Pompeo kitabında anlattı: Ekibi Erdoğan'a yalan mı söylemiş?

ABD eski Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, “Never Give an Inch: Fighting for the America I Love” başlıklı bir kitap yayımladı. Kitapta 2018-2021 yılları arasında yaşadıklarını anlatan Pompeo, Türkiye ile ilgili anılarına da yer verdi.

Gazeteci Ragıp Soylu’nun, Twitter hesabından aktardığına göre, Pompeo, Türkiye ile ilgili ilk meselenin 2017'de Rakka'nın alınması için yapılan müzakereler olduğunu söylüyor.

“Türkiye’nin ordusu IŞİD’i yenme kapasitesine sahip değil”

O dönem CIA Direktörü olan Pompeo, ellerinde iki seçenek olduğunu; birincisinin Kürtlerle, yani SDF-YPG ile çalışmak, ikincisinin ise Türkiye ile çalışmak olduğunu belirterek, şöyle anlatıyor:

“Mattis (Dönemin ABD Savunma Bakanı) ve Dunford'un (Dönemin ABD Genelkurmay Başkanı) farklı bir endişesi vardı: Türkiye'nin ordusu IŞİD'i yenme kapasitesine sahip değildi. Dunford, Türkiye içinde eğitim gören ‘Türk işgal gücünü’ görmeye gitti. Türkler bu ziyareti defalarca erteledikten sonra, nihayet birlikleri gözden geçirmesine izin verildi. Gördükleri onu, Türklerin yoğun ABD desteği olmadan IŞİD'i yenme şansının sıfır olduğuna ikna etti. Başkan'a SDF ile çalışması gerektiğini açıkladık ve kabul etti. Bu durumda Türklere kötü haberi vermek bendeniz ve Ulusal Güvenlik Danışmanı McMaster'a düştü. Görüşme kötü geçti.

Kalın ve Fidan için: Hiç bu kadar çabuk patlayan bir öfke görmemiştim

“Beyaz Saray'daki toplantıda IŞİD'i yenmek için Suriyeli Kürtlerle birlikte çalışacağımızı söyledik. Bir odada hiç bu kadar çabuk patlayan bir öfke görmemiştim. Kalın ve Fidan bağırdı-çağırdı ve ardından hızla odadan ayrıldı.”

“Kapıyı kıracağımı söyledim”

Pompeo, kitabında Ekim 2019'da, dönemin ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ile Türkiye'ye yaptığı ziyareti de anlatıyor.

Gazeteci Soylu, “Trump'ın Erdoğan'a olur vermesinden sonra, Türkiye Suriye'ye giriyor. Ortalık karışınca ikili bir ateşkes yapmak için Ankara'ya geliyor” diyerek, kitaptan şöyle aktarıyor:

“Erdoğan'ın sarayına vardığımızda, Başkan Yardımcısı Pence ile ‘birkaç dakika’ baş başa görüşmek istedi. Yaklaşık yarım saat sonra ev sahiplerimize başkan yardımcısını görmem gerektiğini söyledim. Nafile. Yirmi dakika daha geçti ve artık kararlıydım. İzinsiz koridorda yürüdüm ve Erdoğan ile Pence'in buluştuğu odanın kapısını iterek açmaya çalıştım. Kilitliydi. Daha sonra muhatabıma kapıyı kıracağımızı söyledim.

“Pence’in darbe videosuna maruz kalmasından endişelendim, o kadar uzun ve iğrençti ki…”

“Pence'in 2017'de Türkiye'ye CIA Başkanı iken yaptığım ilk ziyaretimde izlemek zorunda kaldığım 2016 darbesini anlatan aynı üç saatlik videoya maruz kalmasından endişelendim. 2016 darbe videosu o kadar uzun ve o kadar iğrençti ki, bunun bir akıl sağlığı sorunu olduğunu düşündüm! Ayrıca gerçek zamanlı olarak ortaya çıkan hassas konuları da tartışmamız gerekiyordu. O yüzden içeriye girmeliydim.

“Kapıyı kırmak için gösterdiğim gerçek çaba, ekibimin Türk korumaların agresif bir tepki vermesinden endişelenmelerine yol açtı. Ama Türk korumalar hemen bana izin verdi ve sonunda müzakere etmek için hep birlikte odada oturduk.

“Ankara'daki müzakereler boyunca Kürt ortaklarımız bizimle sürekli temas halindeydi. İsteksizce bu ‘ateşkes’ ile yaşayabilecekleri sonucuna vardılar. Rusların yakın zamanda geliştirdiğimiz bir hava alanından büyük olasılıkla faydalanacağını düşünürsek, en iyi anımız değildi.

Ekibi Erdoğan’a yalan mı söyledi?

“Müzakerelerde bir noktada haritaları bir masaya yaydık ve ABD'lilerin bulunduğu yerleri işaret ediyorduk. Erdoğan bize pozisyonumuzdan emin olup olmadığımızı sordu. Onayladığımızda, ‘Bana yalan söyledin’ diyen bir bakışla ekibine dik dik baktı. Ekibi kısa bir mola istedi.”

Kriz yaratan 2010 ziyareti

Pompeo, kitabında, Kasım 2020'de İstanbul'a yaptığı kriz yaratan ziyaretten de bahsediyor. Bu ziyaret sırasında Pompeo, Türk yetkililerin kendisiyle İstanbul'da görüşmesini istemiş, hükümet yetkilileri ise Ankara'ya gelmesini istemişti.

Pompeo, o krizi şöyle yazdı: “Kasım 2020'de Ortodoks kilisesinin başı Bartholomeos'u ziyaret ettim. Bu kiliseye dünya çapında 300 milyon kişi bağlı. Türk hükümeti kiliseyi tehdit ediyor, bu yüzden İstanbul gezimde hiçbir Türk hükümet yetkilisiyle görüşmemeye özen gösterdim. Bu basit bir mesajdı: Bu kilise bağımsız, devletten ayrı ve özgür kalmalıdır. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu mutlu olmadılar ama Ortodoks dünyası, Amerika'nın Allah'ın verdiği inançlarını koruma haklarını desteklediğini anladı.” (Kısa Dalga)