'Şüpheli kadın ölümleri' nasıl çözülür?

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun son açıkladığı verilere göre 2023 8 Mart’tan bu yana 248 kadın şüpheli bir şekilde ölü bulundu.

Peki kayıtlara şüpheli diye geçen bu vakalardan kaçı cinayetti? “Yüksekten düştü, suda boğuldu, intihar etti” raporuyla kapatılan kaç dosyada aslında kadın öldürülmüştü? Şu an kaç katil yakalanmayacağının garantisini hissederek elini kolunu sallayarak geziyor?

‘Kusursuz Cinayet’ kitabının yazarı ve Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Halis Dokgöz, şüpheli kadın ölümlerini, soruşturmalardaki eksiklikleri ve özellikle de avukatların kayıp yakınlarının neleri gözden kaçırmaması gerektiğini madde madde anlattı.

PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN TIKLAYINIZ

Prof. Dr. Dokgöz, şüpheli kadın ölümlerinde dosyanın, davanın sağlıklı ilerlemesi için ilk inceleme ve sonrasında soruşturma ve ardından da dava aşamasında önemli noktaları şöyle sıraladı.

- “Yüksekten düşmeye bağlı ölümlerde orijin çok önemli. Cinayet mi, intihar mı kazanma bunun ayrımı içinde temel bazı yaklaşımlar zorunlu. Birincisi olay yeri incelemede sadece uzmanlar uygun giysi ve donanımlarla yer almalı.

- Çeşitli dalga boylarını ışıklar vererek ortamdaki olası insana ait biyolojik materyallerden (idrar, kan, tükürük, cilt parçaları, sigara izmaritinde dudak izi) uygun örnekler almalı.

- Otopsi adli tıp uzmanları tarafından yapılandırılmış ortamlarda yapılmalıdır. Yani her yerde otopsi yapılamaz, köylerde kasabalarda yapılamaz. Olay yeri incelemesi yapılır, sonra ceset uygun ortamlarda ve uygun koşullarda otopsi merkezine taşınır. Burada da klasik otopsi yapılır. yapılması gerekir.

- Müdafi veya vekil tarafından getirilen hekim de otopside hazır bulunabilir. Zorunluluk bulunduğunda otopsi işlemi bir hekim tarafından da yapılabilir. Bu durum otopsi raporunda açıkça belirtilir. Özellikle taşrada kasabalarda ilçelerde hatta il merkezlerinde pratisyen hekimlerin otopsi yaptığını biliyoruz. Burada otopsi yapmak terimini tırnak içerisinde ve ünlem işaretiyle hatta soru işaretiyle söylüyorum. Çünkü otopsi işlemi yapmak bir uzmanlık işidir. Bu işin uzmanı adli tıp uzmanlarıdır ben adli tıp uzmanlarının yapmadığı otopsileri eksik, yanlış ve yetersiz otopsi olarak görüyorum. Nitelikli, özenli yapılmayan otopsilerde pek çok hukuksal hata yapılabilir.

- Özellikle yüksekten düşmelerde psikolojik otopsi mutlaka yapılmalıdır. Psikolojik otopsi dediğimiz şey, ölen kişinin yakınları, yaşadığı sosyal çevre, çalıştığı ortam ve oradaki insanlarla yapılan görüşmelerdir. Psikolojik otopsi olmazsa olmaz diye altını çizmek isterim.

- Bilirkişilik sistemi çok önemli. Hakim ve savcıların yönlendirmeleri dışında tarafların, avukatların, kişilerin kendi bilirkişilerini belirleme hakları var. Bu çok önemli bir hak. Mahkemede bilirkişilerin raporları çatışıyor buradan da bilimsel gerçeklik ve hakikate ulaşıyoruz. Hem avukat arkadaşlarımıza hem vatandaşlarımıza uzman mütalaası almalarını öneriyorum. Bu raporların bilimsel standartlar olarak mevcut bilimsel koşullara uygun olması gerekir. Türkiye'de uygulamalarda adli tıp raporlarında en sık karşılaştığımız sorun gerekçesiz raporlar. O nedenle raporlarımız mutlaka bilimsel nitelikte ve gerekçeli olmalı."