KISA DALGA BÜLTEN
13 KASIM 2021
GÜNDEM
Lukaşenko'dan AB'ye "gazı kesme" tehdidi
Rusya’nın müttefiki Belarus ile Batı bloku arasındaki gerilim insanlık dramı üzerinden sürüyor.
Kısaca hatırlatalım: Belarus üzerinden binlerce sığınmacı geçen hafta Polonya sınırına gelmiş ve Polonya da sınırını kapatmıştı. Polonya, sığınmacıların göçünden Belarus’u sorumlu tutmuştu.
Aslında krizin başlangıcı mayıs ayına kadar uzanıyor. AB, Belarus’ta Devlet Başkanlığı seçimlerini demokratik bir ortamda yapılmadığı gerekçesiyle tanımamıştı.
Devlet Başkanı seçilen Lukaşenko da AB'nin yaptırımlarına tepki olarak sığınmacıların Polonya ve Baltık ülkelerine geçişini engellemeyeceğini duyurmuştu.
Halihazırda birçok AB ülkesi Lukaşenko'yu, kriz bölgelerinden gelen sığınmacıları sınırlara taşımakla suçluyor.
Belarus'un komşuları sınırlarındaki güvenlik önlemlerini arttırdı. Lukaşenko ise Avrupa Birliği'ne doğal gaz sevkiyatını kesme tehdidinde bulundu.
Devletler arasındaki bu gerilim sürerken aralarında çocukların da olduğu binlerce sığınmacı da zor koşullar altında hayatta kalmaya
Dışişleri Bakanlığı'ndan sığınmacı krizi açıklaması
Krizde Türkiye’nin de adı geçiyor. Türk Hava Yolları’nın Belarus’a sığınmacı taşıdığı iddiaları batı basınında gündeme getirilmişti. THY bu iddiaları yalanlarken Dışişleri Bakanlığı da bir açıklama yaptı. ”Türkiye’nin, tarafı olmadığı bir konuda sorunun parçasıymış gibi gösterilmeye çalışılmasını reddediyoruz" denilen açıklamada“Dünyada en çok sığınmacıya ev sahipliği yapan Türkiye’nin, Polonya, Litvanya ve Letonya’nın karşı karşıya bırakıldıkları bu sınamayı en iyi anlayan ülkelerden biri olarak müttefiklerine desteği tamdır” denildi..
Türkiye’den Belarus’a gitmek isteyen Irak, Suriye ve Yemenlilere izin verilmeyecek
Konuyla ilgili dün bir gelişme daha yaşandı. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, Türkiye’deki havalimanlarından Belarus’a gitmek isteyen Irak, Suriye ve Yemen vatandaşlarına izin verilmeyeceğini açıkladı. Açıklama şöyle: Avrupa Birliği ve Belarus arasında yaşanan yasadışı sınır geçişleri sorununa bağlı olarak ülkemiz havaalanlarından Belarus’a seyahat etmek isteyen Irak, Suriye ve Yemen vatandaşlarına bilet satışı yapılmaması ve uçağa alınmamaları kararlaştırılmıştır
BM: "Türkiye’de 3,7 milyon Suriyeli yaşıyor”
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (UNHCR), şiddet, güvensizlik, zulüm, insan hakları ihlalleri, çatışmalar ve iklim değişikliği gibi nedenler yüzünden yaşadığı yerlerden göç etmek zorunda kalan kişilerin sayısının 84 milyona yükseldiğini açıklamıştı. Rapora göre dünyada mülteci ve yerlerinden edilmiş kişilerin en fazla olduğu ülke Türkiye. Rapora göre Türkiye’de yaşayan her 23 kişiden biri mülteci. BM raporuna göre Türkiye’de yaşayan Suriyeli sayısı 3,7 milyon kişi.
Karamollaoğlu, Kılıçdaroğlu'nun adaylığı ve Alevi olması"yla ilgili sorularına yanıt verdi: "Yaptığını her babayiğit yapamaz"
Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan görüşmesine ilişkin “Birçok yerde anlaşmamakta anlaştık” dedi. Gazete Duvar Ankara Temsilcisi Nergis Demirkaya’nın sorularını yanıtlayan Karamollaoğlu, CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun adaylığı ve alevi olmasıyla ilgili bir soruya şu yanıtı verdi: “ Bu konu önemsiz diyemeyiz. Ama bu konuda Sayın Kılıçdaroğlu’nun sergilediği performans her babayiğidin sergileyebileceği bir performans değil. Karamollaoğlu, CHP liderinin
(“Muhafazakar dünyayla helalleşmemiz lazım…” sözleri… için de) “Devrim mahiyetinde bir düşünce” ifadesini kullandı.
Karamollaoğlu Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı seçim sistemindeki yüzde 50 1 zorunluluğu hakkında, “Mahsurlu olduğunu anladık” dediğini aktardı.
Ağbaba: Bahçeli’den kurtulmaya çalışıyor
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba ise bu durumu şu sözlerle yorumladı: “Karamollaoğlu ile görüşmesinde bir şeyi itiraf etmiş. 50 artı 1’i, ‘Bu kadar katı bir kurala bağlanmamalıydık’ demiş. 50 artı 1 artık ayağına dolanıyor… Muhtemeldir ki Bahçeli’den kurtulmaya çalışıyor."
Demirtaş’tan Başak Demirtay’a hapis cezasına tepki: “Allah insana, düşmanının bile merdini nasip etsin”
Edirne Cezaevi’nde olan HDP’nin eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, eşi Başak Demirtaş’a 2.5 yıl hapis cezası kararına tepki gösterdi. Demirtaş, Twitter’dan “Ahlaksızlığın, dibe vurmanın sınırı varmış gibi düşünüyoruz bazen. Ancak bunlar için dibin sınırı yok. Allah insana, düşmanının bile merdini nasip etsin. Eğilmeyeceğiz, diz çökmeyeceğiz, yenilmeyeceğiz. Mutlaka ama mutlaka kazanacağız” paylaşımı yaptı.
İddia: "Engelli olmadığı halde 58 bin kişi engelli maaşı aldı"
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın engelli maaşı verdiği kişi sayısı ile Sağlık Bakanlığı'nın engelli raporu verdiği kişi sayısı arasında 58 bin 505 kişi fark bulunuyor. Bu durumu bütçe komisyonunda gündeme getiren CHP’li Gülizar Biçer Karaca, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık’a “Engelli rapor kaydı olmayanlara maaş ödenmiş. Kim bunlar” diye sordu.
“Çıplak arama” detaylı arama oldu
Resmî Gazete’de yayımlanan kararla, son dönemde Türkiye’de büyük tartışma yaratan cezaevlerinde çıplak aramaya ilişkin yönetmelikte değişikliğe gidildi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın imzası ile yayımlanan yönetmelikle "çıplak arama" ibaresi yerine “detaylı arama” ibaresi getirildi. Yönetmelikte, arama ve sayımlarda insan onuru ve haysiyetine saygı ile utanma duygusunun ihlal edilmemesinin esas olduğu vurgulandı.
Bazı ilaçlara erişim sıkıntısı yaşanması sonrası ilaç depolarına denetim başladı
Kur farkı nedeniyle piyasada yüzlerce ilacın bulunmaması ve bazı şirketlerin zam beklentisi nedeniyle ürünleri piyasaya sürmemesi iddiaları üzerine Sağlık Bakanlığı harekete geçti. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK), ekipleri eczacılarda ve ecza depolarında denetim yaptı.. İlaç Takip Sistemi (İTS) ile depodaki fiziki stok durumunun uyumlu olup olmadığı kontrol edildi. Fark saptanan depo ve eczacılara idari yaptırım uygulanacağı belirtildi. Denetimlerin 81 ilde yapılacağı açıklandı.
İmamoğlu'ndan COP26 Zirvesi'nde Kanal İstanbul çağrısı
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, Glasgow’da düzenlenen BM İklim Değişikliği Zirvesi’nde yaptığı konuşmada Kanal İstanbul’u gündeme getirdi. İmamoğlu, “İstanbul’a dayatılan proje pek çok açıdan kentin güvenliği için ciddi risk taşıyor. Dünya ölçeğinde tüm aktörlerle bu konuda dayanışma bekliyoruz" dedi.
COVID19
Profesörden kanser uyarısı: Korkutucu bir artış bizi bekliyor
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esra Saatçi, koronavirüs pandemisi nedeniyle kanser taramalarının azaldığını belirterek, “Maalesef korkutucu bir artış bizi bekliyor. Salgın sürecinde prostat, meme, kolon ve akciğer kanseri tanısı konulan hasta sayısı geçmiş 5 yılın ortalamasına göre yüzde 42 azaldı” dedi. Prof. Dr. Saatçi, salgın döneminde kanser taramalarının azaldığını ve ileriki dönemlerde kanser vakalarında artış beklendiğini dile getirdi.
Avrupa’da salgın alarm veriyor
Hollanda'da, son 24 saatte 16 bin 364 kişinin Covid-19 testi pozitif çıktı ve salgın boyunca en yüksek günlük vaka sayısı kaydedildi. Avusturya'da Covid-19 vakaları rekor sayılara ulaşırken, ülkede aşısızlara kısıtlama getirileceği belirtildi. Almanya'da hükümet giderek etkisini artıran korona dalgasıyla mücadele için ücretsiz test uygulamasına geri dönülmesine ve doktorlara aşı başına yapılan ödemenin yükseltilmesine karar verdi.
İtalya'da Covid-19 sertifika protestoları Covid yayıldığı gerekçesiyle kısıtlandı
İtalya'da Covid sertifikası karşıtı gösterilere çeşitli kısıtlamalar getirildi. İçişleri Bakanlığı'nın aldığı kararla, bundan böyle yürüyüş şeklindeki gösterilere izin verilmeyecek. Yalnızca oturma eylemi gibi, protestocuların sabit alanlarda bulunması öngörülen gösteriler valiliklerden onay alabilecek. Kısıtlamanın gerekçesi eylemlerle virüsün daha fazla yayılması.
EKONOMİ
Merkez Bankası anketi: Yıl sonu dolar tahmini 9,22'den 9,98'e çıktı
Merkez Bankası Piyasa Katılımcıları Anketi'nin kasım sonuçlarına göre yıl sonu dolar tahmini 9,22'den 9,98'e, enflasyon tahminini ise yüzde 17,63'ten yüzde 19,31'e yükseldi.
Bakan Elvan: İhracatı desteklemek için yüksek kur hedeflendiği iddiası doğru değil
Hazine ve Maliye Bakanı Elvan döviz kurundaki artışla ilgili açıklama yaptı. Elvan şunları söyledi: ”Döviz kuruna ilişkin son dönemde yapılan hükümetimizin ihracatı desteklemek amacıyla, yüksek döviz kuru hedeflediğine yönelik yorumlar doğru değil. Türkiye dalgalı kur rejimi uygulamaktadır, kurun değeri de piyasada belirlenir" dedi.
BİM'den "şeker yok" açıklaması: "Uygun fiyatlı şeker tedarik etmekte zorlanıyoruz"
Sosyal medyada bir süredir BİM market zincirinde toz şeker ve küp şekerin bulunmadığı ve rafların boş kaldığı yönünde paylaşımlar üzerine BİM'den açıklama yapıldı. Türkiye'deki şeker üretiminin Türkiye Şeker Fabrikaları tarafından yapıldığını hatırlatan BİM’in açıklamasında , “Ülkemizin en büyük tedarikçisi olan Kamu kuruluşunun bu günlerde
şeker satışını neredeyse durdurması, diğer üreticilerin satış fiyatının yüksek olması sebebiyle, tüketicimize uygun fiyatlı şeker tedarik etmekte zorlanmaktayız” denildi.
İstanbul’da ekmeğe zam
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Meclisi'nin aldığı kararla 230 gram ekmek 2.5 lira oldu.
Kalamış Yat Limanı’nın Koç’a devrine onay verildi
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), Fenerbahçe Kalamış Yat Limanı’nın 40 yıl süreli işletme hakkının 2,53 milyar lira bedelle Koç Grubuna devrine onay verdi. Yat limanının özelleştirilmesiyle ilgili karar 2013’te yürürlüğe girmiş, Kadıköy belediyesi, mahalle sakinleri ve Mimarlar Odası ve Şehir Plancıları Odası kararın iptali için itiraz etmiş. Ancak reddedilmişti.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Avrupa Birliği Konseyi, Türkiye’ye uyguladığı yaptırımları 1 yıl uzattı
Avrupa Birliği (AB) Konseyi, Türkiye’ye, Doğu Akdeniz'de yetkisiz sondaj faaliyeti sürdürdüğü gerekçesiyle uyguladığı yaptırımları 12 Kasım 2022'ye kadar uzattı.
ABD, İsrail, Bahreyn ve BAE ilk kez birlikte deniz tatbikatına başladı
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn, İsrail ve ABD ortak askeri deniz tatbikatına başladı. Kızıl Deniz sularında dört ülkenin donanması ilk kez bir araya geldi.
ABD Deniz Kuvvetleri Merkez Komutası'ndan yapılan açıklamada tatbikat ile katılımcı ülkelerin birlikte hareket kabiliyetini geliştirmesinin hedeflendiği aktarıldı.
Trump'ın Kongre baskınıyla ilgili Beyaz Saray kayıtlarına erişime geçici engel
ABD'de temyiz mahkemesi, 6 Ocak'ta Kongre'ye düzenlenen baskını araştıran soruşturma komisyonunun eski Başkan Donald Trump dönemindeki Beyaz Saray kayıtlarına erişimini geçici olarak bloke etti.
Trump, yürütme ayrıcalığını gerekçe göstererek, baskınla ilgili Başkanlık Belgeleri'nin gizli tutulmasını istiyordu.
Soruşturma komisyonu ise Trump'ın baskından önceden haberi olup olmadığını tespit etmeye çalışıyor.
Komisyon, baskına ve saldırıya yol açan olaylara ışık tutabilecek telefon ve ziyaretçi kayıtlarıyla diğer Beyaz Saray belgelerini incelemek istiyor.
Ancak Washington'daki temyiz mahkemesi, kayıtların komisyona verilmesini emreden kararı geçici olarak askıya aldı.
KISA DALGA’DAN
Kadıköy'de Yoğurtçu Parkı'nda ilk nöbet eylemini başlatan Barınamayanlar Hareketi’nden Hüseyin Arif, Yasaksız Meydan'da Zeynep Duygu Ağbayır'a eylemlerini anlatıyor: "Bazı nöbet için oturduğumuz parklarda, evsiz insanlar da vardı. Biz onlarla dayanışma gösterdik. Böyle bir şey söz konusu. Bunun teşhiri bunun görülmesi bizim için asıl meseleydi."