Mustafa Sönmez’den TÜİK’e: İnsafsız ve bilim dışı bir yöntem, yargıya taşınmalı
Ekonomist Mustafa Sönmez, TÜİK’in bu ay konutlara bedava dağıtılan doğal gazın enflasyon sepetine eklenmemesini “insafsız ve bilim dışı” olarak değerlendirdi.
Sol.org’dan Emre Alım’a konuşan Sönmez, ''Metreküpü 5,7 lira olan doğalgaz sıfırlandı. Azalış yüzde 100 diye kabul edildi. Doğalgazın sepetteki payı yüzde 3’e yakın. Dolayısıyla yüzde 100 ucuzlamış bir madde enflasyonu bir anda kendi başına yüzde 3 aşağı çekmiş oldu. Diğer kalemlerdeki yüzde 2’lik artışı doğalgazdaki düşüş dengelemiş oldu. Ve böylece mayıs ayı enflasyonu yüzde 0 olarak takdim edildi, yıllığı da yüzde 40’ın altına düştü” dedi.
“Haziran’da da sıfır gelebilir”
“Bu hesaplama keyfiyeti enflasyona bağlı olarak belirlenen gelirler açısından son derece sakat bir yöntem” diyen Sönmez, Haziran ayında da sıfır enflasyon gelme ihtimali bulunduğunu söyledi.
Sönmez, şöyle devam etti: “Diyecekler ki yılın ilk yarısındaki artış yüzde 15 oldu, bizim yapacağımız artış da bununla sınırlı kalmak durumunda. Bu emek gelirlerini törpülemek, geriletmek açısından insafsız ve bilim dışı bir yöntem. Bu istisnai bir durum. Ekonomik bir zemini yok, politik bir tasarruf. Onun için bunu sepet dışı bırakmak en mantıklısı. O olmadan sepeti yeniden ağırlıklandırırsınız. Ve ona göre artışları hesaplarsınız.”
“Sendikalar yargıya götürmeli”
Tartışmalı hesaplama yönteminin gelir dağılımını emekçiler aleyhine etkilediğini kaydeden Sönmez, sendikaları harekete geçmeye çağırdı:
''Bir malı seçim vaadi olarak sıfırlamak hiçbir şekilde genel fiyat artışını tespitte dikkate alınmamalı. TÜİK böyle yapmadı ve ‘Avrupa İstatistik Ofisi öneriyor’ diye kendine bir gerekçe buldu. Bu tartışılmalı ve sendikalar tarafından yargıya götürülmeli. Sonuçta bölüşüm ilişkilerine etki eden bir tasarruf bu.''
Şimşek'in 'rasyonel' zemini işsizliği tetikleyecek
Sıfırlanan faturaların yükünü emekçilerin ödeyeceğini vurgulayan Sönmez, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nı yeniden devralan Mehmet Şimşek’in ‘’rasyonel zemine dönmekten başka çare yok'’ açıklaması da “emek karşıtı politikalar izleneceği” şeklinde yorumladı.
Sönmez, şöyle konuştu: ''Demek ki Erdoğan ve Nebati’nin bu zamana kadar ki icraatlarını irrasyonel buluyor. Rasyonelden kasıt tabi ki bütün neoliberal politikaların ezberinde olduğu ortodoks politikalardır. Burada aslolan yabancıların güvenini sağlamak ve yabancı yatırım akışını başlatmak. Bunun için de ‘enflasyonu düşürüyoruz’ güvenini vermeleri lazım. Enflasyonu düşürmek için de ekonomiyi soğutmaları lazım. Bu döviz ve enflasyonla ekonomi hala sıcak bir patatestir, soyulabilecek gibi değildir. Soğutmak için faizleri yükseltecekler, politika faizini tekrar kullanılabilir hale getirecekler, TL faizlerini yükselterek dövize gidişin önünü kesecekler. Bu yükselen faiz devlet tahvillerinin faizlerini de yükseltecektir ve yabancılar açısından bu tahvillere yatırım cazip hale gelecektir. Tabi bu ekonomiyi küçültme ve devamında işsizlik anlamına da gelir.''
“Emek karşıtı politikalar izlenecek”
Şimşek yönetiminin enflasyon odaklı bir politika izleyeceğini belirten Sönmez, bu nedenle yıl sonuna dek düşük istihdam, düşük ücretler ve yüksek vergilerle emekçilere düşen payın gerileyeceği öngörüsünde bulundu.
Sönmez, ''Talebi düşürmek isteyecekler, talebi düşürmek için asgari ücret zammı üzerinde çok durmadan geçiştirecekler. Maaşlar bu sakat belirlenen enflasyonla geriletilecek. Aslında önümüzde Mehmet Şimşek’in ‘rasyonel politika’ olarak gördüğü bir soğuma dönemi var. Fakat bunun derecesi ne olacak? Bir de yerel seçim gerçeği var. O döneme dek sürmesini istemez Erdoğan. En azından yılın sonuna kadar bir soğutma, yabancıya umut verme, döviz fiyatlarını kontrollü götürme, dengeleri yerine oturtma gibi bir hedefleri olabilir. Yerel seçimlere kadar olan 3 ayda da ekonomiyi yeniden ısıtabilirler. Bunlar kesinlikle talebi kısıcı, istihdamı düşürücü, vergileri artırıcı emek karşıtı politikalar olacaktır” diye konuştu. (Kısa Dalga)
