BORSA BIST 100 endeksi, en düşük 10.415 ve en yüksek 10.880,04 puanı gördükten sonra haftayı, önceki hafta kapanışına göre yüzde 3,84 değer kaybederek 10.473 puandan tamamladı. Haniye suikastı sonrası Amerikan borsaları sert düştü. Asya ve Avrupa borsaları eşlik etti. İran’ın İsrail’i vuracağı yönündeki endişeler Borsa İstanbul'da da sert düşüşe neden oldu. Düşüşte, İnstagram yasağı ve AYM kararı ile ilgili gelişmeler de etkili oldu. Yabancılar satışa geçti. Ne olur? İran’ın İsrail’e misillemesi gündemde. İsrail yeni bir suikastle gerginliği artırdı. Çatışmanın tırmanıp tırmanmayacağı BIST’te de yönü belirleyecek. Yatırımcının, çatışmanın seyrini iyi takip etmesi gerekiyor. | DÖVİZ Bu hafta ABD doları yüzde 0,69 değer kazanarak 33,1940, Euro da yüzde 1,15 artışla 36,2200 liraya yükseldi. Ne olur? Dövizde normal koşullarda enflasyon üstü bir yükselme beklenmemeli. Ancak 2 risk faktörü belirdi: Jeopolitik konjonktürün kötüleşmesi yabancının çekilmesine, hızlı bir carry trade çıkışına neden olabilir. İkincisi, AKP hükümeti, son günlerde çok tepki çeken bir dizi uygulamaya gitti. Bu gelişme hem içerde siyasi ortamı gerginleştiriyor hem de yabancı kreditörlerin bakışının negatife dönmesine yolaçabilir. Son günlerde CDS’lerin yükselmesi bunun işareti sayılmalı. | ALTIN Ons altın 2.369 dolar ile 2.480 dolar arasında dalgalandı. Haftayı yüzde 2,36 değer kazancıyla kapadı. Halen 2.223 dolardan işlem görüyor. Yükselişin 2 önemli nedeni var. Birincisi, Fed’in eylülde faiz indirimi yapacağının sinyalini vermesi ve tarım dışı istihdam verisinin beklentilerinin altında gelmesi oldu. ABD ekonomisinde ciddi yavaşlama belirtileri geliyor. İkinci önemli neden jeopolitik konjonktürdeki bozulma. Ortadoğu’da bölgesel savaş olasılığı tırmanıyor. Ne olur? Altın, genel olarak yükseliş konjonktürü yakalamış gözüküyor. İran – İsrail gerginliğinin savaşa dönüşmeden yatışması düşüş getirebilir ancak altını yukarı yönlü destekleyen ikinci neden, ABD’de faiz indirimi geçerli olmaya devam edecek. | FAİZLER Bankalarda ağırlıkla yüzde 50’nin altına geldi. Borsadaki gecelik faiz (TLREF) de bütün hafta boyunca yüzde 50’nin altında kaldı. Düşüşün nedeni likitide bolluğu… MB, seçim sonrası rezervlerini güçlendirmek için aldığı 90 milyar dolar karşılığında piyasaya TL verdi. Şimdi bu sterilize etmeye çalışıyor ama sorun çözülmüş değil. Likidite fazlası ortalama 200 milyar TL civarında seyrediyor. Ne olur? Uzmanlara göre reel faiz hala negatif değil ama başabaş ve negatife dönmek üzere. Faizler kısa dönemde MB’nin likiditeyi çekme konusundaki başarısına göre yön bulacak. Genel eğilim ise enflasyon düşüşünü izleyerek gevşemesi yönündedir. Kredi faizleri yüksek seyrediyor. İhtiyaç 74,33, ticari yüzde 61,81 düzeyinde. Önceki haftaya göre düşüş olmakla birlikte oranlar hala çok yüksek. | YATIRIM FONLARI | YATIRIM FONLARI: Yatırım fonları bu hafta yüzde 0,40 ve emeklilik fonları yüzde 0,39 değer kazandı. Kategorilerine göre bakıldığında ise yatırım fonları içinde en çok kazandıran yüzde 3,61 ile "Kıymetli Maden" fonları oldu. Aylık getiri yüzde 4’ün üstünde gerçekleşti. Ne olur? Faizlerdeki durum fonlar için de geçerli. Likidite etkisiyle düşen faizler hem mevduat hem PPF getirilerini aşağı çekiyor. Sorunun aşılmasına bağlı olarak kısa vadede getiriler artabilir. | | Geçen hafta ekonomi gündeminde neler oldu? |
| | SİYASİ TANSİYON CDS’E YANSIDI Muhalif belediyelere “mali kıskaç” olarak algılanan uygulamalar, “itlaf yasası”, İnstgram yasağı, İletişim Başkanlığı ile AYM arasındaki itişme, dış politikada Erdoğan’ın İsrail’e “gireriz” açıklamasının yankıları, Haniye suikastı dolayısıyla milli yas ilanı gibi peşpeşe gelen gelişmeler Türkiye’nin “hukuktan uzaklaşan” görüntüsünü pekiştirdi. Gerginliği artırdı. Bu gelişmeler, dezenflasyon uygulamalarının zeminini çürütür nitelikte algılandığı için Türkiye'nin CDS'i (risk primi) haftanın son iş gününde 284 puana yükseldi.
TEMMUZ ENFLASYON VERİSİ AÇIKLANACAK TÜİK temmuz ayı enflasyon verisi bugün açıklanacak. Beklenti yüzde 3.5 civarında. Haziranda yapılması gerekirken temmuza ertelenen kamu zamları yüksek oran beklentisine neden oldu. Ancak geçen yılın temmuz ayındaki yüksek aylık enflasyon endeksten çıkacağı için, baz etkisiyle yıllıkta düşüş gerçekleşecek. İTO ENFLASYON YÜKSEK GELDİ İTO İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi temmuz ayı verisi yüzde 4,21 geldi. Temmuz itibariyle yıllık artış da yüzde 72.80 açıklandı. Toptan eşyada aylık enflasyon sırasıyla yüzde 1,04 ila 55,12 açıklandı. Ancak son aylarda İTO verisi ile TÜİK verisi arasındaki korelasyonun (yakın paralellik) bozulduğu dikkat çekiyor. İMALAT SANAYİDE SERT FREN Kredi koşullarındaki sıkılaşma, talebin sıkıştırılması imalat sanayie yavaşlama, ivme kaybı olarak yansıyor. Satın alma yöneticileri endeksine göre imalat sanayi temmuz ayında 47,2 seviyesine gerileyerek üst üste beşinci ay daraldı. Faaliyet koşullarında belirgin bir yavaşlama izleniyor. Yeni siparişlerde son 20 aylık dönemin en sert düşüşü oldu. MÜSİAD SAMEKS Endeksi de temmuzda bir önceki aya göre 9,3 puan azalarak 45,6 değerine geriledi. YAVAŞLAMA BEYAZ EŞYAYA YANSIDI Avrupa’nın en büyük, dünyanın ise ikinci büyük üreticisi konumunda bulunan Türkiye’nin beyaz eşya sektörü son bir yılda ihracat pazarlarında daralma yaşadı. İç pazarda da ikinci çeyrekte başlayan daralma, haziran itibariyle küçülmeye döndü. TÜRKBESD Başkanı Gökhan Sığın, yüksek sezon olmasına rağmen iç pazarda büyümenin yavaşladığını ve ihracattaki düşüşün sürdüğünü belirterek tüm bu gelişmelerin üretim ile istihdam için risk oluşturduğunu vurguladı. KKM’DE SONA DOĞRU Kur korumalı mevduatta (KKM) erime sürüyor. Temmuz 2023’te 140,8 milyar dolarla rekor seviyesini gören KKM stoku, 19 Temmuz itibariyle 62,5 milyar dolara geriledi. Yıl sonunda ise 25 milyar dolar düzeyine gerilemesi bekleniyor. KKM’den çıkan paranın sınırlı bir kısmının döviz mevduatına gidebileceği, bunun da TCMB’nin döviz alımlarındaki hızını yavaşlatabileceği belirtiliyor. MB, KKM’deki düşüşü hızlandırmak için 6 aya kadar 7.5%,1 yıla kadar 5% stopaj getirdi. Uzmanlar KKM'den hızlı çıkışı riskli buluyor. MERKEZ STREİLİZASYONA ODAKLANDI MB, yeniden yükselişe geçen likidite fazlasının sterilizasyonuna yönelik yeni bir adım daha attı. Sterilizasyon araçlarına gün içi ek TL depo alım ihalelerini de ekledi. Merkez Bankası’ndan bankalara gönderilen yazıda, “Sterilizasyon araçlarının çeşitlendirilerek etkin şekilde kullanılması amacıyla 11.00-11.30 saatleri arasında düzenlenen TL depo alım ihalelerine ek olarak, gerekli görülen durumlarda gün içerisinde ek TL depo alım ihalesi açılabileceğini” duyurdu. İNSTAGRAM YASAĞI BİNLERCE DÜKKAN KAPATTI Türkiye Instagram kullanımında dünyanın en önde gelen ülkesi. Ölçümlere göre Türkiyeli kullanıcılar, İnstagram’da günde 2 saat harcıyor. Daha önemlisi binlerce küçük girişimci ve büyük şirket mecrayı satış pazarlama platformu olarak kullanıyor. İnstagram yasağı bu nedenle büyük ticaret kaybına da yolaçıyor. Bazı açıklamalara göre İnstagram’da günlük 1.9 milyarlık ticaret, yasakla beraber imkansız hale geldi. TCMB REZERVİNDE 5,9 MİLYAR DOLARLIK DÜŞÜŞ 26 Temmuz itibarıyla MB brüt döviz rezervleri 2 milyar 788 milyon dolar düşüşle 91 milyar 907 milyon dolara geriledi. Bu dönemde altın rezervleri ise 3 milyar 110 milyon dolar azalışla 59 milyar 214 milyon dolardan 56 milyar 104 milyon dolara düştü. Böylece Merkez Bankasının toplam rezervleri, 26 Temmuz haftasında bir önceki haftaya göre 5 milyar 899 milyon dolar azalarak 153 milyar 910 milyon dolardan 148 milyar 11 milyon dolara geriledi. YABANCININ TAHVİLDE PAYI YÜZDE 8,75’E YÜKSELDİ Yabancı yatırımcıların devlet tahvillerine 19 Temmuz haftasında kesintiye uğrayan ilgisi geçen hafta artarak devam etti. Merkez Bankası verilerine göre yabancı yatırımcılar 26 Temmuz haftasında devlet iç borçlanma senetlerinde 1 milyar 360,5 milyon dolarlık net alım yaptı. Yabancının geçen yıl haziranda yüzde 0,5’li seviyelere inerek tarihi en düşük seviyesine gerileyen toplam devlet tahvilleri stokundaki payı da geçen hafta itibariyle yüzde 8,75’e yükseldi. REEL KESİMİN DÖVİZ AÇIĞINDA TARİHİ ARTIŞ Mayısta reel sektörün döviz varlık ve yükümlülükleri azalırken, pozisyon açığı hızlı arttı. Nisan verilerine göre varlıklar 4 milyar dolar azaldı, yükümlülükler 10 milyar 498 milyon dolar arttı. MB verilerine göre, net döviz pozisyonu açığı ise 115 milyar 170 milyon dolar olarak gerçekleşti ve Nisan 2024 dönemine göre 14 milyar 499 milyon dolar arttı. Yükümlülüklerin 9 milyar doları yurtiçinde sağlanan kredilerden, 1,5 milyar doları dış kredilerden arttı. DÖVİZ KREDİLERİNDE ARTIŞ SINIRI AŞTI, YERLİ DE CARRY TRADE YAPIYOR 26 Temmuz haftasında yabancı para kredileri 7 ayda yüzde 20,6 büyüyerek 155,2 milyar dolara ulaşmış görünüyor. Bankacılık sektörünün artan döviz likiditesi yabancı para kredi arzını artırıyor. Merkez Bankası mayıs sonunda yüzde 2, 20 Temmuz’da ise yüzde 1,5’e çektiği aylık büyüme sınırına rağmen sektörde yabancı para kredi büyümesi devam ediyor. 23 Temmuz itibariyle yabancı para büyüme hızı yüzde 2,3 ile sınırın üzerinde bulunuyor. Bu artışın temel nedeni döviz borç alıp, yüksek TL faizine yatırım yapılması. Yani yerli de carry trade yapıyor. (EKONOMİ) İLK ÇEYREKTE 3,1 MİLYON MOBİL CİHAZ KAYDI YAPILDI BTK, 2024 Yılı Birinci Çeyrek Pazar Verileri Raporu'na göre, bu yılın birinci çeyreğinde ithalat ve imalat yoluyla 3,1 milyon mobil cihazın kaydı yapıldı. Söz konusu dönemde 3G abone sayısı 4 milyon 967 bin 65'e düşerken 4,5G abone sayısı 85 milyon 629 bin 126 oldu. (EKONOMİ) HİZMET ÜFE, HAZİRANDA YILLIK 77,41 ARTTI Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE), haziranda aylık bazda yüzde 5,3, yıllık bazda yüzde 77,41 artış gösterdi. Endeks, geçen yılın aynı ayına göre ulaştırma ve depolama hizmetlerinde yüzde 73,02, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde yüzde 78,98, bilgi ve iletişim hizmetlerinde yüzde 79,69, gayrimenkul hizmetlerinde yüzde 80,04 arttı. SEÇİM EKONOMİSİNİN DOĞALGAZ FATURASI GELDİ Hükümet, doğalgaza yüzde 38 zam yaptı. Ancak yılbaşından bu yana doğalgaz fiyatları dünyada düşüyor, Yılbaşından bu yana %31, son bir yılda %50 düşüş oldu. İçerde kurlar da artmadığı için Türkiye’nin enerji faturası normalde düşüyor. İçerdeki zamların tek nedeni, hükümetin seçimler nedeniyle ertelediği zamlar… Seçim ekonomisinin faturası vatandaşın önüne şimdi konuluyor. 50 MİLYAR DOLARLIK TEKNOLOJİ YATIRIM TEŞVİK PAKETİ GELİYOR Cumhurbaşkanı Erdoğan içinde hibe desteklerinin de yer aldığı ve toplamda 50 milyar dolarlık yatırım yapılması planlanan HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programını açıkladı. Bu kapsamda elektrikli otomobil üretimi kapasitesini 1 milyona çıkarma, batarya, çip, güneş enerjisi rüzgâr enerjisi ve Ar-Ge merkezini Türkiye’ye taşıma olmak üzere 6 kategoride özel sektörün en az 20 milyar dolarlık yatırım yapmasını öngören toplam 50 milyar dolarlık yatırım için proje çağrısına çıkılacak. MAHFİ EĞİLMEZ, CARRY TRADE UYARISI YAPTI İktisatçı Mahfi Eğilmez, son yazısında carry trade tehlikesine dikkat çekti. Eğilmez şöyle yazdı: “Bugün bankalar, mevduata yıllık %40-50 faiz veriyor. Bu faiz, yabancı fonların yurt dışından (mesela Japonya’dan) çok düşük faizle borç alıp Türkiye’ye getirmesini oldukça çekici kılıyor. Bu fonlar Türk Lirası’na dönüyor ve yüzde 45 faizle bankaya yatırıyor. Yüzde 45 faiz döviz faizine dönüşmüş oluyor. Türkiye, inanılmaz bir maliyete katlanmak durumunda kalıyor. O nedenle politika faizinin yavaş yavaş (birer ikişer puan) indirilmesini ve bu maliyetin düşürülmesini savunuyorum. Aksi takdirde ani çıkışlar gerçekleşirse iyi kötü oluşmaya başlayan denge yeniden bozulur. Carry trade faciasından yeni bir facia yaratmadan çıkmak gerekiyor.” | | PROF. DR. KARA: EN UCUZ ÜLKEYDİK, EN PAHALI 12. ÜLKE OLDUK Bir asgari ücretle satın alınabilen Big Mac sandviç sayısını yansıtan ve “Big Mac Endeksi” olarak bilinen veriye dikkat çeken Prof. Dr. Hakan Kara, “Big Mac verilerine göre Türkiye 2018 – 2021 arasında dünyanın neredeyse en ucuz ülkesiydik. Gelinen noktada en pahalı 12. Ülkesi olduk. Halkın alım gücü açısından bakıldığında, asgari ücretlinin 2016 sonrasındaki kazanımlarını son yıllarda geri vererek 20 yıl önceki alım gücüne geri döndüğünü görüyoruz” diye yazdı. Kara sayfadaki grafiği de paylaştı. BATIK KREDİLERDE HIZLI ARTIŞ Geçen yıl bu dönemde 10,2 milyar lira olan batık kredi kartı borçları, 36 milyar lirayı aştı. Batık kredi kartı borçları bir yılda yüzde 245 arttı! Kredi faizlerinin yükselmesiyle batık krediler arttı. Batık kredi kartı borçlarında son bir yılda yüzde 245, batık ihtiyaç kredisi borçlarında ise yüzde 59,9 oranında artış oldu. HAZIR GİYİM, AB’DE PAY KAYBETTİ Hazır giyim sektörü, en büyük ihracat pazarı konumundaki Avrupa Birliği’nde (AB) güç kaybediyor. Türkiye’nin, geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 11,8 olan AB’nin hazır giyim ithalatındaki payı bu yılın aynı döneminde yüzde 11,6’ya gerilerken, ihracatın kilogram başına değeri de 21,5 Euro’dan 20,4 Euro’ya düştü. “GENÇ NÜFUS” AVANTAJI KAYBOLUYOR Türkiye’nin kalkınma hikayesinin temel argümanı olan “genç nüfus” faktörü kayboluyor. Projeksiyona göre 2030 yılı itibariyle bu "fırsat penceresi" kapanıyor. Yani, yaşlı nüfus oranının yüzde 15'i aşacak, çocuk nüfus ise 15.4%'e düşecek. 2075 yılında her 3 kişiden biri yaşlı olacak. Temel sorun doğurganlık oranı. Nüfusta dengeli bir büyüme için doğurganlık oranının binde 2’nin üzerinde tutunması gerekirken, Türkiye’de hükümet teşviklerine rağmen 1,5’e gerilemiş durumda. 2050’DEN SONRA TÜRKİYE’DE NÜFUS GERİLEYECEK TÜİK, "Nüfus Projeksiyonları, 2023-2100" araştırmasına göre demografik göstergelerdeki mevcut yapının devam ettiği varsayımıyla 2023'te 85 milyon 372 bin 377 kişi olan Türkiye nüfusunun, 2030'da 88 milyon 188 bin 221 kişiye, 2050'de 93 milyon 774 bin 618 kişiye ulaşması bekleniyor. Türkiye nüfusunun 2050'li yılların ortasına kadar artması ve sonrasında azalışa geçmesi öngörülüyor. Bu kapsamda nüfusun, 2100 yılında 77 milyonun altına düşeceği tahmin ediliyor. FINDIK FİYATLARI AÇIKLANDI TMO'nun 2024/2025 sezonu kabuklu fındık alım fiyatları belirlendi. Fiyatlar ve alım koşulları kamuoyuna sosyal medya üzerinden duyuruldu. Açıklamada yüzde 50 sağlam iç fındık esasına göre Levant kalite fındığın kilogram fiyatı 130 TL olarak açıklanırken, Giresun kalite fındığın kilogram fiyatı 132 TL olarak belirlendi. Üreticilerin fındık fiyat beklentisi kilogram başına en az 150 TL seviyelerindeydi. EKONOMİK GÜVENDE YÜZDE 1.5’LİK DÜŞÜŞ TÜİK’e göre, ekonomik güven endeksi, temmuzda aylık bazda yüzde 1,5 azalarak 94,4 oldu. Aynı dönemde tüketici güven endeksi yüzde 3,1 azalarak 75,9'a geriledi. Reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi yüzde 1,8 düşüşle 98,7 oldu. Hizmet sektörü güven endeksi yüzde 1,1 azalışla 114,1, perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 1,5 düşüşle 107,1, inşaat sektörü güven endeksi de yüzde 0,9 azalarak 87,1 değerini aldı. KATILIM BANKACILIĞI MUDİSİ DÖVİZDE KALMAYA DEVAM EDİYOR Bankalardaki döviz mevduatı son 1 yıl içinde 205,8 milyar dolardan 196 milyar dolara geriledi, yüzde 4,47 düştü. Ancak bu düşüş, tamamen tasarruflarını bankalarda değerlendiren kesimlerden geldi. İnanç gereği faiz kabul etmeyerek, katılım bankalarına yönelen kesimde ise döviz mevduatı arttı. Döviz mevduatı toplamda yüzde 4.74, mevduat bankalarında yüzde 5,71 azalırken, katılım bankalarında yüzde 3,05 arttı. Tasarruflarını katılım bankalarında kar payı esasına göre değerlendiren gerçek kişilerin döviz mevduatı son 1 yıl yüzde 11,21 artarak 9,9 milyar dolardan 11,1 milyar dolara çıktı. (EKONOMİ) DÜNYA BANKASI'NDAN SAĞLANAN FİNANSMAN 3,7 MİLYAR $’A ULAŞTI Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Dünya Bankasının 6 Şubat depremlerinden etkilenen küçük sanayi sitelerinin yeniden inşası ve bölgedeki işletmelerin faaliyetlerinin devamı için kullanılacak 600 milyon dolarlık krediyi onayladığını belirterek, “Bu krediyle birlikte ülkemiz için bu yıl Dünya Bankası tarafından onaylanan finansman 3,7 milyar dolara yaklaşmıştır” dedi. BANKACILIK SEKTÖRÜNDE İLK YARIDA NET KÂR YÜZDE 24,35 ARTTI BDDK verilerine göre sektörün 2024 ilk yarısında net karı 314.03 milyar lira oldu. Geçen yılın ilk yarısına göre net karda yüzde 24,34 artış yaşandı. Haziran 2024 döneminde sektörün, aktif büyüklüğü 28 trilyon 56 milyar 155 milyon TL olarak gerçekleşti. SİGORTACILIK YÜZDE 81 BÜYÜDÜ Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Başkanı Uğur Gülen, sektörün yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 81 oranında büyüme kaydettiğini açıkladı. İlk altı aylık dönemde 380 milyar TL tutarında prim üretimi gerçekleştirildiğini ve sektörün aktif büyüklüğünün 1,7 trilyon lirayı aştığını belirten Gülen, bu gelişmede özellikle sağlık sigortaları ile yangın ve doğal afet branşlarında sağlanan yüksek performansa işaret etti. (EKONOMİ) YOKSULLUK SINIRI 62 BİN LİRAYA YÜKSELDİ TÜRK-İŞ’in 2024 Temmuz ayı “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması” sonuçlarına göre yoksulluk sınırı 62 bin 652 lira 87 kuruş olurken açlık sınırı 19 bin 234 liraya çıktı. Bekar bir çalışanın yaşama maliyetinin alt sınırı 24 bin 901 lira 78 kuruş olarak gözüküyor. Bir önceki aya göre, Ankara’da yaşayan 4 kişilik bir ailenin asgari gıda harcamasında yüzde 1,34 artış gözlemlenirken, son 12 aydaki değişim oranı yüzde 64,99’a yükseldi. DIŞ TİCARET AÇIĞI TEMMUZ'DA GERİLEDİ Temmuzda ihracat %13,8’lik artışla 22,5 milyar dolar oldu. İlk 7 ayda ihracat %4,1 artışla 148 milyar 789 milyon dolara yükseldi. İthalat net 2,6 milyar dolar azalışla 29,7 milyar dolar oldu. İlk 7 ayda da % 8,4 azalışla 198 milyar 616 milyon dolara geriledi. 7 aylık dönemde dış ticaret yüzde 32,5 düştü. Dış ticaret açığı, 2024 yılı ilk 7 ayında, %32,5 azalışla 49,8 milyar dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ilk 7 ayda 9 puan artarak yüzde 74,9’a yükseldi. 6 AYLIK TURİZM GELİRİ 23,7 MİLYAR DOLAR Turizmde bu yıl ilk 6 ayda 26 milyon 137 bin ziyaretçi rakamıyla, 23,7 milyar dolar gelir elde edildi. Bu rakam yüzde 13,9’luk artışa işaret ediyor. Pandemi öncesiyle kıyaslanda da ziyaretçi sayısında yüzde 23,6’lık artış olduğu görülüyor. Ancak iç turizmde tablo artış değil azalış yansıtıyor. Verilere göre hem genel düşüş var hem de iç turizmde seyahat ettiğini belirtenlerin % 64’ü hısım – akraba ziyareti yapmış görünüyor. | | | ORTADOĞU’DA GERGİNLİK TIRMANIYOR İran’da Hamas lideri Haniye’ye suikastın yankıları sürüyor. Bu arada yine üst düzey bir Hizbullah komutanı ve son olarak da Kassam Tugayları üst düzey yöneticisine suikast, dış politika yorumcularınca “İsrail’in gerginliği tırmandırma eğilimine” yoruldu. İran’ın misillemede bulunması sözkonusu. İran televizyon kanalları, normal yayını kesip askeri klipler yayınlamaya başladı. İran Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise, "Herkesi İsrail'den ayrılmaya çağırıyorum. Olacaklardan kendi hükümetleri sorumludur" ifadeleri kullanıldı. Bu gelişme borsalara zincirleme düşüşe yolaçtı. Altın fiyatları yükseldi. FED’DEN BEKLENEN SİNYAL GELDİ ABD Merkez Bankası (Fed) politika faizini %5.25-%5.50 aralığında sabit tutarken, enflasyona ilişkin kullandığı dili yumuşattı ve istihdam üzerindeki risklerin artık artan fiyatlarla aynı seviyede olduğunu belirtti. Fed Başkanı Powell piyasalar tarafından beklenen işareti verdi ve ABD ekonomisinin beklenen yolda ilerlemesi halinde faizlerin Eylül'de indirilebileceğini söyledi. Bu arada, İngiltere merkez bankası da 4 yıl aradan sonra faiz indirimine gitti. ABD’DE RESESYON ENDİŞESİ ARTTI ABD'de tarım dışı istihdam, Temmuz’da 114 bin kişi artarak beklentilerin altında gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 4,1'den yüzde 4,3’e yükseldi. Böylelikle, ABD’de istihdam hızı Temmuz’da düştü, işsizlik ise neredeyse 3 yılın zirvesine çıktı. Bu veri faiz indirimi olasılığını desteklerken ABD ekonomisi için resesyon endişelerini de tetikledi. Piyasalar, Fed'in eylülde daha agresif bir faiz indirimine gidebileceği fiyatlanmaya başladı. Resesyon korkusuyla piyasalarda satış baskısı artarken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi dün yüzde 3,79 ile Aralık 2023'ten bu yana en düşük seviyesine geriledi. G20’DEN ULTRA ZENGİNLERE VERGİ İÇİN İŞBİRLİĞİ KARARI Ultra yüksek net servete sahip bireylerin etkili şekilde vergilendirilmesi için işbirliği sözü veren G20 maliye bakanları, yayımladıkları deklarasyonda, eşitsizliklerle mücadele etmek ve daha adil vergi sistemlerini teşvik amacıyla gerçekleştirilen yerel vergi reformları takdir edilerek, reform çabalarının güçlendirilmesi taahhüdünde bulunuldu. Bakanlar "milyarder vergisi" üzerinde çalışmak için anlaştı. Ancak uygulamanın ne şekilde yürütüleceği konusunda anlaşmazlıklar olduğu belirtiliyor ÇİN SICAĞI METALLERİ ERİTİYOR Bu yılın 3. çeyreğinde piyasalar yılın başında beklenenden farklı bir görünümle karşı karşıya. Temel metallerde şu sıralar ana tema Çin’in zayıf ekonomik performansı. Çin’de yetersiz ekonomik teşvik ikinci çeyrekte rekor denemesi yapan birçok endüstriyel metalin fiyatını hızla eritti. Sucden Financial, üçüncü çeyrekte baskının sürmesini ancak eylül ayından itibaren, makroekonomik faktörlerin emtia piyasasındaki baskıların bir kısmını hafifleterek ılımlı bir yükseliş yaşanmasını bekliyor. Küresel çelik tüketiminin merkez üssü Çin’de azalan kullanım ve değişen ticari eğilimler, Asya’da çelik fiyatlarının üçüncü çeyrekte baskı altında kalacağına işaret ediyor. (EKONOMİ) PAMUKTA YÜKSEK REKOLTE BEKLENTİSİ FİYATI BASKILIYOR Küresel pamuk piyasalarındaki olumlu arz görünümü ve zayıf talep, fiyatları baskılıyor. Üretimde artış beklentisine paralel olarak, ABD vadeli işlemlerinde fiyatlar pound başına 67 sent’le son bir ayın en düşüğüne geriledi. Bu seviye, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21’lik değer kaybına işaret ediyor. EURO BÖLGESİ 2. ÇEYREKTE %0,3 İLE BEKLENTİLERİN ÜZERİNDE BÜYÜDÜ Euro bölgesi ekonomisi, nisan haziran döneminde önceki çeyreğe göre yüzde 0,3 büyüme kaydetti. Beklenti yüzde 0,2’ydi. Euro bölgesinin en büyük ekonomisi Almanya yılın ikinci çeyreğinde yüzde 0,1 daralırken, İsveç ekonomisi yüzde 0,8 ve Macaristan ekonomisi yüzde 0,2 ile küçülen ekonomiler arasında yer aldı. Fransa ve İspanya'da ekonomik büyüme sırasıyla yüzde 0,3 ve 0,8 olarak hesaplandı. ABD’NİN ULUSAL BORCUNDA YENİ REKOR ABD Hazine Bakanlığı'nın açıkladığı yeni veriler, brüt ulusal borcun 35 trilyon doları aştığını gösterdi. Seçim öncesinde yeni bütçe tartışmalarının yaşandığı ABD’de yüksek faiz oranları ve federal programların maliyetleri, borç yönetimini zorlaştırıyor. 2034 yılında sadece borç faizine 1,7 trilyon dolar ödeme yapılacağı tahmin edilirken, Kongre Bütçe Ofisi ulusal borcun 2034 yılına kadar 56 trilyon doları aşacağını öngörüyor ÇİN, OLASI BİR SAVAŞ İÇİN HAZIRLIK YAPIYOR The Economist dergisi, Çin’in bu yılın ilk yarısında yaptığı yüklü alımlarla özellikle petrol, doğalgaz, bakır ve tahılda ciddi stoklar oluşturduğuna dikkat çekerek, bunun, yeni jeopolitik gerginliklerin habercisi olduğu ve “olası bir savaşa karşı hazırlık” amacı taşıdığı iddiasında bulundu. Makalede, “Çin’in peşinde olduğu kaynaklar, uzun süren bir çatışmada hayatta kalmak için kullanmaya ihtiyaç duyacağı kaynaklar” denildi. ABD ÇİN'E ÇİP EKİPMANI SATIŞINI DURDURAN DÜZENLEME GETİRECEK ABD hükümeti, başka ülkelerin Çinli üreticilere yarı iletken imalat ekipmanı satışını durdurma yetkilerini artıracak bir düzenleme üzerinde çalışıyor. Konu hakkında bilgi sahibi iki kaynak, gelecek ay yürürlüğe girecek kısıtlamalardan Japonya, Hollanda ve Güney Kore gibi ABD'ye yakın ülkelerin muaf tutulacağını söyledi. KÜRESEL GIDA FİYATLARI TEMMUZ'DA GERİLEMEYE DEVAM ETTİ FAO Gıda Fiyat Endeksine göre küresel gıda fiyatları Temmuz'da aylık bazda yüzde 0,2 gibi sınırlı bir düşüş kaydederken, yıllık bazda yüzde 3 geriledi. Genel olarak tahıl fiyatlarındaki düşüş, bitkisel yağlar, et ve şeker fiyatlarındaki artışları dengeledi. Bi gelişmenin aksine Türkiye’de uzun zamandır gıda fiyatlarında artış devam ediyor. 10 MİLYAR EURO'LUK OLİMPİYAT, MALİYETİNİ KARŞILAYACAK MI? İlk kez stadyum dışı açılış töreni ile başlayan Paris Yaz Olimpiyatları’na Türkiye de 102 sporcuyla katılım gösteriyor. Fransa'nın 100 yıl aradan sonra ikinci kez ev sahpliği yaptığı, olimpiyatların yapıldığı ülkenin ekonomisine katkısı da tartışılmaya başlandı. Fransa ekonomisine toplam 10 milyar Euro maliyet çıkaran organizasyondan elde edilecek gelirin en fazla 9 milyar Euro olacağı öngörüsü yapılıyor. (EKONOMİ) | Şirketler | | NVIDIA’DAN EN BÜYÜK GÜNLÜK DEĞER KAZANCI REKORU ABD’li çip üreticisi Nvidia, çarşamba günü Wall Street tarihindeki en büyük günlük piyasa değeri artışını kaydetti. Şirket piyasa değerine 330 milyar dolar ekleyerek şubat ayında 277 milyar dolarlık tek günlük kazançla kırdığı bir önceki rekoru geride bıraktı. Nvidia'nın son hisse senedi rallisi, piyasa değerini 2,88 trilyon dolara çıkararak onu Apple ve Microsoft'tan sonra dünyanın en değerli üçüncü şirketi haline getirdi. EXXONMOBİL'İN KARI ARTARKEN CHEVRON'UN AZALDI Enerji şirketleri ExxonMobil ve Chevron nisan-haziran dönemine ilişkin bilançolarını açıkladı. ExxonMobil'in net karı, ikinci çeyrekte yıllık bazda yüzde 17 artışla 9,2 milyar dolara yükseldi. Exxon Mobil, geçen yılın aynı döneminde 7,9 milyar dolarlık kar açıklamıştı. ABD'nin büyük petrol üreticilerinden Chevron'un net karı ise bu yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 26 azalarak 4,4 milyar dolara geriledi. Şirket, geçen yılın aynı döneminde 6 milyar dolarlık kar bildirmişti. HİSSEDARLARI CROWDSTRİKE'TAN DAVACI OLDU Amerikalı siber güvenlik şirketi CrowdStrike, hatalı virüs güncellemesinin yol açtığı küresel bilişim teknolojileri (BT) kesintisinin dünya çapında 8.5 milyondan fazla bilgisayarı etkilemesinin ardından, hissedarları tarafından dava ediliyor. Salı günü Austin, Teksas'ta açılan bir davada şirket, yazılım testlerinin sağlamlığı konusunda yatırımcıları yanıltmakla suçlanıyor. SAMSUNG'UN AKILLI TELEFON SATIŞLARI DÜŞTÜ AMA FAALİYET KARI FIRLADI Samsung, yılın ikinci çeyreğinde 74,04 trilyon won yani yaklaşık 53,4 milyar dolar gelir açıkladı. Geçen yılın aynı dönemine göre geliri yüzde 23,42 artan Samsung'un faaliyet karı ise yüzde 1.458 oranında yüksek bir seviye kaytetti. Şirket, 10,44 trilyon won işletme karı elde etti. BELLA HADİD'DEN AÇIKLAMA GELDİ Adidas'ın 1972 Olimpiyatları'nın yıl dönümünü onurlandıran SL72 spor ayakkabısı için düzenlenen reklam kampanyasının marka yüzü olan Filistin asıllı manken Bella Hadid, reklamdan çıkarılması üzerine bir açıklama yaptı. Hadid sosyal medya hesabında " 1972'deki korkunç olaylarla olan tarihsel bağlantı hakkında hiçbir bilgim yoktu. Çok şaşkınım, üzgünüm. Bu kampanyanın hassasiyetten yoksun olması beni hayal kırıklığına uğrattı. Eğer haberdar edilmiş olsaydım, tüm kalbimle söylüyorum, asla katılmazdım" dedi. Kampanya, İsrail'i destekleyen gruplar tarafından eleştirilmişti. Adidas bir açıklama yaparak kampanyayı "gözden geçireceğini" ve Hadid'i elçi olarak atamayacağını duyurdu. GARANTİ BANKASI GENEL MÜDÜRÜ DEĞİŞTİ Garanti Bankası'nda Genel Müdür Recep Baştuğ görevinden ayrıldı. Yerine Kurumsal, Yatırım Bankacılığı Hizmetleri ve Global Piyasalar'dan Sorumlu olan Mahmut Akten getirildi. Bu arada Seçil Erzan skandalıyla gündeme gelen Denizbank’ta da üst düzey değişiklikler oldu |
|
|
