Yabancıya fotokopi kararla koruma

ERSAN ATAR

Anayasa Mahkemesi, ülkesinde bir kişiyi öldürdüğünü beyan eden, Türkiye’ye girdikten sonra uyuşturucu madde ile yakalanan ve bir kişiyi “pala” tabir edilen bıçakla tehdit eden İran vatandaşının sınır dışı edilmesinin hak ihlali olduğuna karar verdi. Yüksek Mahkeme kararında, kişinin ülkesinde işlediği cinayetten dolayı verilmiş ölüm cezası olduğuna dair fotokopi İran mahkemesi kararına dayandı.

İranlı Hooman Hosseinpour, belirsiz bir tarihte yasadışı yollarla Türkiye’ye geldi. Hakkında geçici koruma kararı verilmesi için Türk makamlarına yaptığı ilk başvuruda, “Ülkemde işsizlik var bu nedenle Türkiye’ye geldim ama üçüncü bir ülkeye gidebilirim” dedi. Hosseinpour’a geçici koruma kararı verildi. İranlı Hosseinpour Türkiye’de geçici koruma kararı ile yaşarken 6 Ağustos 2019’da yapılan bir uyuşturucu operasyonunda evinde uyuşturucu madde ile yakalandı.

Göç İdaresi bu olaydan sonra Hosseinpour’un üçüncü bir ülkeye veya isterse İran’a gönderilmesine karar verdi.

Fotokopi belgeyle başvurdu: Ülkemde cinayetten ölüm cezam var

Daha önce üçüncü bir ülkeye gidebilirim diyerek geçici koruma kararı alan Hosseinpour, Göç İdaresi’nin sınır dışı etme kararına karşı Bursa 1. İdare Mahkemesi’nde dava açtı. İranlı Hosseinpour bu dava devam ederken mahkemeye bir fotokopi mahkeme kararı sundu. Tahran İnkılap Arliyesi 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararı olduğunu belirttiği bu fotokopi belgeye göre kendisi İran’da bir kavga sırasında birini kalbinden bıçaklayarak öldürmüştü.

Hosseinpour, bu belgeye dayanarak “Ülkeme veya güvencesiz bir üçüncü ülkeye gönderilmem halinde yaşamım tehlikeye girer, ölümle karşı karşıya kalırım” diyerek Göç İdaresi’nin sınır dışı etme kararının iptalini istedi.

Bursa 1. İdare Mahkemesi bütün dosyayı inceledikten sonra, Hosseinpour’un Tahran’dan getirttiğini ileri sürdüğü fotokopi mahkeme kararını da göz önünde bulundurarak sınır dışı edilme kararını iptal etti.

Bu kez parkta “pala” ile saldırdı, tavuk kesimhanesinde çalışıyorum dedi

Hooman Hosseinpour Bursa 1. İdare Mahkemesi’nin kararından sonra Türkiye’de kalmaya devam ederken bu kez 3 Haziran 2020’da Bursa’daki bir parkta başka yabancı uyruklu kişilerle kavgaya karıştı. Güvenlik güçlerinin anında müdahale ettiği bu kavga sırasında Hosseinpour’un üzerinden 23 cm uzunluğunda bir bıçak çıktı.

Hakkında Göç İdaresi tarafından yeniden sınır dışı kararı verildi. Hosseinpour bu kararın da iptali için başvurdu. Hem adli yargıdaki soruşturma sırasında hem de idare mahkemesindeki davası sırasında, bıçağı kavga amaçlı taşımadığını, bir tavuk kesimhanesinde çalıştığını, kavganın olduğu sırada bıçağı biletmek için götürüyordum savunmasını yaptı.

Hoseinpour yine ülkesinden kendisinin getirttiği fotokopi mahkeme kararını göstererek, ülkeme gönderilirsem hakkımda ölüm cezası var, başka güvensiz bir ülkeye gönderilirsem de bu risk devam ediyor diyerek Göç İdaresi’nin ikinci sınır dışı kararının da iptalini istedi.

Bursa 1. İdare Mahkemesi bu kez Hosseinpour’un iptal başvurusun reddetti, Göç İdaresi’nin sınır dışı kararını yerinde buldu.

Anayasa Mahkemesi: Yaşam hakkı ihlal edilmiş

Hooman Hosseinpour bu kez Bursa 1. İdare Mahkemesi’nin, kendisi hakkında verilen sınır dışı edilme kararına açtığı ikinci davada verdiği ret kararına karşı bireysel başvuru yoluyla Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.

Anayasa Mahkemesi, Hosseinpour hakkında sınır dışı edilme kararı verilirken yeterince araştırma yapılmadığını, üçüncü ülkeye gönderilmesi halinde dolaylı olarak İran’daki ölüm cezasının uygulanması riski ile karşı karşıya olduğunu belirterek Hosseinpour’un bireysel başvurusunu kabul etti.

Yüksek Mahkeme, Hosseinpour’un, İdare Mahkemesi aşamasında sunduğu fotokopi Tahran Mahkemesi kararını da dikkate aldığı kararında şöyle dedi:

“Başvurucunun gönderileceği güvenli üçüncü ülkenin belirlendiğine ilişkin hiçbir bilgi ve belgenin dava dosyasına sunulmadığı, başvurucunun dava konusu karara istinaden herhangi bir ülkeye sınır dışı edilebileceği, bu durumda da başvurucunun ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalma ihtimali olan yaşamın veya maddi ve /veya manevi varlığın tehdit altında bulunacağı ülkelere gönderilme riski ile karşı karşıya kalacağı ifade edilmiştir. Bu sebeple Bursa 1. İdare Mahkemesi’nin bahsi geçen iptal kararını da gözeterek başvurucunun iddiaları ile ilgili değerlendirme yapılması gerekirdi.”

Anayasa Mahkemesi bu gerekçelerle Hooman Hosseinpour’un sınır dışı edilmesinin, onun yaşam hakkını ihlal ettiğine karar verdi.

Yüksek Mahkeme, sınır dışı kararına karşı İdare Mahkemesi’nde açılan davanın yeniden görülmesi için dosyayı Bursa 1. İdare Mahkemesi’ne gönderdi.