Meclis'ten kadın raporu: Boşanmada zorluk, esnek çalışma

Kısa Dalga - TBMM Kadına Karşı Şiddet ve Ayrımcılığın Önlenmesine Yönelik Meclis Araştırma Komisyonu taslak raporu hazırlandı. Raporda, kadınların yaşadığı halihazırdaki sorunlara çözüm yerine, boşanmada zorluk, esnek ve güvencesiz çalışma, faille yüz yüze gelme gibi öneriler yer aldı.

Tespit ve öneriler 16 sayfa

Ekmek ve Gül'ün haberine göre, komisyon üyelerine, Komisyon Başkanı Hulki Cevizoğlu tarafından gönderilen taslak raporun önümüzdeki günlerde Meclis Genel Kuruluna gelmesi bekleniyor.

948 sayfalık taslak raporda, halihazırda var olan çeşitli mevzuatlara, kavram tanımlarına ve bakanlıkların gerçekleştirdiği projelere uzunca yer verilirken raporun sonundaki tespit ve öneriler 16 sayfa ile sınırlı kalıyor.

Boşanmak isteyene aile terapisi

Öneri ve tespitler başlığının altında yer alan “Mevzuatın güçlendirilmesi ve etkin uygulanması” alt başlığında, boşanmalarda arabuluculuk “şiddet içermeyen aile uyuşmazlıklarında aile bireylerinin yargı süreçlerinde yıpranmasını önlemek amacıyla aile hukukunda, gerekli güvenlik önlemleri ve uzman personel desteği sağlanmak suretiyle arabuluculuk müessesesi getirilmelidir” şeklinde ifade ediliyor. Bunun yanı sıra boşanma davalarında hakimlere, boşanmanın taraflarını, boşanma sürecini yeniden değerlendirmesinin temini gerekçe gösterilerek, “çift terapisi/aile danışmanlığı/boşanma danışmanlığına” yönlendirme yetkisi verilmesi öneriliyor. Bu öneriler kadınların boşanmalarının zorlaştırılması, boşanmaya kesin karar verse dahi birçok hakkından mahrum bırakılmasına sebep olma tehlikesi taşıyor.

Faillerin rehabilitasyonu üzerinde duruluyor

Taslakta, 6284 Sayılı Kanun kapsamında korunan kişilerin çocuklarıyla ilgili olarak “kreş imkanının sağlanması” maddesinin 6 ayla sınırlandırılması öngörülüyor. Bununla birlikte yine 6284 Sayılı Kanun kapsamında “uzaklaştırma, gizlilik, barınma yeri sağlanması kararları” aldıran kadınların ve çocukların can güvenliği yok sayılarak “şiddet uygulayanın çocukları ile kişisel ilişkisinin ne şekilde sağlanacağına yönelik düzenleme yapılmalıdır” deniliyor.

Taslak rapor kadına yönelik şiddetin önlenmesine dair çeşitli farkındalık çalışmaları da önerse de ana olarak faillerin “rehabilitasyonu” üzerinde duruluyor. Bu rehabilitasyon süreci de kadın ve çocukların güvenliği gözetilmeden öne sürülüyor.

2019 yılında Gaziosmanpaşa Kaymakamlığı, Cumhuriyet Başsavcılığı ve Gaziosmanpaşa Belediyesi arasında yapılan protokol ile, “şiddetsiz bir aile yaşamı oluşturmak için aile olarak başvuran hem kadına hem de erkeğe psikoterapi desteği” sağlama hedefiyle kurulan Beyaz Ev Projesi’nin yasal bir dayanağa kavuşturulması öneriliyor. Aynı zamanda merkezlerde sadece erkeklere psikososyal destek hizmetlerinin verildiği ayrı birimlerin kurulması öneriliyor. Proje kapsamında “mavi, yeşil, turuncu ve sarı” oda çalışmaları yürütülüyor; yeşil odada “hem mağdura hem de faile yönelik” hukuki bilgilendirme, aile içi iletişim, çocuk yetiştirme vb. eğitimlerinin verildiği ifade ediliyor. Rapordan anlaşılan o ki şiddete uğrayan kadınlar ve şiddeti uygulayan erkekler, bu alanlarda bir araya getiriliyor. Kadınları şiddete daha açık hale getiren bu uygulamaya yasal dayanak sağlanmaya çalışılıyor.

Sermayeye ucuz işgücü

Taslak raporda öne çıkan noktalardan biri de esnek çalışma oldu. Sığınmaevlerinde yaşanan sorunların çözümü, burada kalan kadınların güvenceli işlerde istihdam edilmesi gibi önlemler alınmaktan ziyade kadınlara İŞKUR üzerinden Toplum Yararına Program gibi, kadınların asgari ücret dahi alamadıkları, çalışma yaşamındaki birçok haktan yoksun bırakıldıkları esnek ve güvencesiz işlerde devlet eliyle istihdam edilmesi planlanıyor.

Yalnızca sığınmaevinde kalan kadınlar açısından değil, tüm kadınlar açısından “aile ve iş yaşamının uyumlulaştırılması” ifadeleriyle esnek çalışma biçimleri öneriliyor; 0-2 yaş arası çocuğu olan kadınlara kısmı çalışma gibi esnek çalışma biçimleri öneriliyor. Kadınların güçlendirilmesinden ziyade halihazırda şiddete uğrayan, eşitsizliğin sonuçlarını şiddetle yaşayan kadınlar, sermayeye ucuz işgücü olarak sunuluyor. Ancak bu başlık “kadınların güçlenmesi” adı altında sunuluyor.

Belediyelere sorumluluk veriliyor

Farkındalık artırıcı çalışmalara ilişkin önerilerde, çocukların eğitimi öne çıkartılıyor. Çocuklara ve gençlere yönelik “eşitlik, öfke kontrolü, stres yönetimi” gibi eğitimler verileceği ifade edilirken “ahlaki, insani, dini ve hukuki değerlerin çocuklara ve gençlere kazandırılması sağlanmalıdır” deniliyor. Bu öneri bir yandan da cinsiyetler arası eşitsizliğin ve şiddetin ele alınış biçiminin genç yaştan itibaren “ahlak ve dini” temeller etrafında çocuklara öğretileceğine işaret ediyor.

Kurumsal kapasitelerin artırılmasına ilişkin olan alt başlıkta ise senelerdir kadınların kadın sığınmaevlerine dönük talep ettiği iyileştirmelere yer verilmezken sığınmaevlerinde kalan kadınların yarısının “barınma” ihtiyacı ile buralarda kaldığı söylenerek “barınma amacıyla başvuran kadınlara sunulacak konukevi hizmetinin belediye kadın konukevleri vasıtasıyla sunulması sağlanmalıdır” ifadeleri kullanılıyor. Kadın sığınmaevlerinin yerel yönetimlerce de açılma sorumluluğu bulunurken bu madde ile merkezi yönetim üzerindeki sorumluluk tamamen yerel yönetimlere bırakılıyor.

Milletvekili Karaca'dan taslak rapora tepki

Taslak raporla ilgili X hesabında paylaşım yapan EMEP Milletvekili Sevda Karaca, "Taslak raporundan CANAVAR çıktı" ifadelerini kullandı.

Karaca, şunları söyledi: "TBMM Kadına Karşı Şiddet ve Ayrımcılığın Önlenmesine Yönelik Meclis Araştırma Komisyonu"nun taslak raporundan CANAVAR çıktı! Bu rezil taslak rapor, komisyonu tümüyle kadın mücadelesinin taleplerine kapatan iktidarın niyetlerini ortaya seriyor..."