Üniversitelinin oyu ne olacak?

KISA DALGA BÜLTEN

4 NİSAN 2023

Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz

PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

Üniversitelilerin oyu ne olacak?

14 Mayıs'ta yapılacak Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'ne ilişkin takvim işlerken üniversite öğrencilerinin nasıl oy kullanacağı sorusu da gündemde. YÖK, depremlerden sonra 9 Şubat’ta bahar döneminin ertelendiğini duyurmuştu. 11 Şubat’ta da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, üniversitelerde yaza kadar uzaktan eğitime geçildiğini açıklamıştı. Büyük eleştirilere neden olan bu karara karşı Eğitim-Sen dava açmıştı. 30 Mart’ta ise YÖK, üniversitelerin hibrit eğitime geçtiğini duyurdu. Takvime göre seçmenlerin adres değişikliği yapması için son tarih ise 2 Nisan’dı. Yani öğrencilerin okuduğu şehirde oy kullanması için adres değişikliğini yapmasına zaman kalmadı. Birçok öğrenci bu değişikliği yapamadı.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökçe Gökçen, "Şu anda öğrenciler 14 Mayıs haftasında nerede olacaklarını, bu kötü yönetim yüzünden bilmiyorlar" dedi. CHP Gençlik Kolları Başkanı Gençosman Killik ise gençlere seslenerek "Seçimlerde oy kullanmanız için ne gerekiyorsa yapacağız. Buna ulaşım bedelleri de dahil” diye konuştu.

SECİM TAKVİMİNDE ittifaklar için kritik süreç de başlıyor. Siyasi partilerin katıldıkları ittifaktan vazgeçmelerine ilişkin süre 6 Nisan’da saat 17.00'de sona erecek.

İttifakların ve siyasi partilerin birleşik oy pusulasındaki yerlerinin belirlenmesi için 8 Nisan’da YSK'da kura çekilecek.

Takvim işlerken siyasi gündemde de yeni gelişmeler oluyor:

Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı CHP lideri Kılıçdaroğlu, seçilmesi halinde Türk Ceza Kanunu’nda Cumhurbaşkanına hakaret suçunu düzenleyen 299'uncu maddeyi yürürlükten kaldıracaklarını söyledi. DW’den Alican Uludağ’a konuşan Kılıçdaroğlu, "Millet İttifakı iktidarında ifade özgürlüğünü yeniden tesis edeceğiz, tweet atan hiçbir genç sabahın köründe gözaltına alınmayacak. Ülkemiz hak etmediği bu ucube maddeden kurtulacak" dedi.

Karar yazarı Elif Çakır, Cumhur İttifakında yer alan Yeniden Refah Partisi'nin 14 il teşkilatının kritik karar aldığını ve 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Erdoğan'ı desteklemeyeceğini söyledi.

Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı seçildikten sonra 2016'da tutuklanan HDP'li siyasetçi Gültan Kışanak, Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) seçimlere bazı illerde ayrı listeyle girme kararını eleştirdi. Kışanak, “Ortak seçim listesi olmayacaksa, bu bir seçim ittifakı değildir” dedi.

Edirne Cezaevi’nde olan HDP'nin eski eş başkanı Selahattin Demirtaş da 'Türkiye'nin tüm sosyalist ve demokratlarını Yeşil Sol Parti listelerine güç vermeye' çağırdı.

Sol Parti Milletvekili Adayı Sinan Aktürk ve Ahmet Aksoy, “Cumhurbaşkanına Hakaret” oluşturabilecek içerikli bildiri dağıttığı suçlamasıyla Bolu’da gözaltına alındı.

Eski başbakanlardan Mesut Yılmaz'ın oğlu Emir Hasan Yılmaz, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener tarafından yapılmış olan Rize milletvekili adaylığı teklifini işlerinin yoğunluğu nedeniyle kabul edemeyeceğini açıkladı.

Maraş depremlerinin üzerinden 2 ay geçerken barınma sorunu devam ediyor. CHP İzmir Milletvekili Özcan Purçu, turizm sezonu nedeniyle depremzedelerin otellerden çıkartıldığını, gittikleri illerde yüksek kira fiyatlarıyla karşı karşıya kaldıklarını söyledi. Purçu, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a "Depremzedelerin barınma krizini çözmek adına Bakanlığınız tarafından alınan ya da alınacak olan tedbirler nelerdir?” Sorusunu yöneltti.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, bugünden itibaren deprem bölgesinde toz taşınımı ve kuvvetli rüzgâr beklendiğini bildirdi. Soba ve doğal gaz kaynaklı baca zehirlenmesi ile ulaşımda aksamalar yaşanacağı konusunda uyarı yayınlandı.

MİLLİ Savunma Bakanı Hulusi Akar, sosyal medyada hudut güvenliğinin ihlal edildiğine dair gerçeği yansıtmayan görüntü ve fotoğraflar paylaşıldığını belirtti. Akar, başka ülkelerde ve değişik zamanlarda çekilen fotoğraf ve videoların sosyal medyada Türkiye diye paylaşıldığını ifade ederek, Suriyelilerin bir kısmının deprem sonrası gönüllü ve güvenli olarak evlerine döndüğünü vurguladı. Akar, "Bunun dışında hudutlarımızda herhangi bir geçiş olmamıştır. Hiçbir yasa dışı geçişe izin vermeyeceğimizi herkesin bilmesi lazım" dedi.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu mart ayı kadın cinayetlerine ilişkin verileri paylaştı. Mart ayı verilerine göre Türkiye’de mart ayında 23 kadın katledildi, 19 kadın ise şüpheli şekilde ölü bulundu.

EKONOMİ

Enflasyon verileri açıklandı. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre enflasyon aylık yüzde 2,29, yıllık yüzde 50,51 oranında arttı. Bu oran, beklentilerin altında olsa da enflasyondaki kesintisiz artış 51'inci aya girdi.

Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 17,27 ile giyim ve ayakkabı oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 70,73 ile lokanta ve oteller oldu.

Mart ayında aylık olarak fiyatı en çok artan ürün yüzde 19.90 ile dana eti oldu. Bunu yüzde 15.16'lık artışla 'şarküteri ürünleri ve diğer et çeşitleri' takip etti.

Enflasyon Araştırma Grubu ise aylık artışın yüzde 5,08 yıllık artışn ise yüzde 112,51 olduğunu duyurdu.

TÜFE'nin 12 aylık ortalamasına göre hesaplanan iş yerleri için kira zam oranı, yüzde 70.20 oldu. Konutlarda ise temmuz ayına kadar yüzde 25'lik tavan uygulaması devam ediyor.

Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati, yüksek enflasyonun yol açtığı negatif etkilerin farkında olduklarını belirterek, "Bu sebeple enflasyonla mücadelemizden hiçbir şekilde taviz vermiyoruz" dedi.

DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon verilerine ilişkin, “Yüksek enflasyon, insan onuruna aykırıdır. Son 41 gün, önceliğimiz enflasyonla mücadele olacak” dedi.

. İstanbul Planlama Ajansı’nın yaptığı “İstanbul’da Yaşam Maliyeti” araştırmasına göre, İstanbul’da yaşamanın maliyeti geçen senenin aynı ayına göre yüzde 86.14 arttı. İstanbul’da yaşamanın ortalama maliyeti 31.788 lira olarak hesaplandı

İstanbul Ticaret Odası’nın verilerine göre İstanbul’da martta en çok soğanın fiyatı artarken, en fazla düşüş maç giriş bileti ücretinde gerçekleşti.

Kiracı - ev sahibi davalarına yeni bir düzenleme geldi. Eylül ayından itibaren mal sahibi veya kiracı arabulucuya başvurmadan dava açamayacak. Kanun teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi. Buna göre arabuluculuk süreci olumsuz sonuçlanırsa bu durumu gösteren bir tutanak düzenlenecek.

Akrilik elyaf üreticisi Aksa Akrilik, Türkiye’de kurumsal bir şirket tarafından ilk kez hayata geçirilen haftada 4 gün mesai uygulamasına devam kararı aldı. 3 ay süren pilot uygulama sonrası sonuçları duyuran Aksa Akrilik Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdürü Cengiz Taş uygulamanın ekibin iş-yaşam dengesini, motivasyonunu ve verimliliği olumlu etkilediğini kaydetti.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada, Belarus'a taktik nükleer silahlar konuşlandırılacağını söylemişti. Rusya’nın bu adımı Avrupa ve ABD’den tepkiyle karşılaşmıştı. Putin, bu hamleyi "ABD, bunu Avrupa’da yıllardır yapıyor" diye savunmuştu. Nükleer silahlarını, Belarus'un batısına konuşlandıracağı açıklandı. Belarus'un batısında ise NATO üyesi Polonya bulunuyor.

Ukrayna savaşının başlamasından bu yana Rusya tarafından nükleer silahlarla ilgili en belirgin işaret olan bu adımın Batı ile ipleri daha da germesi bekleniyor.

Ukrayna, Kırım Yarımadası'nın Rusya’dan geri alınması durumunda uygulanmak üzere 12 maddelik bir plan hazırladı. Plan, yarımadayla Rusya arasnda otoyol ve demiryolu bağlantısı sağlayan Kırım Köprüsü'nün yıkılmasını içeriyor.

Plan kapsamında ayrıca 2014 yılında Kırım'ın ilhak edilmesinden bu yana bölgede Rus yetkililere hizmet edenlerin tasfiye edilmesi öngörülüyor. Danilov, söz konusu isimlerden 'çerçöp' olarak bahsetti, söz konusu süreci İkinci Dünya Savaşı sonrası Almanya'nın Naziler'den arındırılması sürecine benzetti.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Finlandiya'nın yarın 31'inci üye olarak ittifaka katılacağını, bayrağının NATO karargahına çekileceğini bildirdi. Stoltenberg, Türkiye'nin üyeliği onaylayan son ülke olduğunu söyledi

Rusya'nın St. Petersburg kentinde, bir kafede patlama meydana geldi.

Rusya İçişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, patlamada 1 kişi hayatını kaybetti, en az 16 kişi de yaralandı. Saldırıda hayatını kaybeden kişinin Putin taraftarı blog yazarı Maksim Fomin olduğu açıklandı. Kremlin saldırıdan Ukrayna’yı sorumlu tuttu.

Finlandiya genel seçimini muhafazakar Ulusal Koalisyon Partisi yüzde 20,8 oy alarak ilk sırada tamamladı. Başbakan Sanne Marin'in Sosyal Demokrat Partisi yüzde 19,9 oy alırken hiçbir parti mecliste çoğunluğu sağlayamadı. Finlandiya'da seçimleri lider tamamlayan parti hükümeti kurmak için ilk fırsata sahip oluyor. Ülkeyi yönetmek için de 200 sandalyeli parlamentoda 100'den fazla vekille bir koalisyon oluşması gerekiyor.

Fransa'nın başkenti Paris'te elektrikli scooter'ların kiralanmasına izin verilip verilmeyeceğiyle ilgili referandumdan yüzde 90 oranında 'Hayır' oyu çıktı. Paris, bu sonuçla birlikte elektrikli scooter'ların kiralanmasını yasaklayan dünyadaki ilk şehir oldu.

İtalya'da sağ koalisyon iktidarının büyük ortağı aşırı sağcı İtalya'nın Kardeşleri Partisi, kamu yönetiminde İtalyanca yerine yabancı kelime kullanımını cezalandırmayı öngören bir kanun teklifi sundu.

Portekiz'de 100'ün üzerinde sivil toplum kuruluşunun çağrısıyla konut sorununa çözüm bulunması talebiyle eylemler düzenlendi. Gösteriyi düzenleyen STK'lerden yapılan açıklamada, yoksulluk seviyesinde 2 milyon kişinin yaşadığı ülkede mevcut durumda 730 bin evin boş olduğu belirtildi.

İngiltere'nin en büyük eğitim sendikası Ulusal Eğitim Birliği, hükümetin getirdiği ücret artışı teklifinin üyelerinin yüzde 98'i tarafından reddedildiğini açıkladı. Sendika ayrıca öğretmenlerin 27 Nisan ve 2 Mayıs tarihlerinde ücret artış taleplerini dile getirmek için tekrar greve gideceğini duyurdu.

KISA DALGA’DAN…

Azmi Karaveli, 'Muhabbet 23' programında Oy ve Ötesi Derneği Genel Sekreteri Ahu Sun'la 14 Mayıs seçimlerini, sandık güvenliğini, müşahit olmayı konuşuyor.