YSK, İnce’nin oylarını görüşüyor: Yüzde 50+1 buna göre belirlenecek!

ERSAN ATAR

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) İYİ Parti Temsilcisi Mustafa Tolga Öztürk, Avukat Turgut Kazan’ın, “adaylıktan çekilen Muharrem İnce’ye yurt dışında verilmiş veya yarın verilebilecek oyların geçersiz sayılması” yönündeki başvurusunun bugün Kurul’da görüşüleceğini belirtti. Avukat Kazan ve eski CHP Milletvekili Cihaner, İnce’nin oylarının ya “geçersiz” sayılması ya da geçerli oyların belirlenmesinde “hesaba katılmaması kararı” vermesi gerektiğini savundular. YSK’nın vereceği karar, ilk turda “yüzde 50+1”in belirlenmesinde kritik önem taşıyor.

Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce’nin cumhurbaşkanı adaylığından çekildiğini açıklamasıyla birlikte “İnce’ye yurtdışında verilmiş oylarla 14 Mayıs’ta yurt içinde verilebilecek oylar geçerli kabul edilecek geçersiz mi” tartışmaları başladı.

Siyasi partilerin bu konuda ya parti genel merkezleri ya da YSK’daki temsilcileri aracılığıyla YSK’ya başvurarak, konunun Kurul’da karara bağlanmasını sağlaması beklenirken ilginç bir şekilde hem CHP’nin hem de İYİ Parti’nin YSK temsilcileri “İnce’ye yurt dışında verilen ve yurt içinde verilebilecek olası oylar geçerlidir” açıklamaları yaptılar.

Başvuru Avukat Kazan’dan geldi

Tartışmaya ilişkin belirsizlik devam ederken eski İstanbul Barosu Başkanı Avukat Turgut Kazan dün YSK’ya başvurarak İnce’ye yurt dışında verilmiş veya yarın yurt içinde verilebilecek oyların geçersiz sayılacağı yönünde karar almasını istedi.

Yaptığı başvuruyu Kısa Dalga’ya değerlendiren Avukat Kazan özetle şunları söyledi:

“Siyasi partiler ve temsilcileri, YSK’ya bu yönde bir başvuru yapmadılar. Yasa,adaylıkların kesinleşmesinden sonra bir değişiklik yapılamayacağına işaret ediyor. Yasadaki düzenleme, adayın çekilmesi halinde ona verilecek oyların ne olacağına ilişkin bir düzenleme değil. Evet, seçim belli bir takvime bağlıdır. Kesinleşmiş bir listeye göre oy pusulalarının yeniden basılması mümkün değildir. Ama Kurul’un bu konuya bir çözüm getirmesi gerekiyor. Örneğin Muharrem İnce adaylıktan çekildiğini Yüksek Seçim Kurulu’na da bildirdi ve diyelim ki yarın yüzde 60 oy aldı. Bu durumda ne yapacaksınız, bu kişiye verilmiş oyları geçersiz sayacaksanız. Sonucunda geçersiz sayılma mecburiyeti olan bir şey arada geçerli sayılabilir mi? Bu konunun açıklığa kavuşması gerekir. Bu konu, seçilmek için yeterli olan ‘yüzde 50+1’in belirlenmesinde kritik önem taşıyor. Çünkü yasa, ‘geçerli oyların yüzde 50’den bir fazlasının cumhurbaşkanı seçileceğini’ söylüyor. Muharrem İnce’ye verilmiş oyların geçerli kabul edilmesi halinde bir adayın yüzde 50+1’i alabilmesi daha güçleşecek. Bu tartışmalar şimdiye kadar çoktan yapılmalıydı ama Kurul’un niyetinde yarın sandık başına gidilmeden bu konuda mutlaka karar vermesi gerekir.”

Cihaner: Hesaba katılmama kararı verilmeli

Eski Cumhuriyet savcısı ve CHP eski Milletvekili İlhan Cihaner de YSK’ya bu konuda mutlaka bugün karar verme çağrısında bulundu. Cihaner şunları kaydetti:

“Yasa’nın adaylıkların kesinleşmesinden sonra aday listelerinde değişiklik yapılamayacağına ilişkin hükmü yanlış yorumlanıyor. O düzenleme, oy pusulalarının yeniden basılmayacağına ilişkin. Gerçekten de son anda adayların çekilmesi halinde oy pusulalarında değişiklik yapılacak olursa seçimin yapılması mümkün olmaz, doğru. Ancak adaylıktan çekildiğini resmen YSK’ya da bildiren bir kişiye verilmiş veya verilecek oyların geçerli oylar hanesinde yazılması da hukuken mümkün değil. Yasa, seçim sonucunun ‘geçerli oyların yüzde 50’sinden 1 fazlası’ ile belirleneceğini hüküm altına alıyor. Muharrem İnce’ye verilen oylar geçerli sayılırsa ‘yüzde 50’ tespit edilirken payda büyümüş olacak. Muharrem İnce adaylıktan çekildiğini, yurt dışı oy verme işlemleri sonuçlandıktan sonra açıkladı. Gerçekten de bu durumda yurt dışında bu kişi halen adayken verilmiş oyları ‘geçersiz’ sayamayabilirsiniz. Şimdi yarın verilebilecek oyları geçersiz sayarsanız da yurt dışı oyları ile yurt içi oylar arasında fark oluşur. Bu nedenle Kurul’un sonuçları belirleyecek olan ‘geçerli oylar’ı tespit ederken İnce’ye verilen oylar hakkında ‘oy hesabına katılmama’ kararı vermesi gerekir.”

İYİ Parti Temsilcisi: Bugün görüşecek

Tartışma devam ederken İYİ Parti YSK Temsilcisi Mustafa Tolga Öztürk, Kısa Dalga’nın, “Kurul, Turgut Kazan’ın ‘Muharrem İnce’ye verilen oylar geçersiz sayılsın’ şeklindeki başvurusunu bugün görüşecek mi?” şeklindeki sorusuna, “Görüşecek” yanıtını verdi.

Örnekle yüzde 50+1 hesabı neden önemli?

Muharrem İnce’ye verilen veya verilecek oyların geçerli veya geçersiz sayılması seçimin olası sonucunu nasıl belirliyor sorusuna yanıt olarak uzmanlar şu hesabı örnek gösteriyor:

Seçimlerde oy kullanabilecek 64 milyon 113 bin 941 kayıtlı seçmen bulunuyor. Bu oyların tamamının geçerli olması ve Muharrem İnce’ye verilecek oyların da geçerli sayılması halinde 32 milyon 56 bin 971 oyu ayan aday cumhurbaşkanı seçilecek. Muharrem İnce’ye verilmiş veya yarın verilebilecek oylar geçersiz sayılır ve İnce örneğin yüzde 1’in de altında, 500 bin oy alırsa bu kez geçerli oylar 63 milyon 613 bin 941’e düşecek. Bu durumda bir seçimi önde götüren adayın cumhurbaşkanı seçilebilmesi için 31 milyon 806 bin 971 oy yeterli olacak.