DAYANIŞMANIN TAM ZAMANI: YOKSULLARA DESTEK İÇİN NEREYE, NASIL BAŞVURABİLİRSİNİZ?

2021 yılının Haziran ayında, resmi rakamlara göre Türkiye’de açlık sınırında yaşayanların sayısı 16 milyondu. Yoksullar ise 50 milyona dayanmıştı. Aradan geçen 7 ayda, bu rakamlar katlanarak arttı. 

Malum, Türkiye’de “yoksulluk ve açlık sınırı” her ay daha yüksek bir rakama ulaşıyor. 2022’nin Ocak ayında, dört kişilik bir aile için hesaplanan açlık sınırı oranı, Kamu-Ar’a göre ayda 4924 TL, Türk-İş’e göre 4200 TL. Yani asgari ücretle çalışan bir kişinin, dört kişilik bir aileyi doyurmasına imkan yok! 

Barınma, eğitim, sağlık, ulaşım gibi harcamalarla birlikte belirlenen “yoksulluk sınırı” ise ayda 14 bin ile 15 bin lira arasında değişiyor… 

Bırakın asgari ücreti, ayda ortalama 7-8 bin lira maaş alanlar dahi yoksulluk sınırında yaşıyor artık. Ev sahibi olmayanlar, işsizler, güvencesiz işlerde çalışanlar, hele evsizler için tablo daha da vahim. 

Düşünün ki gıda enflasyonu rekor artışla bir yılda yüzde 59,67’ye dayandı. Görünen o ki en temel ihtiyaçlara ulaşmak, önümüzdeki aylarda çok daha zorlaşacak. 

İşte bu koşullar altında ihtiyaç sahipleriyle dayanışma kurmak ve onurlu bir şekilde yardım alabilmelerini sağlamak çok önemli. İster gönüllü olun, ister ürettikleri ürünlerden alın, maksat çorbada tuzunuz olsun! 

Yoksullara iş ve gıda desteği sağlayan lokanta ve dernekleri, emekçilerle dayanışma ağı kuran platformların çoğu son birkaç yılda kuruldu. Bu haberde siyasi ve dini amaçlarla hareket etmeyen, yardım dağıtmanın dışında sosyal fayda sağlama amacı güden gönüllü çalışmalara ağırlık verdim. 

İNŞAAT İŞÇİLERİNDEN DAYANIŞMA PAKETİ

İnşaat İşçileri Sendikası’nın Ekim ayında kurduğu “Dayanışma Yaşatır İşçi Kooperatifi”yle başlayalım. 

Kooperatif, doğrudan üretici köylüden temin ettiği temel gıda ürünlerini, aracısız satıyor. Böylelikle hem üreten, hem alan kazanıyor. Pülümür çiçek balından Mardin’in kırmızı mercimeğine, Hatay zahterinden Çanakkale zeytinyağına, şimdilik 39 ürün bulunuyor. Hepsi de “ucuz” denen market ürünlerinden daha uygun fiyata.  

Emekçi, yoksul bölgelerde ve sanayi alanlarında tezgah açıyorlar. Dileyen dayanismakoop.com
sitesi üzerinden sipariş verebilir. 

Salgın döneminde “dayanışma yaşatır” kampanyasıyla ilk adımları atan kooperatifin destek verdiği kesimler, sadece inşaat işçileri değil. Tekstilden metal sektöründe çalışanlara, iş kazası geçirip çalışamayanlara dek yüzlerce aileye gıda kolisi ulaştırıyorlar. 

DERİN YOKSULLUK AĞI’NDAN EVDEN DEĞİŞTİR KAMPANYASI

Hacer Foggo’nun çalışmalarını ve Derin Yoksulluk Ağı’nı duymuşsunuzdur… Açık Alan Derneği’nin gönüllü ve üyelerinin 2019’da kurduğu bu dayanışma ve araştırma ağı, derin yoksulluğun koşullarını görünür kılmak, bir insan hakkı ihlali olarak tartışmak için çalışmalar yürütüyor. 

Pandemide güvencesiz çalışan, işsiz kalan, yoksulluk koşullarında yaşayan kesimlerin acil ihtiyaçlarına destek olabilmek için “Evden Değiştir Dayanışma Kampanyası”nı başlattılar. Kampanyayla ilgili bilgiler şurada: https://derinyoksullukagi.org/evdendegistir/

HAYATA SARIL LOKANTASI: EVSİZLERE AÇILAN KAPI

Bazı insanların öyle bir hayat öyküsü vardır ki film olsa “yok artık” dersiniz. Ayşe Tükrükçü de böyle biri. Aile içi şiddetten geneleve, sokaktan iş hayatına uzanan etkileyici öyküsü, medyada yer aldı. Tükrükçü, dört yıl önce Beyoğlu’nda “Hayata Sarıl” lokantasını açarak evsizlere hem iş, hem aş imkanı yarattı. Gündüz müşterilerin doldurduğu bu küçük mekan, akşam saatlerinde kapısını evsizlere açıyor. 

Evsizlere psikolojik destek ve mesleki eğitim veren Hayata Sarıl Lokantası’nda şu anda dört evsiz çalışıyor, ayrıca part time çalışan öğrenciler var. Pandemi döneminin öncesine göre akşam dağıtılan yemek tabaklarına yüzde 50 daha fazla talep olduğunu söylüyorlar. Her akşam ortalama 130 tabak çıkarılıyor.

Destek olmak, ofis veya ev yemekleri siparişi vermek isteyenler paket servis aplikasyonlarından lokantaya ulaşabilir.

‘ÇORBADA TUZUN OLSUN’ SADECE KARIN DOYURMUYOR

2017’den beri evsizlik sorunu ile mücadele eden, Türkiye’deki sayılı sivil toplum kuruluşlarından biri de Çorbada Tuzun Olsun Derneği. Kurulduğundan beri her akşam Beyoğlu’nda, haftada bir akşam Beşiktaş’ta evsizlere gıda yardımı yapıyorlar. İstanbul’un başka ilçelerinde de her ay temel insani yardım malzemeleri dağıtıyorlar.  

Maksatları, temel ihtiyaçlarını sağlamak kadar topluma kazandırmak. Evsizleri kimliklendirmek, sağlık ve sosyal hizmetlerden yararlanmalarını sağlamak, güvenlik ve haklarını koruyabilmek için faaliyetlerde bulunan derneğe ulaşmak çok kolay: 

corbadatuzunolsun.org sitesi üzerinden gönüllülük, bağış ve sponsorluğa dair bilgilere tüm bilgilere erişiliyor. (@corbadatznolsun)

DEZAVANTAJLI ÇOCUKLAR VE SOKAK HAYVANLARINA DESTEK

İstanbul Fatih’te, yılın 365 günü sıcak çorba pişirip, dağıtan bir dernekten haberiniz var mı? Sokak Lambası Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’ni Serap Irmak, 2018’de kurdu. 

Cerrahpaşa Onkoloji bölümünde tedavi gören çocuklar, şiddet görmüş kadınlar, evsiz ve kimsesizlere kıyafet, yemek ve gıda ihtiyacı, barınma ve terapi sağlayan derneğin tüm çalışanları gönüllü. Depremzedelerden Batman’daki bir köy okuluna, kampanyalarla ihtiyaç sahiplerine ulaşıyor. 

Derneğe sosyal medya hesaplarından kolaylıkla ulaşılıyor. (@Sokak__Lambasii)

TİDER VE GIDA BANKACILIĞI 

Bir yandan açlık, bir yandan israf kültürü… Türkiye'de yılda 18.8 milyon ton gıdanın çöpe gittiğini biliyor muydunuz? Dalından koparılmayan meyveden otel, market gibi işletmelerin kullanmadığı ürünlere, devasa bir kayıptan bahsediyoruz.

Dünyada bu kaybı önlerken ihtiyaç sahiplerine ulaştırmak amacıyla kurulan gıda bankacılığı, şirketlerin ürettiği atık olmayan, sağlıklı besinlerin, kar amacı gütmeyen kurumlara bağışlanıp, dağıtılmasını sağlıyor.

Türkiye’de gıda bankacılığının öncülerinden biri, Temel İhtiyaç Derneği.   TİDER, 2015’de İstanbul Maltepe’de ilk Destek Marketini açtı. (www.tider.org)