ÖTV'yi 10 yıl içinde kaldıracak plan

Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre, 2022 Kasım’da otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 37,8 artarak 59 bin 222 adete çıktı.

Otomobil satışları, 2022 Ocak-Kasım döneminde ise geçen yıla göre yüzde 2,4 oranında azaldı ve 505 bin 886 adete geriledi.

ODD yetkilileri, hükümetin başlıca gelir kalemlerinden biri olan ve iç pazarın büyümesi önünde engel teşkil eden özel tüketim vergisinin (ÖTV) kademeli olarak 10 yıl içinde kaldırılmasını öngören bir planı yetkililerle paylaştı.

Yeni araç satışlarından ÖTV ve katma değer vergisi (KDV) olmak üzere çift vergi alınan karmaşık vergi sistemine göre araçların fiyatı arttıkça ÖTV vergileri de artıyor.

Her 10 araçtan 9’u yüzde 80’lik ÖTV dilimine girdi

Yıllık enflasyon geçen ay itibarıyla yüzde 85’i bulurken, otomobil fiyatları uzmanların tahminlerine göre yıl başından bu yana yüzde 100’den fazla arttı.

Fiyat artışları nedeniyle satılan her 10 araçtan 9’u yüzde 80’lik yüksek ÖTV dilimine girdi.

Her ne kadar ÖTV matrahları geçen hafta artırılmış olsa ve bazı araçların ÖTV oranı düşmüş olsa da, birkaç ay içinde fiyatların artmasıyla araçların vergi yükünün tekrar eski seviyesine yükselmesi bekleniyor.

ODD: Vergi azaltım planını ankara ile paylaştık

ODD Yönetim Kurulu Başkanı Ali Haydar Bozkurt, bugün düzenlenen basın toplantısında yüksek vergi yükünün sadece araç satışları üzerinde değil, imalat tesisi yatırımları, üreticilerin temiz teknolojiye sahip araçları Türkiye’ye getirme kararları ve araç parkının giderek yaşlanması üzerinde de olumsuz etkileri olduğuna dikkat çekti.

Araç satışlarından elde edilen ÖTV’nin bütçedeki başlıca gelir kalemlerinden biri olduğunu, bu nedenle bu vergiden bir anda vazgeçemeyeceğini belirten Bozkurt, vergi geliri, yatırım iştahı, üretim, ikinci el araç ihracatına yansımaları da gözeten vergi azaltım planını Ankara ile paylaştıklarını belirtti.

Dernek her ne kadar distribütörleri, yani satış tarafını temsil ediyor olsa da yurtiçi otomobil ekosisteminin tamamını temsil eden bir plan sunduklarını ifade eden Bozkurt, “Bu işi (vergi) nereye getirmeliyiz ki bu işi dünya standartlarına çekelim; iç pazarı büyütsün, yatırım anlamında Türkiye’yi öne çıkarsın. Çözüm önerisi olarak bulduğumuz şey ÖTV’yi kademeli olarak uzun vadede düşürmek. Otomotiv sektörünün stratejik yol haritasını oluşturmak ve duyurmak” dedi.

‘Devletin vergi geliri azalmayacak’

Tanıtımı yapılan çalışmaya göre, ortalama ÖTV’nin her yıl 6 puan düşürülmesi halinde pazar büyüyeceği için devletin vergi geliri 2030’a kadar bugüne kıyasla gerilemeyecek.

Çalışmanın etki analizine göre 10 yılın sonunda, yani 2034 yılı itibarıyla otomobil ve hafif ticari araç pazarı, uzun yıllar ortalaması olan 800 bin adetten 2.25 milyon adete, sadece otomobil satışları ise 1.5 milyon adete yükselebilecek.

Büyüyen iç pazar üreticileri şirketleri cezbedeceği için, Türkiye’nin Avrupa ülkelerine yakın olma avantajını kullanarak sıfırdan yeni fabrika yatırımlarının veya kapasite artırımları sayesine üretim kapasitesi yüzde 50 artışla 3 milyon adete, ihracatı ise bugünün fiyatlarıyla 30 milyar dolardan 50 milyar dolara yükselebilecek.

Üretim ve ihracattaki artış hükümetin uzun vadeli cari açığı kapatma hedefine ulaşmasını, pazardaki büyüme ise vergi gelirlerinin azalmamasını sağlayacak.

‘Yetkililer de ekip kurdu, daha çok başındayız’

Bozkurt, uluslararası üreticilerin elektrik ve yeni teknolojili araçları üretime geçerken eş zamanlı olarak Çin merkezli üretimden tüketim pazarlarına yakın üretime geçtiklerine dikkat çekerek şöyle dedi:

“Avrupa’nın sanayi ve endüstrisini korumak için telaşı varken, Türkiye’nin içinden geçtiği sürecin yarattığı avantajlar varken bu stratejiyi benimsemenin tam zamanı. Bugün otomotiv sektöründe dönüşüm sürecini yaşıyoruz. Bugün o gün, bunu 10 yıl sonra yaparsanız atı alan Üsküdar’ı geçmiş olur.”

Yetkililerin sundukları öneriye ilgi duyduğunu ifade ederek, “Çok yeni paylaşıldı. ‘Bu üzerinde çalışmaya değer bir çalışma olmuş’ dediler, onlar da kendi birimlerinden bir ekip kurdular. Bu işten çıkış senaryosunu bulmaya çalışan bildiğimiz kadarıyla ilk plan. Daha çalışmaların çok başlarındayız, göreceğiz” diyen Bozkurt, yetkililerin tepkileri hakkında başka bilgi vermedi.

Pazar kasım ayında yüzde 36,7 büyüdü

Toplantıda ayrıca 2022 Kasım ayı yurtiçi satış verileri de paylaşıldı.

Buna göre, kasım ayında otomobil ve hafif ticari araç pazarı yüzde 36,7 artışla 82 bin 311 adete tırmanırken, 2022 Ocak-Kasım ayında satışlar geçen yılın yüzde 1 altında kalarak 668 bin 63 adet oldu.

ODD’nin tahminlerine göre, otomobil ve hafif ticari araç pazarının yılı 725 bin-775 bin arasında, ağır ticari aracı da kapsayan toplam pazarın ise yılı 750 bin-800 bin adet aralığında tamamlaması bekleniyor.

Hafif araç pazarı geçen yıl yaklaşık 737 bin adet, toplam pazar 773 bin adet olarak gerçekleşmişti.

Kurumun tahminlerine göre otomotiv ana sanayi üretiminin yılını 1.38 milyon ile 1.47 milyon adet arasında, ihracatın ise 1.04 milyon ile 1.1 milyon adet arasında tamamlayacağı öngörüldü.

Bozkurt, geçen yıl ve bu yıl otomobil pazarında hakim olan bulunurluk sorunun gelecek yılın başında da devam edeceğini tahmin ettiğini belirtti.