Üç yılda 7.2 milyar lira vatandaştan kesildi, TRT’ye gitti

Devlet adına radyo ve televizyon yayınlarını gerçekleştirmek amacıyla 1964 yılında kurulan Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) 3 yıldır faaliyet raporlarını kamuoyuyla paylaşmıyordu. Konuyla ilgili şeffaflık eleştirilerine uzun süredir sessiz kalan TRT, kurumun internet sitesinde 2017, 2018 ve 2019 yıllarına ait faaliyet raporlarını bir defada yayınlandı.

Sözcü’den İsmail Şahin imzalı habere göre, 16 televizyon, 17 radyo kanalı, 4 basılı dergi ve dijital mecralar üzerinden yayıncılık yapan TRT'nin gelirlerinin büyük bölümü vatandaşlardan toplanan bandrol ücretleri ve elektrik faturalarından tahsil edilen TRT paylarından oluşuyor.

3093 Sayılı TRT Gelirleri Kanunu'na göre, radyo, televizyon, video ve birleşik cihazlar ile görsel ve/veya işitsel yayınları alabilen her türlü cihazlardan alınan bandrol ücretleri TRT'ye aktarılıyor. Ayrıca, vatandaşlar aktif elektrik enerjisi bedeli üzerinden yüzde 2 oranında TRT payı ödüyor. 

Televizyondan radyoya, cep telefonundan ev sinema sistemine, akıllı kol saatinden bilgisayar ve tabletlere kadar çok sayıda cihazdan yüzde 16 ile yüzde 0,01 arasında değişen oranlarda bandrol ücreti alınıyor. 

TRT, 2017, 2018, 2019 yıllarına ait faaliyet raporları internet sitesinde paylaştı. 

Enerji payı ile bandrol ücreti olarak TRT'nin kasasına giren para üç yılda toplam 7 milyar 258 milyon lira olarak gerçekleşti. Kamusal Katkı Gelirleri olarak bilançoda yer alan bandrol ve enerji payı 2017 yılında 2 milyar 163 milyon lira, 2018 yılında 2 milyar 293 milyon lira, 2019'da ise 2 milyar 802 milyon lira oldu.

TRT: Birçok ülkeye göre az bile

TRT gelirlerinin birçok ülkeye göre daha düşük olduğuna vurgu yapılan raporda şu ifadelere yer verildi: 

“Birçok ülke ile kıyaslandığında kamu yayıncısı olarak gelirinin Gayri Safi Yurt İçi Hasılaya oranı dikkat çekici ölçüde düşük olan TRT; bünyesinde 16 televizyon kanalı, 8'i ulusal 3'ü yurt dışına yayın yapan 11 radyo kanalı ile hizmet veriyor. 

TRT mevcut geliriyle; TRT World gibi uluslararası çapta ve yüksek etkide yayınlar yapıyor, TRT Arapça ile Türkiye'nin bölgedeki yumuşak gücü oluyor. Kültür-sanat kanalı TRT 2 gibi kulvarında benzersiz bir kanalı izleyicisine sunarken, TRT Çocuk'ta reklamsız hizmet veriyor, belgesel, müzik, spor, haber gibi konulara özel tematik kanallarıyla da farklı kesimlerden çeşitli izleme eğilimlerindeki izleyicileri geniş yelpazede kucaklayarak kamu görevini eksiksiz bir şekilde yerine getirmek için çalışıyor. 

Bu açıdan bakıldığında dünyadaki diğer kamu yayıncılarının bütçe gücüyle kıyaslandığında, TRT kanallarındaki, yayınlarındaki ve hizmetlerindeki çeşitlilik ve etki alanı bahsi geçen hiçbir kamu yayıncısında gözlemlenmiyor.”