Prof. Esin Şenol: Bu yüzyılı virüsler domine edecek, başka pandemiler kapıda
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 5 Mayıs’ta Covid-19 virüsünün “uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu” olarak sona erdiğini duyurdu. Ancak Prof. Dr. Esin Şenol, bunun, küresel sağlık tehdidinin bittiği anlamına gelmediğini söyleyerek, “Hala her üç dakikada biri Covid-19 nedeniyle ölüyor” dedi.
Pandemi boyunca yaşadıklarını ve deneyimlerini anlattığı “Salgının Seyir Defteri” adlı kitabına dair Diken’den Mesude Erşan’a konuşan Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Esin Şenol, yeni pandemiler için hazırlıklı olunması gerektiğini belirtti.
Şenol, kitabına dair “Pandeminin başından itibaren ısırgan otları gibi, çalılar gibi ayağıma, bacağıma dolanan, coğrafyaya ve döneme özgü yobazlık ve vahşilikle mücadele ederken yazmaya ve yazılı kayıt bırakmaya karar verdim. Ne zaman ve nasıl biteceğini öngörmekte zorlandığım ama bir an önce bitmesini istediğim bambaşka, ağır fiziksel ve psikolojik baskıyla dolu günlerdi. 2000’li yılların başında doğan birinin, bir salgınla karşılaşma riski yüzde 40’larda gibi bir matematiğin, soğuk diline vurulmuş sayıların ne anlama geldiğine dair, daha ötesi tüm insanlık için tarihsel bir dönemece tanıklık ediyordum” dedi.
Dördüncü yılında olan Covid-19 pandemisinin yazılı tarihe göre gezegenin gördüğü 17, bu yüzyılın ise ilk pandemisi olduğunu belirten Şenol, “Yine dünya tarihinin en yaygın ve uzun süren pandemisi” diye ekledi.
“Her üç dakikada biri Covid-19 nedeniyle ölüyor”
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus’un 5 Mayıs’ta Covid-19 virüsünün “uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu olarak sona erdiğini” duyurduğunu hatırlatan Şenol, “Ancak bu, küresel sağlık tehdidinin bittiği anlamına gelmiyor. Hala her üç dakikada biri Covid-19 nedeniyle ölüyor” dedi.
“Başka pandemiler kapıda”
Yerküreyle ilişkiler ağımız hastalandığı için pandeminin ortaya çıktığını söyleyen Şenol, başka pandemilerin de kapıda olduğu uyarısında bulundu.
Bu yüzyılı virüslerin domine edeceğini ifade eden Şenol, şöyle konuştu:
“Sayıları 10 üzeri 31, atmosferde kaplayacakları yer ise 100 milyon ışık yılıyla ifade ediliyor. Virüsleri taşıyan 50 bin aracı hayvan olduğu biliniyor. Tür başına 20 virüs olduğu hesaplanıyor. Buna göre bir milyon virüs potansiyel olarak bize sıçrayabilir. İnsanın hayvanlarla yakın ilişki, duyarlı olduğu ve tanışmadığı yeni etkenlerin (virüs) insanlara sıçrayıp, insanlardan insanlara geçme kapasitesini geliştirebilmesine zemin hazırlayabilir. Karşılaşmalar insandan insana yayılmaya dönüşürse pandemi potansiyeli taşıyor.”
Şenol, “Önümüzdeki 10 yıl içinde, grip virüslerinden yeni bir pandemi görülebileceği öngörüleri var. Kuş gribi virüsleri de çok hareketli, izleniyorlar” dedi.
Şenol, hazırlıklarını yapabilenlerin gelecek pandemileri çok daha hafif atlatabileceğini vurguladı.
“Türkiye pandemiyi çok kötü yönetti”
Türkiye’nin pandemiyi çok kötü yönettiğini ifade eden Prof. Dr. Esin Şenol, “Bu sürecin mutlaka ele alınması gerekiyor. Bazı kişiler pandemiden zengin oldu. Aşı seçiminden tutun, zorla verilen ilaçlara kadar büyük karlar elde edildi. Korkunç sosyal trajediler yaşandı. Hatta trajediler birbirini aratacak hale geldi. Sosyal ve ekonomik destek bakımından o kadar kötü davrandı ve o kadar kırılgan bıraktı ki genç insanlar, sanatçılar intihar etti. Esnaf iflas etti. Korkunç sosyal trajediler yaşandı. Trajediler birbirlerini aratacak hale geldiği için de unutuyoruz. Kötü yönetilmiş pandeminin, ekonomi ve sağlık sistemi üzerine etkisi büyük” diye konuştu. (Kısa Dalga)
