KISA DALGA BÜLTEN
29 EYLÜL 2021
GÜNDEM
Sayıştay’dan önemli tespitler
Sayıştay'ın 2020 yılı raporlarında kamu kurumu harcamalarıyla ilgili dikkat çeken tespitler yapıldı.
*Diyanet İşleri Başkanlığı raporunda, kurumun yaptığı ihalelerdeki hatalı işlemler, örnekleri ile anlatıldı. Raporda, doğrudan temin yoluyla yapılan alımlarda, piyasa fiyat araştırmasının yapılmadığı da tespit edildi.
“Orman yangını eylem planları tamamlanmadı”
Orman Genel Müdürlüğü’ne ilişkin rapora göre Türkiye’deki toplam ormanlık alanın yüzde 60’ını yangına hassas alanlar oluşturuyor. Buna rağmen yangın eylem planlarının her yerleşim yeri için hazırlanmadığı belirtildi.
Rapora göre Orman Bölge Müdürlüğü görev alanında yer alan 649 maden izin sahasının 152’sinde, izinsiz yapılar ve izin amacı dışında kullanımlar tespit edildi.
Sayıştay raporuna göre Cumhurbaşkanlığının üç ayrı kalemdeki mutfak harcamaları 2020'de yaklaşık yüzde 64 artarak 2020’de toplam 7 milyon 414 bin TL oldu.
Sağlık Bakanlığı 2020 Yılı Denetim Raporu’nda, Mersin Şehir Hastanesi'nde ticari faaliyet yürüten şirketin, kira ödemediği belirlendib. Hastanedeki ticari alanların iklimlendirme bedellerinin de İdare tarafından ödendiği tespit edildi.
Kılıçdaroğlu: Helalleşme süreci başlatmamız lazım
Kürt sorunu ve çözüme ilişkin açıklamarı gündem olan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, “helalleşme süreci” çağrısı yaptı. CHP lideri “Bizim bir helalleşme süreci başlatmamız lazım. Bizi tanımanız lazım. Ne söylediğimizi dinlemeniz lazım. İyiye gitmeyen bir süreç var Türkiye'yi buradan çekip çıkartmamız lazım” dedi..
Soylu'dan yurt eylemleri açıklaması: “24 ilde 2 bin 243 kişi katıldı, bunlardan 310'u öğrenci”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “barınamıyoruz” eylemi yapan öğrencilere “sözde öğrenci” demesinin ardından İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da eylemlere katılan 2 bin 243 kişiden sadece 310'unun öğrenci olduğunu savundu. Bakan Soylu, eylemlere katılanların 7 ayrı örgüte üye olduğunu dört kişinin de LGBTİ üyesi olduğunu belirtti.
“HDP’ye meşru demek ihanettir”
Soylu, isim vermeden Kılıçdaroğlu HDP’nin meşru muhatap” olarak gördüğü açıklamalarıyla ilgili de “Terör örgütüyle illiyetini herkesin bildiği bir siyasi partiye de meşruiyet atfetmek bu ülkenin terörle mücadelesine de verdiğimiz şehitlere de ihanet etmek demektir” diye konuştu.
AYM’ye: “Batı'yı tapınak haline getirmeyin, yanılırsınız”
Soylu, Anayasa Mahkemesi’nin “işkence” davalarında verdiği “hak ihlali” kararlarını da şöyle eleştirdi: “Neymiş 15 Temmuz’da işkence yapılmış. Bu kararı verenlere söylüyorum, 15 Temmuz’da bu millete işkence yapılmıştır. Onlara ufak tavsiyem var, Batı'yı tapınak haline getirmeyin, yanılırsınız. Oraya öykünmeyin, yanılırsınız” dedi.
"Barınamıyoruz" nöbetlerine İstanbul ve İzmir'de müdahale
Devlet yurtlarında yer bulunamaması, özel yurt ve ev kiralarının fahiş oranlarda artmasını protesto eden üniversitelilerin 'barınamıyoruz' eylemleri sürüyor. Önceki gece İstanbul ve Izmir’deki nöbetlere polis sert müdahale etti.
Saadet Partili Kaya, 6 muhalefet partisinin parlamenter sistem çalışmalarını anlattı: Maddeler değil ilkeler üzerinden gidiyoruz
Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’in altyapısını oluşturmak için bir araya gelen muhalefet partileri, ortak bir metin üzerinde çalışıyor. Saadet Partisi Seçim ve Hukuk İşleri Başkanı Bülent Kaya, görüşmelerin maddeler değil ilkeler üzerinden yürüdüğüne dikkat çekti. Kaya, "Bundan sonra daha somut ana başlıklar üzerinden gidecek bir çalışma olacak" dedi.
Basın meslek örgütlerinden “sosyal medya yasası” tepkisi: Gazetecilik faaliyetleri dahil edilmesin
Beş basın meslek örgütü, ekim ayında TBMM’ye gelmesi beklenen Sosyal Medya Yasası teklifine ilişkin önerilerini açıkladı. Meslek örgütleri, Sosyal Medya Yasası teklifinin kamuoyuna açıklanmasını, haberleşme ve bilgilenme özgürlüğünün sınırlandırılmamasını, gazetecilik faaliyetinin bu yasaya dahil edilmemesini ve yeni düşünce suçları yaratılmamasını istedi.
İçişleri Bakanlığı'ndan 'taksi' genelgesi: Yolcu almayan trafikten men edilecek
İçişleri Bakanlığı, 81 il valiliğine 'taksi denetimleri genelgesi' gönderdi. Genelgeye göre, yolcuyu almamakta ısrar eden taksi şoförlerine 'trafikten men' dahil yasal işlem yapılacak. Ayrıca taksi denetimleri artırılacak, şehirler arası otobüslerdeki gibi taksilerde de sivil personel, denetim gerçekleştirecek.
COVID 19
Sağlık bakanı: Aktif vakaların dörtte biri çocuk
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, okulların son üç hafta açık kalmasıyla 0-17 yaş arası vaka sayısının bir kat daha arttığını söyledi. Bakan Koca şu bilgileri verdi:
Ortalama aktif vaka şu an 400 bin.
Dörtte biri 0-17 yaş grubunda. Daha önce bu oran yüzde 10-11 oranındaydı
Öğretmenlerin yüzde 92’si en az 1 doz, yüzde 82’si iki doz aşısını yaptırdı.
Bakan Koca, “Aşının hiçbir komplikasyonu yok demiyorum ama aşı ilgili doğrudan vefat eden bir hastamız olmadı” dedi.
İşyerinde zorunlu PCR'a resmi izin
Kişisel Verileri Koruma Kurulu (KVKK), Covid-19'la mücadele kapsamında yetkili kurumlar ve işverenlerin aşı ve PCR test sonucu bilgisini istemisinin kanuna aykırı olmadığına karar verdi.
Sigara içenlerin Covid nedeniyle hastaneye yatma riski yüzde 80 artıyor
Oxford Üniversitesi’de 2020’nin ocak-ağustos ayları arasında 421 bin 496 kişi incelendi.
Sigara içenlerin hastaneye yatma oranının yüzde 80 yüksek olduğu tespit edildi.
Biden üçüncü doz aşıyı oldu
ABD Başkanı Biden 3. doz aşısını kameralar karşısında yaptırdı. Önceliklerinin daha fazla kişiyi aşılamak olduğunun altını çizen Biden, "Bu salgın, aşısızların salgını" yorumunda bulundu.
EKONOMİ
Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu: "Dolarda hızlı bir yükseliş için zemin yok"
Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, eylül ayında dolarda yaşanan yükselişin yarısından fazlasının Amerikan Merkez Bankası kararları ve Amerikan Merkez Bankası Başkanı Jerome Powell'ın açıklamalarıyla ilişkili olduğunu düşünüyor. Karar sonrasında Türkiye'den bir miktar yabancı sermaye çıkışı yaşandığını, bu tutarın 2 milyar dolar civarında olabileceğini kaydediyor.
127 bin metal işçisi için toplu iş sözleşmesi süreci başlıyor
Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) ve Türk Metal Sendikası ile metal sektöründeki toplu iş sözleşmesi süreci, 12 Ekim 2021’de başlıyor. Türk Metal üyesi 127 bin işçiyi ilgilendiren sözleşme, Türkiye’nin 100 sanayi kuruluşu içinde yer alan 20 firmayı ve ilk 50 kuruluş arasında yer alan 13 firmayı kapsıyor.
Poşet kullanımı yüzde 75 düşmüş
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, plastik poşetlerin para ile verilmeye başlanmasının ardından kullanımının yüzde 75 oranında düştüğünü belirtti. Buna göre, bir plastik poşetin ortalama ağırlığı 8 gram olarak alındığında, yaklaşık 14 bin 640 ton sera gazı salımının da önüne.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Erdoğan - Putin görüşmesi bugün: Gündem İdlib
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, bugün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le Suriye gündemiyle bir araya gelecek. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le yapacağı görüşmede Suriye başta olmak üzere bölgesel konuların ele alınacağını belirtti. Çavuşoğlu, "Gündem İdlib ağırlıklı Suriye olacak " dedi.
Türkiye ile Rusya'nın "gerginliği azaltma bölgesi" olarak ilan ettiği İdlib’de muhalif grupların yanı sıra çok sayıda radikal İslamcı grup olması Ankara ile Moskova arasındaki İdlib sorununun büyümesinde temel neden olarak görülüyor.
Akar'dan İdlib mesajı: Saldırılar göçü tetikler
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, İdlib'deki hava saldırıları hakkında, "Biz Rusya ile yapılan anlaşmadaki esaslara uyuyoruz. Karşı tarafın da mutabakattaki sorumluluklarına sahip çıkmasını bekliyoruz”. Saldırıların göçü tetiklediğini ve radikalleşmeyi arttırdığına dikkat çeken Akar şunları söyledi: "Türkiye'nin artık ilave bir göçe tahammülü yok. Bu saldırılarla ayrıca oradaki insanları radikalleştiriyorsunuz. Saldırılarda evini, toprağını kaybeden insanın psikolojisini düşünün. Evini, toprağını geri almak için çözüm arayışına giriyor ve radikalleşme oluyor.”
18 Türkiye kökenli siyasetçi Federal Meclis'e girdi
Almanya’da yapılan seçimlerden Sosyal Demokrat Parti az farkla birinci çıktı. Seçim sistemine bağlı olarak milletvekili sayısı 735’e yükseldi. Federal Meclis’e giren vekiller arasında 18 Türkiye kökenli de bulunuyor.
Kuzey Kore, Japon Denizi'ne kısa menzilli füze fırlattı
Güney Kore ordusu, Kuzey Kore'nin Japon Denizi'ne 'kısa menzilli füze fırlattığını' duyurdu. Kuzey Kore, salgın nedeniyle bir yıldan uzun süredir sınırlarını kapalı tutuyordu, ülkede Çin gibi yakın ticari müttefikleri ile tedarik hattının kesilmesi nedeniyle gıda sıkıntısının yaşanabileceği belirtiliyor.
KISA DALGA’DAN
Dilek Gedik, Türkiye'nin iklim sınavını anlatırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Meclis'te onaylacak dediği Paris Anlaşması'nın detaylarını aktarıyor. Türkiye, neden direndi, neden şimdi bu anlaşmaya taraf olmaya karar verdi? Paris Anlaşmasının sunduğu yol haritasında Türkiye neler yapabilecek? Türkiye’nin hedefi ne? Bu soruların yanıtlarını Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFİA) Kurucu Direktörü Bengisu Özenç, Ekosfer Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Özgür Gürbüz ve Avrupa İklim Eylem Ağı (Climate Action Network Europe) Türkiye İklim ve Enerji Politikaları Koordinatörü Özlem Katısöz veriyor.