MERKEZ BANKASI, POLİTİKA FAİZİNİ DEĞİŞTİRMEDİ Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, yüzde 50 olan politika faiz oranını değiştirmedi. Ağırlıklı beklenti de bu yöndeydi. Bankanın yaptığı açıklamaya göre para politikasındaki sıkılaştırma şimdilik yeterli görülüyor. İç talepte yavaşlama işaretleri var. Enflasyonun öngörülen hedef aralığına gelmesi mümkün. Enflasyonda bir katılık görülürse karalılıkla ilave tepki verilmekten kaçınılmayacak. NET ULUSLARARASI YATIRIM VERİSİNDE KÖTÜLEŞME "Türkiye’nin yurt dışı varlıkları ile yurtdışına olan yükümlülüklerinin farkı” olarak tanımlanan net uluslararası yatırım pozisyonu 2023 yıl sonunda -286,7 milyar ABD doları iken 2024 Şubat sonunda -314,2 milyar ABD doları seviyesine geldi. Bu da yedi aydır 27,5 milyar dolarlık gerile olduğunu gösteriyor. Birçok iktisatçı kısa ve uzun vadeli borçlar dışında asıl bu verinin ülkelerin döviz durumunu yansıttığı görüşündedir. Son rakamlara göre Türkiye’nin yurtdışı varlıkları ile yükümlülükleri arasındaki fark 314,2 milyar dolar. Bu rakam geçen yıl hesaplama yöntemi değiştirilmiş, revize edilmiş ve 100 milyar dolar civarında “iyileşme” sağlanmıştı. KISA VADELİ BORÇ STOKUNDA 2 MİLYAR DOLARLIK ARTIŞ Şubat sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stoku, 2023 yıl sonuna göre %0,9 oranında azalışla 173,6 milyar ABD doları olarak gerçekleşti. Orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku ise 225,4 milyar dolardan 227,5 milyar ABD dolara çıktı. YABANCI YATIRIMCI BORSADA SATTI Yabancı yatırımcı, 19 Nisan haftasında net 143,4 milyon dolarlık hisse senedi sattı. Önceki 3 haftada 1,2 milyar dolarlık güçlü alım gerçekleştirmişti. Yurt dışı yerleşikler hisse senedi satarken 115,1 milyon dolarlık Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ve 15,9 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senedi (ŞBS) aldı ve yabancıların DİBS stoku 2 milyar 501,2 milyon dolardan 2 milyar 508,6 milyon dolara, ŞBS stokları da 148,4 milyon dolardan 162,3 milyon dolara yükseldi. MERKEZ BANKASI REZERVLERİ Merkez Bankası'nın toplam rezervleri aralıksız iki haftalık yükselişin ardından yeniden düşüşe geçti. Merkez Bankası verilerine göre, 19 Nisan itibarıyla toplam rezervler 2 milyar 162 milyon dolar azalarak 128 milyar 446 milyon dolardan, 126 milyar 284 milyon dolara indi. Merkez Bankası net rezervleri halen eksi 62 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. KKM HESAPLARINDA SINIRLI DÜŞÜŞ Kur korumalı TL mevduat ve katılma hesapları geçen hafta 4 milyar TL düşüşle 2,266 trilyon TL oldu. BDDK haftalık bülteninde yer alan bilgilere göre, kur korumalı TL mevduat ve katılma hesapları 2 trilyon 270 milyar TL'den 2 trilyon 266 milyar TL'ye geriledi. KREDİ KARTI FREN YAPTI BDDK verilerine göre 19 Nisan ile biten hafta itibariyle geçen hafta krediler 12 trilyon 897 milyar TL'den 12 trilyon 899 milyar TL'ye, mevduat 15 trilyon 595 milyar TL'den 15 trilyon 765 milyar TL'ye çıktı. Tüketici kredileri 1 trilyon 617 milyar TL'den 1 trilyon 622,6 milyar TL'ye yükselirken, bireysel kredi kartları 1 trilyon 407 milyar TL'den 1 trilyon 370,2 milyar TL'ye indi. Takipteki alacaklar ise 199,9 milyar TL'den 202,2 milyar TL'ye yükseldi. TL MEVDUATA ZORUNLU KARŞILIK DESTEĞİ Merkez Bankası, TL mevduata geçişin desteklenmesi amacıyla, TL mevduat ve KKM için tesis edilen zorunlu karşılıklarına uygulanan faiz oranlarını değiştirdi. KKM için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık tutarına yenileme ve TL’ye geçiş oranı seviyesine göre uygulanan faiz oranı üst sınırı politika faiz oranının %60’ı olarak belirlenirken, bu oran TL mevduat için %80’i olarak belirlendi. Bu, Merkez Bankası'nın bankalara KKM zorunlu karşılıkları için %30 faiz öderken, TL mevduat zorunlu karşılıklara %40 faiz vereceği anlamına geliyor ve uygulama bankaları TL mevduata teşvik ediyor. FITCH’TEN TÜRKİYE DEĞERLENDİRMESİ Türkiye’nin kredi notunu artıran tek kuruluş olan uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings’ten uyarı geldi. Yapılan açıklamada, Türkiye'de seçim sonrası mali duruşta beklenen sıkılaşmanın, para politikasının etkinliğini güçlendireceği kaydedildi. Bu açıklama, dezenflasyon programında eksik kalan “mali disipline” vurgu yapıyor. Hükümet içinde bu eğilimi temsil eden Şimşek’in de elini güçlendiriyor. YILMAZ: HARCAMALARI KISMAK İÇİN İKİ KURUM ÇALIŞIYOR Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, gereksiz kamu harcamalarını azaltmak hem Hazine ve Maliye Bakanlığı hem de Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın hazırladığı 2 çalışmanın birleştirilerek nihai kararın verileceğini açıkladı. Bakan Şimşek de "Kamuda tasarruf ikinci yarıda güçlü bir şekilde devreye girecek” dedi. Bir süredir bu minval açıklamalar gelmesine karşın, yine kamuoyunda çok tartışma yaratan gereksiz, verimsiz harcamalar da devam ediyor. Geçen hafta kamuoyu 6 makam aracı olan Diyanet İşleri Başkanı Erbaş, yeni bir lüks araç satın alındığını tartıştı. BEYAZ ET FİYATLARINA 5 AYDA YÜZDE 200 ZAM Kırmızı etteki fahiş zamlardan sonra tüketici beyaz ete yöneldi. Bu kez beyaz et fiyatları yükselmeye başladı. Tavuk eti fiyatlarına 5 ayda yüzde 200 zam geldi. Yoğun şikayetler üzerine Ticaret Bakanlığı’nın beyaz et fiyatları için harekete geçtiği, fiyat artışına sebep olan etkenleri ortadan kaldırmak için çalışma başlatıldığı duyuruldu. Alınması değerlendirilen önlemler arasında ihracat yasağı getirilerek iç piyasaya arzın artırılması da var. ERDOĞAN’A DÜŞÜK FAİZİ PUTİN TAVSİYE ETMİŞ Geçen hafta Uludağ Zirvesi’nde konuşan Missouri Üniversitesi F. A. Hayek İktisat Tarihi Profesörü Max Gillman'ın açıklamaları şaşırtıcıydı. Gilman, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendisine, “Putin faizin enflasyondan düşük olması gerektiğini söylüyor” dediğini belirtti. Bilindiği gibi enflasyon yüzde 80 seviyelerini görürken Erdoğan faiz artıran Merkez Bankası Başkanı Ağbal’ı görevden almış ve yeni başkana faizleri düşürme emri vermiş, düşüşü de “Nas” itikatıyla açıklamıştı. KONUT FİYATLARI ARTIŞI ENFLASYONUN ALTINDA 2024 yılı şubat ayında Konut Fiyat Endeksi (KFE) bir önceki aya göre yüzde 2,2 arttı. Bir önceki yılın aynı ayına göre yıllık nominal artışı yüzde 58,3 oldu. Bu da endeksin reel olarak yüzde 5,1 azaldığı anlamına geliyor. Özeti konut fiyatlarındaki artış devam ediyor ancak yavaşladı ve artık yıllık artışı, yıllık enflasyonun altında kalıyor. İstanbul'da konut fiyatlarının artış oranı %45.6’da kaldı. (İTO'ya göre İstanbul yıllık enflasyonu %78) Uzun dönemde fiyat artışlarının düşük kaldığı Ankara’da ise fiyat artışları yüzde 72,9’la TÜFE enflasyonun üzerinde. EV SAHİPLERİNİN “FİYATLAMA DAVRANIŞLARI” Konut fiyat endeksindeki enflasyon altı artış kiralarda kendini göstermiyor. Türkiye geneli konut fiyat artışı yüzde 58,3’te kalmasına karşın kiraların son bir yıldaki artış oranı 124 oldu. Bu rakam, şirketler kesiminde gördüğümüz fırsatçı fiyatlamaların konut kesimine de yansımış olabileceğini düşündürüyor. | 
