2500 maddelik mutabakat

30 OCAK 2023 - KISA DALGA BÜLTEN

13 Şubat'a doğru: Altılı masanın görüşme trafiğini Karamollaoğlu yürütecek.../ "Millet İttifakı"nın ortak programı açıklanacak.../ Erdoğan: Kronometre sıfırlandı.../ H.K.G davası başlıyor.../ EYT Meclis’e geliyor.../ Taliban'ın hedefinde yine kadınlar var: Üniversite sınavlarına girişi yasakladı.../ Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten Başlıyor

PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ

GÜNDEM

Erdoğan: Kronometre sıfırlandı

Altılı masanın son toplantısında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeniden aday olmayacağı vurgusu öne çıkmıştı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 'adaylık' tartışmalarına ilişkin ilk kez açıklama yapıp "Türkiye 2018 seçimleriyle yeni bir yönetim sistemine geçti, kronometreyi sıfırladı. 2018'de seçilen cumhurbaşkanı, yeni sistemin ilk cumhurbaşkanıdır" dedi. Muhalefet partileri ise Erdoğan’ın bu açıklamasına tepki gösterdi ve hukuken aday olamayacağını yineledi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, “2017’de OHAL döneminde referandum yaptılar, akılları neredeydi? Biz hiçbir şeyi sıfırlamadık. Yeni bir anayasa da yapmadık” dedi.

13 Şubat'a doğru: Altılı masanın görüşme trafiğini Karamollaoğlu yürütecek

Güçlendirilmiş parlamenter sistem hedefiyle, ilk toplantısını 12-13 Şubat 2022’de gerçekleştiren Altılı Masa, kuruluşunun birinci yıldönümü olan 13 Şubat’ta cumhurbaşkanı adayını belirleyecek.

BBC Türkçe'den Ayşe Sayın'ın haberine göre aday belirleme trafiğini, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu yürütecek.

İYİ Parti dışındaki siyasi partilerde ağırlıklı görüş, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun masadan aday olarak çıkabileceği yönünde.

Altılı Masa, geçen Perşembe günü yapılan toplantıda, yola “Millet İttifakı” olarak devam etme kararı almıştı.

Adayın aynı gün açıklanıp açıklanmayacağı liderlerin takdirinde olacak.

Ancak kulislere yansıyan bilgilere göre cumhurbaşkanı adayı için bir tanıtım toplantısı düzenlenecek ve aday geçiş sürecinde ülkeyi nasıl yöneteceği de kamuoyuna açıklanacak.

Altılı Masa kulislerinde, liderlerin “ortak aday çıkarma” konusunda uzlaştığı ve “sürpriz” bir isim değil, kamuoyunun bildiği, tanıdığı ve konuştuğu isimlerden biri olacağı ifade ediliyor.

"Millet İttifakı"nın ortak programı açıklanacak

Son yapılan altılı masa toplantısında ittifak olarak yola devam etme kararı veren altı lider, "Ortak Politikalar Mutabakat Metni"ni üzerinde de anlaşma sağladı. Metin Ankara'da açıklanacak. Programda yaklaşık 2 bin 500 eylem sıralanacak.

Metinde 9 ana başlık şöyle olacak: Hukuk, adalet ve yargı", "kamu yönetimi", "yolsuzlukla mücadele, şeffaflık ve denetim", "ekonomi, finans ve istihdam", "bilim, Ar-Ge, yenilikçilik, girişimcilik ve dijital dönüşüm", "sektörel politikalar", "eğitim ve öğretim", "sosyal politikalar" ile "dış politika, savunma, güvenlik ve göç.

75 alt başlık ise "işsizliğin önüne geçilmesi", "enflasyonla mücadele", "yoksulluğun önlenmesi", "siber güvenlik", "israfla mücadele", "beyin göçüyle mücadele ve tersine beyin göçü", "savunma sanayi", "barınma krizi çözümü", "uyuşturucu ile mücadele", "sınır ve güvenlik" gibi başlıklardan oluşacak.

H.K.G davası başlıyor

Hiranur Vakfı kurucusu Yusuf Ziya Gümüşel’in kızını 6 yaşıdayken müridi Kadir İstekli’yle dini nikahla evlendirmesiyle ilgili istismar davası bugün başlıyor. Anadolu 2. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davada baba Yusuf Ziya Gümüşel, annesi Fatma Gümüşel ve tarikat üyesi Kadir İstekli sanık olarak yer alıyor.

Duruşmaya Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın yanı sıra çok sayıda baro, kadın ve çocuk hakları örgütü ve siyasi parti yetkilisi ve avukatlarının katılması bekleniyor.

Duruşma öncesinde dikkat çeken gelişmeler yaşandı. DW’den Alican Uludağ’ın haberine göre Adli Tıp raporunda cinsel istismar olayından dolayı H.K.G’nin ruh sağlığının bozulduğu belirtildi.

Bakanlık davada gizlilik istedi

Öte yandan davaya müdahil olan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, duruşma öncesinde mahkemeye dilekçe vererek, davada gizlilik kararı alınarak duruşmaların kapalı yapılmasını ve davaya ilişkin yayın yasağı konulmasını talep etti.

Ankara Tenis Kulübü’nün binası yıkıldı

Cumhuriyetin miraslarından olan 1947 yılında kurulan Ankara Tenis Kulübü’nün 1954 yılında inşa edilen binası yıkıldı.

Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Candan Karakuş, yıkıma tepki gösterdi. Karakuş, “Bu kentsel cinayet ile aramızdan alınan Cumhuriyet’in modern mimarlık eserlerinden olan eseri kaybetmenin derin üzüntüsü içerisindeyiz. Başkent’in ve mimarlık camiasının başı sağolsun” dedi.

Gençlik ve Spor Bakanlığı, teniz kulübüne Gölbaşı’nda bir arazi ve 15 milyon liralık bir teklifte bulunmuştu. Bu teklifini kabul eden klüp 25 Ocak’ta binayı boşaltmıştı.

EKONOMİ

EYT Meclis’e geliyor

AKP yöneticileri emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesinin bugün Meclis’e sunulacağını söymemişti.

Düzenlemenin Meclis'teki ilk adresi Plan ve Bütçe Komisyonu olacak. Daha sonra Genel Kurul'da ele alınacak. Teklifin Şubat ayında yasalaştırılması, EYT'lilerin ilk maaşlarını da mart ayında alması planlanıyor.

Düzenlemeden ilk etapta 2 milyon 250 bin kişi yararlanacak. EYT'de yaş sınırı aranmayacak. 8 Eylül 1999'dan önce sigorta girişi olanlar için, Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-Kur ayrımı gözetilmeyecek.

Bakan Dönmez: Elektrik fiyatlarında bir gerilime olacak

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, subay ayında elektrik fiyatlarında yüzde 15-16 seviyesinde gerileme olabileceğini söyledi.

CHP’den indirim çağrısı

CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, '2022 yılında yapılan zamlar nedeniyle konutlarda doğalgaz fiyatlarının yüzde 164, sanayide ise yüzde 273 oranında arttığını söyledi. Akın, iktidarın konut tarifesi başta olmak üzere doğalgazda 'anlamlı' indirim yapması gerektiğini belirtti.

ENAG: Ekonomik görünüm ürkütücü

Bağımsız ekonomist ve akademisyenlerin kurduğu Enflasyon Araştırma Grubu ENAG, 2022 yılı Türkiye Ekonomisi Analizi raporu yayımlandı. Raporda, 2022'nin en büyük sorununun fiyat artış hızı olduğu belirtildi.

Raporda, ayrıca finansal piyasalarda durumun karanlık olduğu, alternatif yatırım araçlarının "faiz belirleme yaklaşamıyla" yok olduğu ifade edildi. Borsa yönlendirmelerin hem bir balon yarattığı hem de gelir eşitsizliğini arttırdığına dikkat çekildi.

10 günde 8 bin 27 kişi başvuru

Orta gelirli vatandaşlar için uygulamaya konulan "Yeni Evim Konut Finansman Programı"na 10 günde 8 bin 27 kişi başvuru yaptı.

Program kapsamında İstanbul'da 5 milyon, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Mersin ve Muğla'da 3 milyon ve diğer kentler için 2 milyon liraya kadar finansman sağlanacak.

Asgari ücretli maaş biriktirse 29 yıl sonra ev alabiliyor

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, bir asgari ücretli vatandaşın hiç harcamadan maaşını her ay biriktirse bile ancak 29 yılda 100 metrekarelik bir evi satın alabileceğini hesapladı. Ağbaba, “Asgari ücretlinin düştüğü durum bu. Artık asgari ücretli ölünceye kadar aldığı paradan hiçbir şey yemese ev alması hayal” dedi.

DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA

Dışişleri’nden ‘misilleme’: Avrupa ve ABD için seyahat uyarısı

İsveç ve Finlandiya, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinden sonra NATO üyeliği için başvurmuştu. İki ülkenin NATO’ya girebilmesi için Türkiye dahil tüm üyelerin bunu onaylaması gerekiyor. Türkiye ve Macaristan henüz onaylamadı.

Türkiye ile İsveç ilişkileri aşırı sağcı politikacının Kuran yakmasıyla gerilmişti.

Gerilimin artması üzerine Avrupa ülkeleri ve ABD’den Türkiye’deki vatandaşlarına uyarı yapıldı.

İsveç Dışişleri Bakanlığı’nın uyarısında, “Türkiye’deki İsveçliler’den kalabalık yerlerden uzak durmaları istendi.

ABD’den gelen uyarıda “ABD hükümeti, vatandaşlarını teröristlerin Türkiye’deki ibadethanelere olası misilleme saldırılarına karşı uyarıyor” denildi.

Bunun üzerine Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan ‘misilleme’ niteliğinde hem ABD’ye hem de Avrupa’ya ilişkin iki uyarı geldi.

Avrupa’ya ilişkin uyarıda, “Avrupa ülkelerinde İslam karşıtı, yabancı düşmanı ve ırkçı nitelikteki eylemlerde, keza terör örgütü iltisaklı gruplarca ülkemiz karşıtı propaganda gösterilerinde artış meydana geldiği görülmektedir” dendi.

ABD’ye ilişkin uyarıda da Tyre Nichols isimli bir kişinin polis tarafından öldürülmesinden ülke çapında protestoların başladığına dikkat çekildi. Türkiye vatandaşları ırkçı saldırılara karşı uyarıldı.

İsveç NATO üyelik sürecini geçici olarak askıya aldı iddiası

İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström NATO üyelik sürecini geçici olarak durdurduklarını söyledi. İsveçli Bakan "Provokatif eylemlerden sonra İsveç'e yönelik öfkeyi gidermeye çalışıyoruz. Türkiye'de seçimin yapılacağı 14 Mayıs'ı da yakından takip ediyoruz" dedi.

Ancak bakanın sekreteri tarafından daha sonra yapılan açıklamada sözlerin yanlış anlaşıldığı savunularak sürecin sürdüğü belirtildi.

İsrail - Filistin gerilimi büyüyor

İsrail ordusunun, işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyindeki Cenin Mülteci Kampı'na 26 Ocak'ta düzenlediği baskında aralarında 9 Filistinli öldürülmüştü.

Doğu Kudüs’te Yahudi yerleşim birimine hafta sonu düzenlenen silahlı saldırıda ise 7 kişi öldü.

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Doğu Kudüs’teki saldırıya "güçlü ve seri şekilde" karşılık vereceklerini belirtti.

İsrail güvenlik kabinesi, saldırıların ardından terörle mücadele amacıyla yeni kararlar aldı. Buna göre sivillerin silah ruhsatı ve silaha ulaşımı kolaylaştırılacak.

Taliban'ın hedefinde yine kadınlar var: Üniversite sınavlarına girişi yasakladı

Taliban'ın kadınlara yönelik kısıtlamaları ve yasaklamaları devam ediyor. Taliban'ın hedefinde yine kadınların eğitimi var.

Taliban buz kız öğrencilerin önümüzdeki ay üniversite giriş sınavlarına girmelerine izin vermeyeceğini duyurdu.

İngiltere'de vergi kaçırdğı iddia edilen Muhafazakar Parti Başkanı Zahawi görevden alındı

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, iktidardaki Muhafazakar Parti Başkanı Nadhim Zahawi'yi vergi kaçırdığı iddiası üzerine görevden aldı.

Zahawi'nin Maliye Bakanlığı yaptığı dönemde ödenmemiş milyonlarca sterlinlik vergi nedeniyle Gelir ve Gümrük İdaresine ceza ödediği ortaya çıkmıştı.

İngiliz basını Zahawi'nin 5 milyon sterlin ceza ödediğini yazmıştı.

Ödemediği vergiyle ilgili hakkında soruşturma başlatılan Zahawi'ye bir süredir istifa çağrıları yapılıyordu.

Çekya'da cumhurbaşkanlığı seçimini eski Genelkurmay Başkanı Pavel kazandı

Çekya'da ikinci turu düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçimini, resmi olmayan sonuçlara göre yüzde 57 ile eski Genelkurmay Başkanı Petr Pavel kazandı.

Avustralya'da radyoaktif kapsül kayboldu

Avustralya’da ülkenin batısında bir bölgede, radyoaktif madde içeren bir minik bir kapsülün kaybolduğu açıklandı. Yetkililer radyoaktif madde konusunda uyarılarda bulundu. Yetkililer kapsüldeki radyoaktif maddeye maruz kalınması halinde radyasyon yanığı ve benzeri rahatsızlıklar görülebileceği uyarısında bulundu. Gümüş kapsülün sadece 6 mm’ye 8 mm boyutunda olması bulunmasını da zorlaştırıyor.

KISA DALGA’DAN

İki usta gazeteci, Ayşe Yıldırım ve Sedat Bozkurt her hafta Politi-Cast serisinde siyasi gündemi yorumluyor... Bu bölümde 2023 seçimlerinde altılı masanın aday belirleme süreci, Cumhurbaşkanı'nın adaylığı var..