Cumhurbaşkanı’nın bir imzası yangından 20 kat daha yakıcı

Kısa Dalga - Türkiye’nin yaklaşık 23,3 milyon hektar ormanlık alan bulunuyor. Ormanların büyük bir bölümü yangın tehdidi altında. Toplam ormanlık alanın yüzde 60’ını birinci ve ikinci derece yangına hassas alanlar oluşturuyor.

Orman Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre 2002-2021 yılları arasında 46 bin 889 orman yangını çıktı. Bu yangınlarda 310 bin 484 hektar orman alanı yandı.

Türkiye Ormancılar Derneği’nin verilerine göre ise; 2021 yılında meydana gelen orman yangınları daha önceki yıllarda yaşanan yangınlarla karşılaştırılamayacak kadar büyük zararlar verdi.

Buna göre; 2009-2020 yılları arasında meydana gelen her yıl ortalama 2 bin 497 yangında, ortalama 8 bin 246 hektar orman alanı etkilendi. Ancak sadece 2021 yılında çıkan 2 bin 793 yangında 139 bin 503 hektar orman alanı etkilendi.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine göre 2023 yılında 2 bin 579 orman yangını meydana geldi, 15 bin 520 hektar orman alanı zarar gördü.

AKP iktidarlarının ilk yılında 2002 yılında çıkan orman yangınlarında 8 bin 514 hektar orman alanı etkilendi. 2002-2023 yıllarında toplamda 326 bin 809 hektar ormanlık alan etkilendi.

Orman alanlarının orman sınırı dışına çıkarılması ile ilgili Cumhurbaşkanı’na kararname yetkisi veren yasal düzenlemenin yürürlüğe girdiği 2018 yılında çıkan yangınlarda 5 bin 644 hektar ormanlık alan etkilendi. 2019-2023 yıllarında çıkan yangınlarda ise 200 bin 125 hektar ormanlık alan zarar gördü.

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın verdiği bilgiler, Ekim 2024 tarihi itibarıyla en az 40 milyon metrekare ormanlık alanın, orman sınırı dışına çıkarıldığını göstermişti. Orman Genel Müdürlüğü’nün verileri ise aynı dönemde en az 200 bin metrekare ormanlık alanın çıkan yangınlardan etkilendiğine işaret ediyor…

Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey’in 2024 yılı sonunda yaptığı açıklama da bu yıl çıkan yangınlarda 27 bin hektar alanın yandığına işaret ediyor.

Düzenlemene yürürlüğe girdiğinden bu yana en az 40 milyon metrekare ormanlık alanın orman sınırları dışına çıkarıldığı verisi, düzenlemenin yürürlüğe girmesinden bu yana 2,2 milyon metrekare alanın yandığı verisi ile yan yana getirildiğinden Cumhurbaşkanı’nın bir imzasının ormanlık alanlar üzerindeki etkisinin yangınlardan daha yakıcı olduğu ortaya çıkıyor.

Ranttan sonra en çok tartışılan konu: Söndürememe

Türkiye’nin orman yangınları ile mücadelesinde yangından sonra yanan alanların ranta açılacağı yönündeki iddialardan sonra en çok gündeme gelen konu belki de yangınların havadan müdahale söndürülmesinde yaşanan tartışmalar…

doğrulukpayı’nın yaptığı derlemeye göre, tartışma 2019’da Muğla ve İzmir’de meydana gelen orman yangınları ile birlikte başladı. Dönemin Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Türk Hava Kurumu’nun elindeki yangın söndürme uçakları ile ilgili “6 uçağın motor yuvalarında motor yok. Faal olan üç tanesiyle ring kurma ihtimali yok. Bugün itibarıyla bize hizmet verecek bir uçak filosu bulunmuyor. THK’de 20 uçak olduğu söyleniyor ancak bu doğru değil” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da “Türk Hava Kurumu’nun uçakları varmış falan. Bunu neye göre söyleyebiliyorsunuz. Türk Hava Kurumu’nun elinde kullanılabilecek uçak yok” açıklamasını yaptı.

Ancak Türk Hava Kurumu’nun yangın söndürme uçağı, bu yangınlardan yaklaşık iki ay sonra Atatürk Havalimanı’nda düzenlenen Teknofest’te şov amacıyla kendisini göstermişti.

Ancak Türk Hava Kurumu daha sonra yaptığı açıklamada, kurumları tarafından yönetilen toplam 20 hava aracının olduğunu belirtti.

20 Haziran 2022 tarihli Anadolu Ajansı haberi ise Türk Hava Kurumu’nun 4 adet amfibik yangın söndürme uçağının, Savunma Sanayi Başkanlığı işbirliği ve TUSAŞ destekleriyle tamir edildiğini gösterdi.

Kiralık havadan söndürme araçlarına 3 yılda 4 milyar lira harcandı

Orman Genel Müdürlüğü’nün 2023 yılı Faaliyet Raporu’na göre, 2023 yılı yangın sezonunda 94 adet yangın söndürme helikopteri, 23 adet uçak ve 8 adet insansız hava aracı ile görev aldı.

Orman Genel Müdürlüğü’nün envanterinde 6 adet yangın yönetim ve 2 adet yangın söndürme helikopteri; 4 adet yangın söndürme ve 2 adet yangın yönetim uçağı ve 2 adet insansız hava aracı var.

Orman Genel Müdürlüğü yangınla havadan mücadele için ayrıca kiralık hava araçları da kullanıyor. 2023 yılı Faaliyet Raporuna göre, üç yıllık kiralama 2022 yılında yapıldı. 2022, 2023 ve 2024 yıllarında Jandarma Genel Komutanlığı’ndan 77 adet hava aracı kiralandı. Bu kiralamalar için Jandarma Komutanlığı’na toplamda 3 milyar 625 milyon 43 bin 243 lira ödeme yapıldı.

BAYKAR’dan 5, TUSAŞ’tan da 1 adet olmak üzere toplamda 6 adet İnsansız Hava Aracı kiralandı. Bu kiralamalar için BAYKAR ve TUSAŞ’a toplamda 323 milyon 614 bin 538 TL ödeme yapıldı.

Ayrıca Rusya Acil Durum Bakanlığı’ndan da 2 adet uçak kiralandı. Bunun için de Rusya’ya toplamda 131 milyon 111 bin 382 lira ödendi.

Yani Orman Genel Müdürlüğü; 2022, 2023 ve 2024 yılında toplamda 4 milyar 79 milyon 769 bin 163 lira kaynağı orman yangınları ile mücadelede hava aracı kiralamak için kullandı.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın açıklamalarına göre ise “2024 yılında ülke genelinde 105 adet helikopter, 27 adet uçak ve 14 adet insansız hava aracı; orman yangınlarıyla havadan mücadele kapsamında kullanılmak üzere hazırlandı.”

Orada bir orman yok uzakta