İsrail 'mesleki hata' dedi; Filistin Kızılayı 'rapor yalanlarla dolu' diye yanıtladı

Kısa Dalga - İsrail Ordusu, 23 Mart'ta Gazze'de 15 Filistinli sağlık görevlisinin İsrail güçleri tarafından öldürülmesiyle ilgili yürütülen soruşturmanın sonuçlarını açıkladı.

Olayda "mesleki hatalar" tespit edildiği, emir ihlali olduğu ve bu bağlamda IDF Golani Tugayı komutan yardımcısının görevden alınacağı açıklandı.

Filistin Kızılay Derneği (PRCS) ise sağlık görevlilerine yönelik ölümcül saldırıyla ilgili İsrail ordusunun hazırladığı raporu “yalanlarla dolu” olarak nitelendirdi. PRCS sözcüsü raporun “geçersiz” olduğunu çünkü “gerçeğin tamamen farklı olmasına rağmen sorumluluğu saha komutanlığındaki kişisel bir hataya yüklediğini” söyledi.

BM'nin Gazze'deki insani yardım şefi Jonathan Whittall da soruşturmanın yeterince ileri gitmediğini belirterek “Gerçek bir hesap verebilirliğin olmaması uluslararası hukukun altını oyar ve dünyayı daha tehlikeli bir yer haline getirir” dedi. BM ayrıca 15 kişinin “teker teker” öldürüldüğünü söyledi.

İsrail'in raporu

İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) soruşturması, tarafsız olarak tanımladığı Gerçekleri Araştırma Mekanizması tarafından yürütüldü.

IDF raporunda olayın “düşmanca ve tehlikeli bir savaş bölgesinde” meydana geldiği ve araçların hızla yaklaşmasının ardından sahadaki komutanın acil ve somut bir tehdit algıladığı belirtildi.

IDF, komutanın araçları ambulans olarak tanımlamadığı anlamına geldiğini söylediği “zayıf gece görüşünü” suçladı.

Ancak daha sonra, öldürülen bir sağlık görevlisinin cep telefonunda bulunan ve araçların ışıklarının açık ve acil durum sinyallerinin yanıp söndüğünü gösteren bir videonun ardından bu açıklamanın “yanlış” olduğunu söyledi.

Cesetleri kuma gömüldü

Ölen 15 işçinin cesetleri kuma gömüldü. Raporda bunun “daha fazla zararı önlemek için” yapıldığı ve bu kararın “koşullar altında makul olduğu” belirtildi. Cesetler olaydan bir hafta sonrasına kadar çıkarılamadı çünkü BM de dahil olmak üzere uluslararası kuruluşlar bölgeye güvenli geçişi organize edemedi ya da olay yerinin yerini tespit edemedi.

İsrail ordusunun brifingine davet edilen gazetecilere 23 Mart'ın erken saatlerinde çekilen ve üç saldırı dizisini gösteren hava görüntüleri gösterildi. Görüntülerde ayrıca birinci ve ikinci İsrail saldırısı arasındaki bir saat kadar sürede aralarında bir ambulansın da bulunduğu çok sayıda aracın ateş edilmeden geçtiği görüldü.

İsrailli yetkililer bunun Gazze'deki askerlerin kendilerini tehdit altında hissetmedikleri sürece tıbbi araçlara ateş açmadıklarını kanıtladığını söyledi.

Bir kişiye de "kınama"

Hatalar kabul edilmesine rağmen rapor, olaydan sorumlu askeri birimlere karşı herhangi bir cezai işlem yapılmasını önermedi ve IDF'nin etik kurallarının ihlal edilmediğini tespit etti.

Ordu, cinayetlerin işlendiği güneydeki Refah kentinde görev yapan bir başka komutanın da “olaydaki genel sorumluluğu” nedeniyle kınanacağını açıkladı.

Bir sağlık görevlisi gözaltında

IDF ayrıca olayın ardından gözaltına aldığı bir PRCS sağlık görevlisini tuttuğunu doğruladı.

Adı teyit edilmedi ancak Uluslararası Kızılhaç Komitesi daha önce bu kişinin adını Esad el-Nassasra olarak açıklamıştı.

Rapora tepkiler

Filistin Kızılayı sözcüsü Nebal Farsakh AFP'ye yaptığı açıklamada, “Rapor geçersiz ve kabul edilemez, çünkü cinayeti meşrulaştırıyor ve gerçek tamamen farklıyken sorumluluğu saha komutanlığındaki kişisel bir hataya kaydırıyor” dedi.

Filistin İnsan Hakları için Avukatlar'ın kurucularından insan hakları avukatı Daniel Machover ise açıkça işaretlenmiş bir BM aracında bulunan BM çalışanının öldürülme koşullarının kabul edilmesinin “Tek başına askeri mahkeme ve savaş suçları soruşturması için gerekçe olması gerektiğini, sadece işten çıkarma değil” diye konuştu.

"Teker teker öldürüldüler"

Saldırıdan günler sonra Gazze'de kumlu bir mezardan cesetlerin çıkarılmasının ardından bir BM yetkilisi işçilerin “teker teker” öldürüldüğünü söylerken, Filistin Kızılay Derneği başkanı da kişilerin “yakın mesafeden hedef alındığını” söyledi.

Bazı görgü tanıkları ve yakınları da kurbanlardan en az birinin ellerinin bağlı olduğuna dair kanıtlar bulunduğunu iddia etti.

Ordunun raporunda ise “infaz iddialarını destekleyecek ya da ölenlerden herhangi birinin vurulmadan önce ya da sonra bağlandığına dair bir kanıt bulunmadığı” belirtildi.

Ne olmuştu?

PRCS ambulansları, bir BM aracı ve bir itfaiye aracından oluşan konvoyun İsrail ordusu tarafından ateş altına alınmasının ardından 23 Mart'ta sekiz Kızılay sağlık görevlisi, altı sivil savunma çalışanı ve bir BM personeli öldürülmüştü.

Görüntüler, şafaktan hemen önce ateş edilmeye başlandığında araçların yola çıktığını gösteriyordu.

Video beş dakikadan uzun bir süre devam ediyor ve sağlık görevlisi araçlara yaklaşan İsrail askerlerinin sesleri duyulmadan önce son dualarını ediyordu. Ayrıca araçların açıkça işaretlendiği ve sağlık görevlilerinin yansıtıcı üniforma giydiği görülüyordu.

Kızılay ve diğer bazı uluslararası kuruluşlar daha önce olayla ilgili bağımsız bir soruşturma yapılması çağrısında bulunmuşlardı.

İsrail, yine Gazze'de hastane vurdu: Yoğun bakım ve cerrahi bölümleri yıkıldı

İsrail: Gazze'ye bir buğday tanesi bile girmeyecek

İsrail'den hava saldırıları: En az 32 Filistinli hayatını kaybetti