Orta gelirliye ev kampanyası üç büyük kentte ilgi görmedi

Yeni Evim Finansman Kampanyası'na Türkiye genelinde an fazla talep, İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Muğla, Bursa ve Mersin hariç, diğer 74 ili kapsayan 3’üncü Bölge’den geldi.

Ekonomim gazetesinden Leyla İlhan'ın haberine göre toplam talebin yüzde 54,44’ünü kapsayan bölgeden 4 bin 371 başvuru geldi.

İstanbul’un yer aldığı 1’inci Bölge’de müracaat oranı bin 859 adet olurken, bu bölgenin başvurulardaki payı yüzde 23.10 oldu.

Ankara, İzmir, Antalya, Muğla, Bursa ve Mersin’in dahil olduğu 2’inci Bölge ise bin 797 adet başvuru ve yüzde 22,38’lik payla üçüncü sırada yer aldı. Kampanyanın başladığı 16 Ocak’tan itibaren geçen 10 günlük sürede böylece toplam 8 bin 27 başvuru yapılmış oldu.

Sektör temsilcilerine göre, 3’üncü Bölge’nin talepte öne çıkması, fiyatların uygun olması ve bu bölgede 1 yıllık ikamet şartının aranmamasından kaynaklandı.

Bu nedenle İstanbul’dan ev alamayan birçok kişinin İstanbul’a yakın illerden alıma yöneldiği ifade ediliyor.

Neden böyle oldu?

Başvuruların az olmasında, müteahhitlerin fırsatçılık yapıp ev fiyatlarını artırmasının ve bazılarının da vergi kaçırmasının etkili olduğunu söyleyen Tüketici Dernekleri Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, şunları söyledi:

“Bazı müteahhitler vergiden kaçınmak için örneğin 2 milyona satılacak evin değerini 1 milyon lira gösterdi. Dolayısıyla tüketicinin kullanacağı kredi miktarı fiiliyatta düşmüş oldu. Evin gerçek değeri kadar kredi kullanamayanlar da başvuru yapamadı. Burada devletin yapması gereken teşvikli konut kampanyasında satıcılara vergi indirimi sağlayarak gerçek değerden konut satışlarına gitmektir. 0.69 dışındaki kredi faizleri yüksek olduğu için de vatandaş başvuru yapmakta çekimser kalıyor."

“Büyük şehirlerde 5 milyon TL’lik konut sayısı çok azaldı”

Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği Başkanı Melih Tavukçuoğlu, talebin düşük olmasının İstanbul’da 5 milyon TL’lik konutun azalmasından kaynaklandığını söyledi. Artık 10 ile 12 milyonluk fiyatlı konutların talep gördüğünü kaydeden Tavukçuoğlu, önceden 1.29 olan faizin şimdi 4-5 milyon liralık konutlarda 0.99 olduğunu belirtti.

EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı da, kampanyadaki kısıtlamaların talebin düşük kalmasına neden olduğunu söyledi. Kampanyanın genel olarak müteahhitlere yönelik olduğunu ve bundan sonraki süreçte de kampanyanın tabana yayılmasını beklemediğini ifade eden Yazıcı, “Kurumsal olmayan müteahhitler, konut fiyatlarını kağıt üzerinde daha düşük gösterdiği için bu kampanyaya giremiyor. Doğru bir kampanya olmasına rağmen Türkiye gerçeklerinde tabana çok yayılamıyor. Üçüncü bölgede fiyatlar çok uygun olduğu için oralarda talep yüksek ve bölgede oturum şartı aranmaması buralarda talebin daha yüksek olmasına neden oldu” dedi.

Kampanyada neler var?

*İlk 3 yıldaki finansman taksit tutarının gerçek kişinin hane gelirinin yüzde 30’unu aşan kısmı kadar miktar, Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesine bu amaçla konulacak ödenek tertibinden katkı olarak aktarılacak.

*Konut satış bedeli üzerinden yüzde 5 katkı payı yüklenici firma hesabından veya finansman tutarından tahsil edilerek, finansman sağlayan bankalarda geçici hesaplara aktarılacak.

*Konut finansmanı 31 Aralık 2023’e kadar kullandırılabilecek. Cumhurbaşkanı bu süreyi 31 Aralık 2024’e kadar uzatabilecek.

*İlk aşamada 2 milyon TL’ye kadar 0.69, 2-4 milyon TL arası 0.79, 4-5 milyon TL arasındaki kredilerde 0.99 faiz oranı/kar payı ile finanse edilecek.

*Hazine 2023-2024-2025 yıllarında toplam 18.22 milyar TL katkı sağlayacak.

(Kısa Dalga)