Marjinal Fayda: Merkez'in son hamlesi güvensizliği artırabilir

PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

Bu ay enflasyon oranı ne olacak? Hükümet aralıkta enflasyonun düşmesini umuyor. Fiyat artışları aralıkta ve ocakta da sürecek. Enflasyonda iyi haberler yok. Tüketiciler olarak enflasyonun yüksek seyredeceğini bilerek hareket etmemiz gerekiyor.

BÜYÜMEYİ SERMAYE KUTLUYOR

Türkiye ikinci çeyrekte yüzde 7.6 büyümüş. Bunu kutlayamıyoruz hep beraber. Bunu kutlayan sermaye kesim kutluyor. Dar gelirli kutlayamıyor. 7.6’lık büyüme olduğunda dar gelirlinin de bundan pay alması bekleniyor. Ama öyle bir durum görmüyoruz…

ÇOK VAHİM TABLO

Birinci çeyrekte sermayenin milli gelirden payı 47.6 iken bu çeyrekte yüzde 54’e çıkmış. İşgücünün payına baktığımızda 31.2’den 25.4’e düşmüş. Bu çok vahim. 2016 yılında sermayenin payı 41.4, iş gücünün payı 40.5… Günümüzdeki tablo büyük sömürü ve servet aktarımı olduğunu gösteriyor.

SÖMÜRÜ ŞOKU

Peki ne kadar ödenmiş? İş gücü ödemeleri 2022 yılının ikinci çeyreğinde geçen yıla göre göre yüzde 66.4 artmış. Sermayenin yüzde bir yılda 134.7 artmış. Yani iki katından fazla. Enflasyon yüzde 78’di haziranda. İş gücü ödemelerinde 12 puandan fazla net kayıp var. Sermayenin karı olarak izlenen paya bakarsak de ise yüzde 56.1 reel gelir var. Bu Korkut Boratav hocanın dediği gibi sömürü şoku.

GIDA FİYATLARI ARTACAK

Tarım küçüldü. Marketlerde tarla, bahçe ürünleri fahiş alıyoruz. İşin aslında bir arz sorunu olduğu ortaya çıkıyor. İkinci çeyrekte 2.9 küçülmüş. Burada üretim daralıyor. Zamların devam edeceğini söylemek mümkün.

MERKEZ’İN SON HAMLESİ

Merkez Bankası’nın bankalara son hamlesi ne anlamına geliyor? Merkez Bankası bankalara baskı yapıyor. Bankaların da müşterisine baskı yapmasını istiyor. Bu şekilde müşteriyi dolar bozdurmaya zorlasınlar istiyor. Bunlar beklenen sonuçları vermeyebilir, doları yastık alına kaçışına neden olabilir. Güvensizliği artırabilir.

DÜNYADA VE AVRUPA’DA RESESYON İHTİMALİ

Resesyon riskinin artıyor olması bizi neden ilgilendiriyor? Avrupa’daki durgunlaşmalar Türkiye ekonomisini çok yakından ilgilendiriyor.