Genç Emeği Raporu: 10 gençten 6’sı istihdama katılamıyor

Kısa Dalga - DİSK'e bağlı Türkiye Genel Hizmetler İşçileri Sendikası (Genel-İş) Araştırma Dairesi, "Türkiye'de Genç Emeği Raporu"nu yayımladı.

Rapora göre, 15-24 yaş aralığındaki gençlerin yalnızca yüzde 39,5’i istihdama katılabilirken, kalan yüzde 60,5’i iş gücüne dahil olamadı.

TÜİK, OECD, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerinden yararlanılarak hazırlanan raporda, 15 yaşın çocukluk sınırında olduğu gerçeğine dikkat çekilerek, bu yaş grubunun istihdam verilerine dahil edilmesinin çocuk emeğini görünmezleştirdiği ve meşrulaştırdığı belirtildi.

Genç kadınlar

Erkeklerin iş gücüne katılım oranı, kadınların katılım oranından iki kat daha fazla oldu.

15-24 yaş arasındaki erkeklerin istihdam oranı yüzde 51,7 (yaklaşık 3 milyon 119 bin kişi) iken, aynı yaş grubundaki kadınların istihdam oranı yüzde 26,4’te (yaklaşık 1 milyon 490 bin kişi) kaldı.

Üniversite mezuniyeti

Üniversite mezunu işsiz sayısı artarken, meslek lisesi mezunu gençlerin istihdama katılım oranı, diğer eğitim durumlarına göre daha yüksek kaydedildi.

Meslek lisesi mezunları, üniversite mezunlarına kıyasla daha yüksek oranda istihdam edildi. 15-24 yaş grubuna ilişkin verilere göre, üniversite mezunlarının istihdam oranı yüzde 56,5 iken mesleki ve teknik lise mezunlarının istihdam oranı yüzde 57,3 oldu.

Genel lise mezunlarının istihdam oranı ise yüzde 36,4’te kaldı.

OECD'nin 6 puan altında

Türkiye'de genç istihdam oranı OECD’ye göre 2023 yılında yüzde 37,6'ydı. Bu oran, AB ortalaması olan yüzde 35,8’in bir miktar üzerinde iken OECD ortalaması olan yüzde 43,7’nin altında kaldı.

Her 4 gençten biri NEET

15 ile 29 yaş arasında, ne eğitimde ne de istihdamda olan gençlerin sayısı (NEET) geçtiğimiz yıl 4 milyon 676 bine (yüzde 25,9) ulaştı. Yani her 4 gençten biri, ne eğitimine devam etti ne de iş gücüne katıldı.

Ne eğitimde ne de istihdamda olan kadın sayısı, erkek sayısının iki katından fazla oldu.

15-29 yaş arası erkeklerin 1 milyon 448 bini (yüzde 15,7) NEET statüsünde bulunurken, kadınlarda bu sayı 3 milyon 228 bine (yüzde 36,5) yükseldi. Bu da her 3 genç kadından birinin, eğitimine devam etmediği halde istihdama da dahil olamadığını gösterdi.

Geniş tanımlı işsizlik

15-24 yaş arası genç nüfusta, geniş tanımlı işsizlik oranı 2024’ün son çeyreğinde yüzde 37,3’tü.

Aynı dönemde, geniş tanımlı genç işsizliği, dar tanımlı genç işsizliğin 21,6 puan üzerinde ölçüldü.

2024’ün son çeyreğinde Türkiye’de 15-24 yaş arası genç erkeklerin dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 11,5, geniş tanımlı ise yüzde 31,2’di. Aynı yaş grubundaki kadınlarda bu oranlar sırasıyla yüzde 22,9 ve yüzde 46,7 olup, kadın işsizliği erkeklerin iki katını aştı.

Yoksulluk ve sendikalaşma

Rapordan öne çıkan diğer sonuçlar şöyle:

• Üniversite sayısı 93’ten 208’e çıkmasına rağmen, üniversite mezunlarının yüzde 24,9’u işsiz. Genç işsizlik, eğitim seviyesi yükseldikçe artarken, lise ve altı eğitim düzeyine sahip gençlerde ise daha düşük.
• Genç işsizlik oranı yüzde 17,4 ile AB (yüzde 14,5) ve OECD (yüzde 10,5) ortalamalarının üzerinde. Türkiye, genç işsizliğin en yüksek olduğu ülkeler arasında 4. sırada.
• 15-29 yaş arası 9,2 milyon işçinin yalnızca yüzde 9’u sendika üyesi. 15-19 yaş aralığında bu oran yüzde 0,52’ye kadar düşüyor.
• Yoksulluk oranı genel nüfusta yüzde 13,3 iken, 15-24 yaş arası gençlerde yüzde 17,1’e, 0-14 yaş arası çocuklarda yüzde 21,8’e çıkıyor. Genç kadınlar arasında bu oran yüzde 18,6.

İPA raporu: Gençlik arasında geçim krizi, umutsuzluğu ve göç eğilimini artırıyor

GoFor raporu: Devletin söylemleri, gençlerin taleplerini görünmez kılıyor