışları ve hataları sileceği yaklaşımı geçerli olmayabilir."