Türkiye’den Avrupa’ya havuç ihracatına zehirli kimyasal engeli: Kanser yapıyor

Kısa Dalga - Türkiye’den Avrupa’ya ihraç edilen havuçlar, yasaklı tarım kimyasalı linuron kalıntısı nedeniyle sınırdan geri çevrildi. Avrupa Birliği Gıda Alarm Sistemi’ne göre, Romanya gümrüğünde yapılan kontrollerde linuron miktarı izin verilen sınırın 29 kat üzerinde çıktı. Ürünlerin geri gönderilip imha edildiği iddia ediliyor.

Peki linorun kimyasalına Türkite'de nasıl ulaşılıyor?

Linuron nedir?

Linuron, yabancı otları yok etmek için kullanılan bir tarım ilacı. Ancak insan sağlığına zararları nedeniyle önce Avrupa Birliği, ardından Türkiye tarafından yasaklandı. Tarım ve Orman Bakanlığı, linuron kullanımını 1 Ağustos 2023 itibarıyla tamamen durdurdu. Bu madde; hormonal bozukluklara, kısırlığa, bazı kanser türlerine ve nörolojik hastalıklara yol açabiliyor.

Türkiye’de yıllık yaklaşık 700 bin ton havuç üretiliyor. En büyük üretici Konya (yüzde 70), ardından Ankara’nın Beypazarı ilçesi (yüzde 25-30) ve Hatay geliyor. İhracatın büyük bölümü Konya’dan yapılırken, Mersin, İskenderun ve Edirne gibi limanlar da lojistikte rol oynuyor. Türkiye yılda yaklaşık 70-130 bin ton havuç ihraç ediyor.

Eksik denetim kalıntıya yol açabiliyor

AB ülkeleri, ithal ürünleri sınırda yüksek hassasiyetli laboratuvarlarda test ediyor. Türkiye’de ise ihracat öncesi kontrollerde linuron her zaman aranmayabiliyor. Yasak sonrası eski stokların kullanımı veya denetim eksiklikleri kalıntıya yol açabiliyor. Ayrıca Türkiye’deki laboratuvar altyapısı AB kadar gelişmiş değil.

Bu olay, Türkiye’nin havuç ihracatında linuron nedeniyle aldığı ikinci uyarı. 2023 yılında da yasaklı klorprifos maddesi nedeniyle benzer bir sorun yaşanmıştı.

Yasaklı madde internette satışta

Linuron’un internet üzerinden hâlâ erişilebilir olması dikkat çekiyor. Üstelik ürün açıklamalarında doğaya ve canlılara zararları açıkça belirtiliyor. Bu durum, yasakların sahada tam olarak uygulanmadığını gösteriyor.