Prof. Dr. Naci Görür: "Marmara fayı kırıldı, kırılacak, 7.2 büyüklüğünde deprem üretecek"

Prof. Dr. Naci Görür, bazı araştırmacıların Tekirdağ fayı üzerine yaptığı araştırmaları kaynak göstererek, "Bu fayın güneyindeki blokta stres yoğunluğu kuzeye nazaran 10 gibi fazla olacak, buranın jeolojik yapısı gereği. Kuzeyden daha fazla hasar verebilir. Bursa, Yalova, Gemlik Bandırma, diye konuştu.

 "Marmara’ya dikkat diyoruz. Kilitli olan fay burası diyoruz. Buradaki stres kayma gücünden daha fazla" diyen Görür'ün Habertürk canlı yayınında yaptığı açıklamalar şöyle:

KUZEY KOL ÜZERİNDE BEKLİYORUZ

"Depremi Marmara Denizi’nin altındaki kuzey Anadolu fayının kuzey kolu üzerinde bekliyoruz. Gölcük’ten Tekirdağ’a kadar fay hattı. O kesime kolaylık olsun diye Marmara fayı diyoruz. Bütün dikkatler burada. Böyle olduğu zaman zannediliyor ki, deprem sadece burada olabilir, hasar burada olur. Diğer yerlerden dikkatimizi çekiyoruz. Yapılan son araştırmalarda bu fay boyunca biriken stres. Stres deyince birim alana düşen kilogram cinsinden kuvvet anlaşılmalı.

STRES BİRİKİYOR

Fay düzlemi üzerinde stres birikiyor. Anadolu batıya doğru her sene 2,5 cm kayarken, kaydığı yerlerde sorun yok. O fayın kuzeyindeki ve güneyindeki bloklar. Bazı yerde bu hareket sürtünme nedeniyle takılıyor. O takıldığı yerde sürtünme kayma kuvvetinden daha fazla oluyor. O nokta itibariyle kayma takılıyor. Anadolu bloğunun hareketi devam ediyor. Takıldığı yerde deformasyon oluyor. Ta ki kayma kuvveti, sürtünme kuvvetini aştığı an orası çat diye kırılıyor ve açığa enerji çıkıyor ve orada deprem oluyor.

7.2 BÜYÜKLÜĞÜNDE OLUR

Bu stres şu anda Kuzey Anadolu Fayı’nın bir Adalar fayı segmanı ile Kumburgaz fayı üzerinde kilitli. O nedenle Marmara deprem olursa ya Adalar fayı üzerinde olur. Bu aşağı yukarı 43 kilometredir. Tamamı kırılırsa maksimum 7 büyüklüğünde deprem üretir. Veya Kumburgaz fayı, Yeşilköy, Silivri açıklarında uzanır. Bu 65 kilometredir. Bu kırılırsa da minimum 7.2 büyüklüğünde deprem üretir.

Tekirdağ kısmı tartışmalı, oraya girmeyeceğim. Dolayısıyla dikkatlerimiz orada. Marmara fayı kırıldı, kırılacak. Kırılırsa minimum 7.2 büyüklüğünde deprem üretecek. Halbuki yapılan çalışmalar gösteriyor ki, bu fayın güneyinde stres birikimi kuzeyinden çok daha fazla. Marmara’nın güney kısmında.

CANLI FAYLAR

Bütün Marmara bölgesi kırmızı fay ağıyla örülmüş. Bu faylar canlı faylar. Canlı fay demek, bu fayların sağında solunda bloklar belli ölçüde hareket ediyor. Hareket demek bu faylara tektonik yük/stres bindiriyor.  Güney kolu da aşağı yukarı Gölcük’ün 50-60 kilometre ötesinde. Oradan ikiye ayrılıyor.

Kuzey kolu Marmara’nın altından Yunanistan’a devam ediyor. Güney kolu İzmit, Gemlik, Erdek civarından Biga yarımadasında kollara ayrılarak bir güney kol meydana getiriyor. Bu faylar boyunca belirli hareketten dolayı tektonik yük, stres biriktiği için bunların hepsi yüklenmiş vaziyette. Biz depremi büyük olasılıkla Adalar fayı ile Kumburgaz fayı üzerinde bekliyoruz. Aşağı yukarı 43 kilometre bir fay bu.

Tekirdağ fayında tartışma var; kırıldı mı, kırılmadı mı diye. Twitter’da anlatmak istediğim bazı araştırmacıların yaptığı çalışmaya göre bu fayın güneyindeki blokta stres yoğunluğu kuzeye nazaran 10 gibi fazla olacak, buranın jeolojik yapısı gereği. Kuzeyden daha fazla hasar verebilir. Takipçilerimin sorusu üzerine, buradaki yöneticileri de uyarmak için; Bursa, Yalova, Gemlik Bandırma, Biga depreme hazırlanmalı. Deprem güneyde olmasa bile vereceği hasar kuzey bloğundan fazla olabilir.

AVRUPA YAKASI TAHRİP OLACAK

İki tektonik mekanizma var. Bir tanesi doğru atılımlı. Batıya doğru yılda 2,5 santim geliyor. Her santim hareket bir kuvvet bindiriyor; ona da stres diyoruz. Burada stres birikiyor. Fayın güneyinde olan alanlardaki jeolojik yapı, kayaların yaşı vesaire itibariyle stres burada daha fazla.

İstanbul’un Anadolu yakasındaki yaşlı kayalar, Avrupa yakasına göre daha yapılı ve sert. İstanbul depreminde Avrupa yakası Anadolu yakasına göre daha fazla tahrip olacak. Marmara’nın güney bölgesi dikkatli olmalı.

ERZİNCAN - BİNGÖL - KARLIOVA

Özellikle yer bilimciler olarak bizim deprem beklediğimiz yerler, Bursa ve çevresi, Biga yarımadası. Uzun zamandır deprem olmuyor oralarda. Biga yarımadası ve Marmara’nın güneyinde 1800 yıllarında çok sayıda deprem var 6.9-7 boyutunda. Stres transferiyle oralar tetiklenebilir. Erzincan-Bingöl-Karlıova arasında deprem bekliyoruz. Orası da oldu olacak gibi. İzmir bölgesinde çok sayıda faylar var.

En son Sisam depremi oldu. O deprem yarımada üzerindeki faylara enerji transfer etti. Jeotermal kaynaklarda enerji transferinin başladığı görüldü. İzmir deprem bakımından oldukça tehlikeli. Bütün yarımada aktif faylarla kesilmiş durumda. Çok sayıda deprem kaynağı var. Gediz’den gelen İzmir fayının bulunduğu yerler ayrıca Büyükmenderes etkiliyor, Ege’de deniz içinde faylar, hatta Kıbrıs-Helen yayındaki faylar bile İzmir’i etkileyebilir.

HABERİN TAMAMI