Madende göçük: 'Mal çıkartalım, maden çıkartalım' diyerek baskı yaptılar
Denizli'nin Acıpayam ilçesindeki Madencilik Limited Şirketi'ne ait krom madeninde göçük meydana geldi, 2 işçi öldü, 1 işçi yaralı kurtarıldı.
Çalıştığı esnada göçüğün olduğu bölüme giden ve göçük altında kalmaktan 2.5 dakika ile kurtulan işçi, yaşadıklarını Evrensel gazetesine anlattı: “Arkadaşlarımın yanına gidiyordum. Onların yanına varmama 2.5 dakika vardı. Yeni bir giriş yaptılar madene. Bu yanlış yapıldı. Çift ayna yaptılar. ‘Mal çıkartalım, maden çıkartalım’ dayatması yapılıyordu”
Göçüğün olduğu saatte vardiyada olan bir başka maden işçisi ise, “Bizim başımızdaki müdürler sürekli ‘Maden, maden, maden’ diye sıkıştırıyorlardı” dedi.
Girilmeyecek yer için ‘sakat’ diyoruz, ‘sağlam’ diyorlar
Göçük yerin 700-800 metre altında gerçekleştiğini ve sürekli olarak yerin bir kademe altına girdiklerini kaydeden işçi ölüm getiren madeni şöyle anlattı: “Biz sürekli yerin bir kademe altına gidiyoruz. Yerin altına giriyoruz, yiyoruz madeni. Ağaçları yere seriyoruz. Dolduruyoruz. Dolgular zaten yarım oluyor. Çoğu yere dolgu yapmadan giriyoruz. Dayanma gücü azalıyor zeminin. Ve yeri çürüttüler. Dolgusuz yapılmayan yere giriş yaptırdılar. Böyle olunca yer çöküyor. Girilmeyecek yer için ‘sakat’ diyoruz, ‘sağlam’ diyorlar. Biz sürekli işin içindeyiz. Onlar 10 dakika bakıp, çıkıyorlar gidiyorlar. Göçüğün olduğu yerin üst katı da böyleydi. Çürüktü. Amirlerime söyledim. ‘Sakat, bir şey yok’ dediler. Amirler maden çıkmadığı zaman, akşam içtima zamanlarında topluyorlardı bizi. ‘Gayret edin’ diyorlardı. Affedersiniz tepemizden inmediler, sürekli sıkıştırdılar, sıkıştırdılar. 5 aynadan 3’ü yoza (verimsizlik) düştüğünde 2.5 ton maden geliyor. Bu sefer onlar bizi hemen topluyorlar, “Gayretli çalışırsanız priminiz yüksek olur” diyorlar. Ayda hiç değilse 2 sefer topluyorlar. Böyle bir şey olacağı belliydi.”
5 dinamit patlatılması gerekirken 8-10 adet patlatılıyor
Madenin sürekli yasal sınırın üzerinde dinamitlendiğini kaydeden işçi, “Normalde tek ateşçinin olduğu bir aynada 5 dinamit patlatılabilir. Bunlar 5 dinamit yerine 8-10 tane dinamit patlatıyorlar” ifadelerini kullandı.
İşçi, 2 ay önce kendilerine 2 bin lira zam verildiğini ve ücretlerinin 16 bin liraya çıktığını kaydederek, “2 bin liranın bedelini çıkardılar” dedi. İşçi, “Kasım ayında 1 gün eksiğim vardı 16 bin lira maaş aldım. 2 bin lira zamlı hali. Asgari ücret 11 bin 400 lirayken ben 14 bin liraya çalışıyordum. Etrafımızdaki şirketler 17-18 bin lira maaş veriyor. Biz kepçe ile çalışıyoruz. Onların çıkardığı madenden çok daha fazlasını çıkarıyoruz. Bizim patronumuz doymak bilmiyor. Nerede maden var, “Oo maden, hemen gir; maden al” diyor. Bir gün gelip de elinize sağlık demediler” dedi.
Madencilik Limited Şirketi tarafından işletilen madenin Müdürler Kurulu Başkanı Ali Bayram iken diğer müdürler Ulvi Bayram, Eren Duman ve Bahtiyar Akgül. (Kısa Dalga)
Aynı madende bir göçük daha: 1 mühendis ve 1 madenci yaşamını kaybetti
