Mahkeme, pestisit verilerinin gizlenmesini hukuka aykırı buldu

Kısa Dalga - Greenpeace Türkiye, pestisit analizlerinin kamuoyuyla açıklanması amacıyla yaptığı bilgi edinme başvurusunun reddine karşı açtığı davayı kazandı. Ankara 5. İdare Mahkemesi’nin 28 Ekim 2025 tarihli kararı, pestisit kalıntı sonuçlarının gizlenmesini hukuka aykırı bularak işlemin iptaline hükmetti.

Karara göre, Tarım ve Orman Bakanlığı, 2022 - 2024 arasında gerçekleştirdiği toplam 246 bin 946 pestisit denetiminin sonuçlarını kamuoyuyla paylaşmak zorunda. Mahkeme, denetlenen ürün ve numune sayıları, tespit edilen uygunsuzluklar, mevzuat limitlerini aşan değerler ve alınan önlemler gibi bilgilerin Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun istisnaları kapsamında değerlendirilemeyeceğini belirtti.

Greenpeace Türkiye, bu karar doğrultusunda Bakanlığa yeniden başvurarak verilerin gecikmeden kamuoyuna açıklanmasını talep etti.

Greenpeace Türkiye, söz konusu kararın Ekim 2024'ten bu yana sürdürülen Tarım ve Orman Bakanlığı’nı pestisit analizlerini paylaşmaya çağıran “Zehir Etme” kampanyasının önemli bir kazanımı olduğunu kaydetti. Kampanya kapsamında yayımlanan “Pestisitler ve Çocuklar” raporu analiz edilen her 3 gıdadan 1’inde mevzuata uygunsuzluk tespiti içeriyordu.

Ne olmuştu?

Greenpeace Türkiye, kampanya kapsamında 10 Aralık 2024’te Tarım ve Orman Bakanlığı’na başvurarak 2022 - 2025 sürecine ilişkin Kalıntı Eylem Planı’nın ve pestisit denetim sonuçlarının paylaşılmasını talep etti. Bakanlık yasal süre içinde yanıt vermeyince dava açıldı.

Bakanlık: Sonuçların paylaşılmasında kamu yararı yok

Bakanlık, mahkemeye sunduğu savunmasında “pestisit analiz sonuçlarının kamuoyu ile paylaşılmasının kamuya bir faydası olmayacağını” öne sürdü, ayrıca sonuçların açıklanmasının “iç ve dış ticarette de olumsuz sonuçlara neden olabileceği düşünüldüğünü” kaydetti.

Greenpeace ise Bakanlık’ın gerekçelerinin geçersizliğine vurgu yaptığı cevaplarını içeren yeni bir dilekçeyi mahkemeye iletti ve duruşma talebinde bulundu. Mahkeme, 28 Ekim 2025’teki duruşma sonucunda Bilgi Edinme Hakkı Kanunu uyarınca bilgi verilmesi talebiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin kısmı iptal etti.

Greenpeace: Bakanlık karara derhal uymalı

Greenpeace Türkiye Direktörü Berkan Özyer, kararın Türkiye’de gıda güvenliği için önemli bir adım olduğunu belirtti. Tarım ve Orman Bakanlığı’nı kararı derhal uygulamaya koyarak pestisit analizlerini açıklamaya çağırdı.

Greenpeace raporu: 155 ürünün %61’inde çoklu pestisit kalıntısı bulundu